Chirurgiczne usuwanie ósemek najczęściej wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych w znieczuleniu miejscowym. Wskazaniem do usunięcia są najczęściej choroby w obrębie samego zęba, np. zaawansowana próchnica, trudne przypadki ortodontyczne i utrudnione wyrzynanie. Powikłania zdarzają się rzadko, a rekonwalescencja trwa do kilku dni. Zabieg można wykonać na NFZ. Podanie antybiotyku nie zawsze jest konieczne.
Chirurgiczne usuwanie ósemek – jak wygląda, rekonwalescencja, cena
Spis treści
- Dlaczego trzeba chirurgiczne wyrywać ósemki?
- Chirurgiczne usuwanie ósemek – wskazania
- Jakie badania należy wykonać przed zabiegiem?
- Czy i jak trzeba się przygotować do operacji wyrwania ósemki?
- Chirurgiczne usuwanie ósemki – jak wygląda?
- Operacyjne usunięcie ósemki – jakie znieczulenie?
- Usunięcie szwów – po jakim czasie?
- Antybiotyk – kiedy – przed czy po operacji?
- Rekonwalescencja po usunięciu ósemki chirurgicznie
- Powikłania i komplikacje po zabiegu chirurgicznego usuwania ósemek
- Ile kosztuje chirurgiczne usunięcie zębów trzonowych trzecich?
Dlaczego trzeba chirurgiczne wyrywać ósemki?
Usuwanie ósemek, czyli ekstrakcja zębów mądrości, w porównaniu z usunięciami pozostałych zębów jest dość skomplikowaną procedurą. W wielu przypadkach zęby te są częściowo wyrznięte, częściowo lub całkowicie zatrzymane w kości, co niesie za sobą konieczność przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego. Częstość zatrzymania ósemek waha się w granicach od 50 do 80 proc. wśród wszystkich pacjentów dorosłych, co jest niemałym odsetkiem. Częściej zatrzymaniu ulegają zęby w żuchwie niż w szczęce (w żuchwie 50 proc. zębów ulega zatrzymaniu, zaś w szczęce 30 proc.).
Stopień trudności operacyjnego usunięcia ósemki zależy od postaci retencji zęba, czyli jego położenia. Przy ekstrakcjach chirurgicznych zęba 8 zazwyczaj zachodzi konieczność rozseparowania korzeni tych zębów za pomocą wiertła przed ich usunięciem. Zabiegi te są często skomplikowane oraz bywają czasochłonne.
Czytaj również: Skrzep po wyrwaniu zęba
Chirurgiczne usuwanie ósemek – wskazania
Wskazań do operacyjnego usuwania ósemek jest bardzo wiele, a do najważniejszych należą wszystkie stany, w których zęby są dotknięte chorobą i nie nadają się do zachowania w jamie ustnej pacjenta. W praktyce jest to najczęściej zaawansowana próchnica. Lekarz często wraz z pacjentem decyduje się na usunięcie, gdyż leczenie (o ile w ogóle jest zasadne) wiązałoby się z dużymi kosztami.
Zęby ósemki mogą być nieprzydatne czynnościowo i mogą stanowić źródło powikłań, wówczas także pojawiają się wskazania do chirurgicznego usunięcia ósemek.
Zaleca się także chirurgiczne usuwanie ósemek niewyrżniętych lub wyrżniętych częściowo, które szczególnie w żuchwie mogą prowadzić do zapaleń, owrzodzeń, bólu podczas przełykania pokarmów oraz samoistnych, bólu ucha oraz osłabienia ogólnego stanu zdrowia pacjenta. W niektórych przypadkach pojawia się też gorączka lub stan podgorączkowy.
Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?
Należy wymienić także wskazania ortodontyczne, na przykład przy dystalizacji zębów bocznych, stłoczeniach zębów przednich, położenia zębów mądrości przy bliskim sąsiedztwie korzeni zębów sąsiednich, które mogą prowadzić do ich resorpcji i wiele innych. We współczesnej ortodoncji przy podjęciu leczenia zaleca się profilaktyczną chirurgiczną ekstrakcję ósemek, by w jak największym stopniu wyeliminować ewentualne pojawienie się wady ortodontycznej w postaci stłoczeń.
Przeczytaj jakie mogą być konsekwencje stłoczenia zębów.
Jakie badania należy wykonać przed zabiegiem?
Przed usunięciem 8-ki lekarz stomatolog bada wstępnie położenie zęba za pomocą palpacji (dotykiem, uciskiem) i wzroku, a następnie istnieje konieczność przeprowadzenia badań radiologicznych. Lekarz wykonujący zabieg zaleci odpowiedni rodzaj badania obrazowego. Zazwyczaj wykonywanym zdjęciem jest ortopantomogram (popularnie określany jako zdjęcie pantomograficzne lub pantomogram).
W niektórych przypadkach, szczególnie przed operacyjnym usunięciem zęba zatrzymanego w żuchwie, bywa konieczne wykonanie badania TK (tomografia) w celu oceny położenia zęba względem kanału nerwu żuchwowego, który przebiega w bliskim sąsiedztwie.
Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?
