Przyczyną wzdęć jest nadmierne nagromadzenie gazów w jelitach. Objawia się to bólami żołądka, odbijaniem czy kolką u niemowląt. Domowe sposoby na wzdęcia zazwyczaj pozwalają pozbyć się wrażenia spuchniętego, nabrzmiałego brzucha. W pierwszej kolejności warto sięgnąć po zioła wykazujące działanie wiatropędne i rozkurczowe oraz usprawniające trawienie. Pomocne będą także dostępne bez recepty leki na wzdęcia oraz zmiana diety.
Leki i zioła na wzdęcia – co stosować na wzdęcia?
Ciągle wzdęty brzuch – jakie zioła na wzdęcia?
Najbardziej popularnym surowcem roślinnym na wzdęcia jest owoc kopru włoskiego (Foeniculumvulgare), który w postaci ziół do zaparzania można stosować już na wzdęcia u niemowlaka Wykazuje on bowiem naturalne, łagodne działanie rozkurczające i wiatropędne w przewodzie pokarmowym. Jest szczególnie wskazany w kurczowych bólach żołądka i skurczach jelit, przy uczuciu pełności w brzuchu oraz w bolesnych wzdęciach i kolkach.
Naturalnym lekiem na wzdęcia i zaburzania pracy układu pokarmowego jest napar z liści mięty pieprzowej (Menthapiperita). To nie tylko skuteczne zioło na trawienie, ale także naturalny środek pomocny w skurczach żołądka i kolce jelitowej, z uwagi na jego działanie rozkurczające i wiatropędne. Nie powinno się go jednak stosować u dzieci poniżej 4. roku życia, a także w okresie ciąży i karmienia piersią.
Przeciwskurczowo działa także napar z koszyczka rumianku pospolitego (Matricariarecutita). Można go przyjmować doustnie w dolegliwościach pokarmowych, np. w uczuciu pełności lub przy wzdęciach. Wraz z miętą albo koprem wchodzi w skład mieszanek ziołowych podawanych tradycyjnie w stanach skurczowych w obrębie przewodu pokarmowego oraz przy nadmiernym nagromadzeniu gazów jelitowych. Napar z rumianku bywa wykorzystywany w leczeniu kolek u niemowląt od 1. miesiąca życia.
Wewnętrznie w dolegliwościach trawiennych jako środek wiatropędny i przeciwskurczowy można również stosować napar z owoców anyżu (Pimpinellaanisum). W zaburzeniach pokarmowych zwykle zaleca się jego picie w porcjach podzielonych na godzinę przed każdym posiłkiem. Kobiety karmiące piersią powinny pamiętać, że anyż nasila laktację.
Czytaj również: Kolendra, właściwości i zastosowanie, kolendra w kuchni
Na wzdęcia – napary i tabletki na trawienie
W celu ograniczenia nadmiaru gazu w jelitach sprawiających, że brzuch jest jak balon, warto pić ziołowe herbatki na wzdęcia z kopru włoskiego, mięty, rumianku lub anyżu. Należy jednak pamiętać, aby nie stosować naparów nieprzerwanie dłużej niż przez dwa tygodnie, a w przypadku nasilenia się dolegliwości lub wystąpienia działań niepożądanych niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Domowym sposobem na wzdęcia będące przyczyną spuchniętego brzucha jest również stosowanie mniej popularnych naparów na wzdęcia z ziół z takich ziół, jak: korzeń arcydzięgla, liść rozmarynu czy owoc kolendry. Pomocniczo warto także sięgać po suplementy diety zawierające głównie boldynę i suchy ekstrakt z aloesu, które wskazane są tradycyjnie w niestrawności, zaburzeniach wydzielania żółci i soków trawiennych, skurczach żołądkowo-jelitowych oraz w celu regulacji wypróżnień.
Ponadto, osobom dorosłym we wszelkiego rodzaju problemach z żołądkiem warto polecić dostępne w aptekach gotowe płynne środki ziołowe zawierające, np. etanolowy wyciąg z ziela karczocha. Ekstrakty pozyskiwane z takich roślin jak karczoch, cykoria, ostryż długi, ostropest czy ostrokrzew paragwajski (mate) wspomagają prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego, przyczyniając się do utrzymania optymalnego przebiegu procesów trawienia.
Na wzdęcia można zażywać również węgiel leczniczy (Carbomedicinalis). Substancja ta posiada bowiem dużą zdolność adsorpcyjną, dlatego po podaniu doustnym wiąże różne szkodliwe związki, w tym także produkty gnilne i gazy jelitowe, umożliwiając ich wydalenie z organizmu, a jednocześnie pozwalając pozbyć się uporczywych wzdęć.
Lek na wzdęcia – jak pozbyć się gazów?
Co na wzdęcia? W aptekach bez recepty dostępne są leki na wzdęcia zawierające simetykon (Simeticonum). Jest on stabilną mieszaniną polimeru silikonu i ditlenku krzemu. Związek ten posiada właściwości odmieniające (zmniejsza napięcie powierzchniowe na granicy fazy płynnej i gazowej) i absorbujące gazy jelitowe. Podobne działanie wykazuje, rzadziej występujący w postaciach doustnych, dimetykon (Dimethiconum), czyli mieszanina wielkocząsteczkowych związków organicznych krzemu. Co ważne, emulsje z simetykonem można stosować już u niemowląt, natomiast leki na wzdęcia z dimetykonem wolno podawać dorosłym i dzieciom dopiero od 1. roku życia.
