Jak powstaje ciemieniucha?
Przyczyną powstawania ciemieniuchy jest nadmierna czynność gruczołów łojowych u dziecka najczęściej około trzeciego tygodnia życia. Może się ona jednak pojawiać nawet do drugiego roku życia. Nadmierne wydzielanie łoju może być spowodowane hormonami matki. Hormony te mogą krążyć w organizmie malucha przez kilka tygodni po porodzie. Pobudzają one gruczoły łojowe i mogą powodować łojotokowe zapalenie skóry, czyli ciemieniuchę. Ciemieniucha może powstać także na skutek zmiany otoczenia i środowiska, w której skóra się znajduje. Ma ona styczność z wieloma bakteriami, które mogą predysponować do jej wystąpienia. Gdy już raz wystąpiła, może pojawiać się także później nawet u dwulatków. Z tego powodu należy obserwować skórę dziecka nawet po wyleczeniu.
Objawy ciemieniuchy
Na początku są to niewielkie jasne naloty, łuski na skórze głowy. Przekształcają one swój kolor na ciemniejszy, żółty.
Zazwyczaj ciemieniucha zlokalizowana jest na głowie w okolicach ciemienia. Może rozprzestrzeniać się do okolic brwi, nosa, a także pieluszki dziecka.
Ciemieniucha nie jest bolesna ani swędząca dla dziecka. Ma zazwyczaj tylko nieestetyczny wygląd. Jeżeli występuje bolesność lub swędzenie, może to oznaczać inne schorzenie i rodzic powinien zgłosić się z dzieckiem do lekarza.
Leczenie ciemieniuchy
Leczenie ciemieniuchy jest długotrwałe. Na efekt często trzeba poczekać kilka tygodni. Najlepiej, gdy rodzic zareaguje od razu po zauważeniu pierwszych objawów ciemieniuchy. Najważniejsze jest natłuszczanie i mycie skóry głowy niemowląt. Jednym ze sposobów jest nasmarowanie głowy dziecka oliwką i założenie bawełnianej czapeczki na kilka godzin lub na całą noc. Wykorzystuje się także nasączone oliwką czyste gaziki. Ten sposób intensywnie natłuszcza skórę głowy. Po kilkugodzinnym natłuszczaniu, najlepiej umyć głowę malucha i delikatnie wyczesać. Najważniejszym elementem w zapobieganiu jest czesanie i delikatne masowanie skóry głowy. Może to także wspomóc leczenie, aby nie dochodziło do zatkania gruczołów łojowych. Następnym sposobem jest masowanie głowy papką przygotowaną w płatków owsianych.
W aptekach są dostępne także gotowe środki przeciw ciemieniusze, które zawierają substancje natłuszczające i wyciągi roślinne. Należy pamiętać, że rodzic nie powinien zdrapywać łusek ciemieniuchy. Może to uszkodzić naskórek dziecka, a także pogorszyć i przedłużyć stan zapalny. Nie należy przegrzewać dziecka, ponieważ pot może predysponować do wystąpienia ciemieniuchy. Bardzo ważne jest przestrzeganie zasad higieny, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się ciemieniuchy. Dotyczy to każdorazowego umycia i oczyszczenia szczoteczki do włosów po użyciu. Należy zrobić to tak, aby nie było na niej śladów łusek przy ponownym użyciu. Należy myć dziecku głowę codziennie przy użyciu tylko szamponów przeznaczonych dla niemowląt. Ciemieniucha nie jest jednak wynikiem zaniedbań higienicznych przez rodziców. Pomimo odpowiedniej pielęgnacji może być trudno jej zapobiec. Ważne jest, aby w momencie wychodzenia na dwór dziecko zawsze miało czapeczkę na głowie. W tym wypadku należy zwrócić uwagę, aby czapeczki były wykonane z naturalnych materiałów, na przykład z bawełny.
Ciemieniucha a wizyta u lekarza
Jeżeli czas występowania ciemieniuchy znacznie się przedłuża lub mimo leczenia i pielęgnacji nadal rozprzestrzenia się, rodzic powinien udać się z maluchem do lekarza. Wizyta u pediatry może być konieczna też, jeżeli ciemieniucha często powraca. Może okazać się, że trzeba będzie użyć innych, bardziej specjalistycznych leków. Należy zgłosić się do lekarza, jeżeli skóra głowy jest zaczerwieniona, ciepła lub wypadają włosy dziecka. Gdy klasyczna pielęgnacja skóry głowy dziecka nie zdaje rezultatu, lekarz może zalecić użycie szamponu przeciwłupieżowego. Ma on silniejsze działanie niż szampony dla dzieci. Specjalistyczne kremy z hydrokortyzonem powinny być używane tylko po konsultacji z lekarzem.
Ciemieniucha u niemowląt występuje bardzo często. Należy pamiętać, że nie jest przyczyną zaniedbań ze strony rodziców. Odpowiednia pielęgnacja skóry dziecka podczas jej występowania złagodzi objawy i przyśpieszy wyleczenie. Zwykle ustępuje ona bez konieczności wizyty u lekarza i leczenia specjalnymi lekami. Gdy wystąpią niepokojące objawy,dobrze jest gdy rodzice skonsultują się z lekarzem.