W tomografii komputerowej w porównaniu do ortopantomogramu wszystkie struktury anatomiczne są widoczne w 3D, co umożliwia lekarzowi lepsze przygotowanie do zabiegu. W przypadku, gdy pacjent zgłaszający się na usunięcie choruje na choroby ogólne, bywa niezbędne dostarczenie ogólnych badań krwi lub konsultacja z lekarzem prowadzącym chorobę w celu przygotowania farmakologicznego do zabiegu.
To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?
Czy i jak trzeba się przygotować do operacji wyrwania ósemki?
Nie ma szczególnych wskazań do tego, jak się przygotować przed operacją usunięcia 8-ki. Może zdarzać się, że lekarz uzależni wykonanie zabiegu od zaprzestania farmakoterapii wybranymi lekami (np. rozrzedzającymi krew, takimi jak kwas acetylosalicylowy). Może być konieczne wskazanie innego terminu ze względu na miesiączkę u kobiet.
Przed zabiegiem należy zgłosić wszystkie przyjmowane leki.
Szczególną grupą pacjentów są kobiety w ciąży. Te w miarę możliwości powinny odłożyć decyzję o zabiegu (dotyczy pań we wszystkich trymestrach).
Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie
Chirurgiczne usuwanie ósemki – jak wygląda?
Przeprowadzenie zabiegu usunięcia zęba mądrości zależy od jego położenia, jednak jeżeli jest mowa o usuwaniu ósemek chirurgicznie to w niewielu przypadkach wystarczą klasyczne narzędzia, takie jak kleszcze czy dźwignia.
Praktycznie w każdym przypadku podczas operacyjnego wyrywania ósemek istnieje konieczność rozseparowania ich korzeni przy użyciu specjalnych wierteł z dyspensorami soli fizjologicznej, by umożliwić ich usunięcie oraz zminimalizować utratę tkanek otaczających ząb. Jeżeli ósemka jest częściowo wyrżnięta i widoczna w jamie ustnej często wystarczy jedynie delikatne rozcięcie błony śluzowej nad usuwanym zębem, a po rozseparowaniu korzeni rozchwianie ich za pomocą dźwigni (dłutowanie) i wyjęcie przy użyciu kleszczy chirurgicznych.
Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?
W przypadku jej zatrzymania w kości trzeba stworzyć dostęp chirurgiczny przez nacięcie odpowiedniego płata błony śluzowej oraz usunięcie, wycięcie odpowiedniej ilości kości nad zębem, by stworzyć do niego dostęp. Następne postępowanie jest analogiczne – separacja, rozchwianie oraz wyjęcie korzeni. Zakończeniem zabiegu jest dokładne zaszycie rany, chociaż bywa pomijane w przypadku zębów częściowo wyrżniętych i mało inwazyjnych zabiegów.
Dowiedz się, co to jest ósemka zatrzymana
Operacyjne usunięcie ósemki – jakie znieczulenie?
Chirurgiczne usuwanie zęba, jak każdy zabieg jest rozpoczynany od wykonania znieczulenia. Środek znieczulający miejscowo jest dobierany indywidualnie do pacjenta, w zależności od jego stanu ogólnego, chorób towarzyszących i ewentualnych alergii. Sam zabieg nie boli, pacjent może odczuwać nieprzyjemne uczucie przypominające tarcie narzędzi o elementy kostne.
Większość zabiegów chirurgicznych ekstrakcji 8-ki jest wykonywana w warunkach ambulatoryjnych. Operację usunięcia ósemki w szpitalu można zastosować u osób obciążonych innymi chorobami lub u osób niepełnosprawnych i niewspółpracujących. W znieczuleniu ogólnym zabiegi te wykonywane są stosunkowo rzadko. Zazwyczaj wskazaniem do tych ostatnich są przypadki, gdzie ekstrakcja będzie jedną z kilku wykonywanych procedur. Tak zwana narkoza jest stosowana u osób niepełnosprawnych intelektualnie, a także u dzieci i dorosłych ze stwierdzoną silną dentofobią (lękiem przed dentystą).
Tak jak każdy zabieg z zakresu chirurgii, tak i ekstrakcje zębów mądrości musi być wykonany w środowisku jałowym.
Zabieg trwa około kilkunastu minut, wraz z przygotowanie i opracowaniem rany nie powinien przekroczyć godziny.
To też może Cię zainteresować: Wyrywanie ósemki – czy ekstrakcji boli?
Usunięcie szwów – po jakim czasie?
Należy zawsze się upewnić, jaki rodzaj szwów jest założony przez lekarza, czy są one konieczne do usunięcia po około 1 tygodniu od zabiegu, czy są one samoresorbowalne i ulegną samoistnemu wchłonięciu w przeciągu kilku tygodni lub miesięcy.
Antybiotyk – kiedy – przed czy po operacji?
W świecie współczesnej medycyny w obawie o oporność bakterii na antybiotyki unika się ich stosowania w sytuacjach, które tego nie wymagają. O ile pacjent nie przystępuje do zbiegu z towarzyszącą określoną chorobą ogólnoustrojową bądź nie ma zakażenia bakteryjnego po zabiegu usunięcia zęba mądrości, to antybiotykoterapia nie jest wskazana.