Kapsułki miękkie, granulaty oraz krople zawierające simetykon lub dimetykon wskazane są w celu łagodzenia objawów związanych z gromadzeniem się oraz zatrzymywaniem gazów, piany i powietrza w obrębie układu pokarmowego, takich jak wzdęcia, uczucie pełności w brzuchu i odbijania. Obie substancje czynne dzięki swojemu czysto fizycznemu mechanizmowi działania, polegającemu na zmniejszeniu napięcia powierzchniowego baniek gazu w żołądku i jelitach, przyczyniają się do pękania i rozkładu opornych pęcherzyków piany i gazów gromadzących się w treści pokarmowej i śluzie przewodu pokarmowego, a te wówczas są łatwiej usuwane z organizmu lub mogą być wchłaniane przez ścianę jelit.
Leczenie wzdęć w ciąży i wzdęć u niemowlaka
Omawiane leki na gazy łagodzą między innymi objawy towarzyszące aerofagii, czyli zaburzeniu polegającym na nadmiernym połykaniu powietrza, które skutkuje częstym i głośnym odbijaniem oraz wzdęciem brzucha. Zalecane są ponadto przed zabiegami diagnostycznymi w obrębie jamy brzusznej, takimi jak: badanie endoskopowe, radiologiczne lub ultrasonograficzne, ponieważ dzięki tym substancjom ulega poprawie jakość uzyskiwanych obrazów. Zawiesiny-emulsje z symetykonem, w postaci kropli doustnych, stosuje się również z powodzeniem u niemowląt i małych dzieci cierpiących z powodu kolek gazowych.
Warto podkreślić, iż tabletki na wzdęcia zawierające opisywane związki czynne nie są toksyczne, nie drażnią przewodu pokarmowego, nie wpływają na procesy trawienia i nie wchodzą w interakcje z innymi lekami. Mogą być bezpiecznie stosowane na wzdęcia w ciąży oraz przez kobiety karmiące piersią, ponieważ nie wywierają szkodliwego wpływu na płód i nie przenikają do mleka matki. Żaden z nich nie wchłania się z przewodu pokarmowego i jest całkowicie wydalany z kałem w postaci niezmienionej.
Co na wzdęcia – domowe sposoby na gazy w jelitach
Dla zachowania optymalnego przebiegu procesów trawiennych i zapobiegania bolesnym wzdęciom, oprócz spożywania odpowiednich pokarmów, niezwykle ważne jest utrzymanie równowagi flory bakteryjnej jelit. W tym celu można spożywać produkty zawierające żywe kultury bakterii, bądź sięgać po probiotyki lub synbiotyki dostępne w aptekach. Wprowadzenie do diety zrównoważonej kompozycji różnych szczepów bakterii, głównie Bifidobacterium i Lactobacillus, uzupełnia mikroflorę przewodu pokarmowego i wspomaga jego prawidłową pracę, włączając w to również sprawną eliminację nadmiernych gazów.
Natomiast osobom z nietolerancją laktozy, które po spożyciu mleka i nabiału odczuwają nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak: bóle brzucha, uczucie pełności, kolki jelitowe czy wzdęcia, poleca się zażywanie kapsułek zawierających enzym laktazę. Substancja ta ułatwia trawienie produktów zawierających laktozę (rozkłada ją na glukozę i galaktozę), znosząc tym samym wszelkie objawy nietolerancji mleka.
Brzuch jak balon – jak uniknąć wzdęć?
W przewodzie pokarmowym pęcherzyki gazów tworzą się w sposób naturalny i zwykle równie naturalnie są z niego usuwane. Często bywa jednak tak, że ich produkcja nadmiernie wzrasta i gazy gromadzą się w jelitach, co powoduje wzdęcia, sprzyjając bólom brzucha. Objawy towarzyszące wzdęciom nierzadko też stwarzają dyskomfort i wprowadzają w zakłopotanie.
W celu uniknięcia wzdęć, zwłaszcza przy wrażliwych jelitach, warto wprowadzić zmiany w jadłospisie. Dieta przy wzdęciach wymaga ograniczenia lub eliminacji produktów najbardziej wzdymających, takich jak warzywa kapustne czy rośliny strączkowe. Niekiedy jednak przyczyny wzdęć są znacznie poważniejsze, bo związane chociażby z niewystarczającą produkcją enzymów trawiennych i zaawansowanym procesem gnicia pokarmów w jelitach, a często także bywają skutkiem zaparć.
Szczególnie w przypadku przewlekłych i bardzo uporczywych wzdęć, konieczne może okazać się wdrożenie odpowiedniego leczenia w postaci np. leków przeciwskurczowych. Zwykle jednak w pozbyciu się dolegliwości pomaga uzupełnienie flory bakteryjnej jelit, stosowanie preparatów ziołowych lub doraźne przyjmowanie związków obniżających napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu.
Monika Pyzio
Farmaceuta
Absolwentka Wydziału Farmacji Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 02.05.2023