Konieczna jest zaś u osób chorujących na cukrzycę, posiadających upośledzoną odporność organizmu i wiele innych jednostek chorobowych. Należy pamiętać o przygotowaniu do zabiegu w odpowiedni sposób niektórych pacjentów, na przykład osoby przyjmujące pewną gamę środków upośledzających krzepnięcie krwi.
Pewien odsetek dentystów jest jednak zdania, że ze względu na ryzyko pojawienia się zakażenia, po każdym operacyjnym usunięciu zęba mądrości należy podać antybiotyk, część zaleca przyjmowanie go już jeden dzień przed zabiegiem. Jest to zawsze indywidualna decyzja dentysty lub chirurga szczękowego. Bardzo często jest to antybiotyk beta-laktamowy (np. Augmentin).
Niewątpliwie pojawienie się gorączki (najczęściej następnego dnia) przy tym trudności z gojeniem się rany mogą być wskazaniem to przyjęcia antybiotyku po chirurgicznym wyrwaniu zęba.
Rekonwalescencja po usunięciu ósemki chirurgicznie
Czy można jeść i pić? Po zabiegu ekstrakcji zatrzymanej ósemki przez pierwsze kilka godzin należy unikać przyjmowania płynów i pokarmów. Tego dnia wszystkie spożywane posiłki powinny być co najwyżej letnie, a najlepiej schłodzone – w nagrodę wskazane są gładkie lody. Sprawdzi się dieta półpłynna.
Nie powinno się płukać jamy ustnej w sposób intensywny – lepszym wyborem będzie przelewanie płynów za pomocą ruchów całej głowy, a nie tylko policzków (ryzyko wypłukania skrzepu). Do momentu zagojenia się zębodołu po usunięciu nie można palić wyrobów tytoniowych, spożywanie alkoholu także nie jest zalecane. Należy się zastosować do wszystkich zaleceń przekazanych przez lekarza wykonującego zabieg by zminimalizować do minimum możliwość wystąpienia powikłań. Niewskazane jest picie kawy i mocnej herbaty.
Przez około 2 doby należy powstrzymać się od wysiłku, siłowni, gimnastyki, biegów.
Część pacjentów korzysta z prawa do zwolnienia lekarskiego. Dentyści zazwyczaj proponuj proponują 2 do 3 dni zwolnienia.
Powikłania i komplikacje po zabiegu chirurgicznego usuwania ósemek
Rekonwalescencja po zbiegu może trwać od kilku dni do kilku tygodni – jest to uzależnione od jego trudności, konieczności ingerencji w tkanki twarde kości oraz indywidualnie, od każdego pacjenta. W większości przypadków usunięcie ósemki górnej jest lepiej tolerowane niż dolnej. Ból po zabiegu jest czymś normalnym – w wielu przypadkach nie są to proste procedury, jednak z upływem kilku dni powinien się zmniejszać, a zębodół ulegać wygojeniu. W domowym zaciszu można się wspomóc środkami przeciwbólowymi (np. ibuprofen, paracetamol). Przez kilka dni może utrzymywać się opuchlizna.
W przypadku gdy objawy bólowe ulegają nasileniu lub towarzyszą im objawy ogólne, takie jak gorączka, konieczne jest udanie się do gabinetu stomatologicznego, by wykluczyć ewentualne powikłania, jakim mogą być suche zapalenie zębodołu lub ropne zapalenie. Ciężkie komplikacje podczas zabiegu tak samo jak ciężkie powikłania zdarzają się rzadko, jednak należy pamiętać o możliwości ich wystąpienia co nie jest winą lekarza.
Drastycznym, choć często odwracalnym przykładem jest uszkodzenie gałęzi czuciowych nerwu trójdzielnego – w wyniku czego pacjent traci czucie w miejscach unerwianych przez ten nerw (najczęściej jest to spowodowane ekstrakcją zęba znajdującego się blisko kanału żuchw, by możliwie tego uniknąć nie należy się opierać przed zaleceniami lekarza i wykonania tomografii komputerowej, gdy są ku temu zalecenia).
Ile kosztuje chirurgiczne usunięcie zębów trzonowych trzecich?
Usunięcie ósemek na NFZ jest możliwe, chociaż terminy zapisu na ten zabieg w placówkach medycznych świadczących te usługi bywają dość odległe. Cena w gabinetach prywatnych oscyluje w granicach kilkuset złotych.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Chirurgia stomatologiczna; M. Dominiak, J. Zapała, T. Gedrange
- Chirurgia szczękowo -twarzowa; L. Kryst
- Chirurgia szczękowo-twarzowa; S. Bartkowski
Opublikowano: 15.05.2019;
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Kamilla Kutna
Lekarz dentysta
Kamilla Kutna – absolwentka Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, kierunku lekarsko-dentystycznego na wydziale lekarskim. W pracy zawodowej najbardziej interesuje się zagadnieniami z dziedziny protetyki oraz ortodoncji.
132
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 18.06.2022
opublikowany 13.10.2022
opublikowany 12.12.2022