Podcięcie wędzidełka – wskazania, przebieg, przeciwwskazania, zalecenia, cena zabiegu

Wędzidełko podjęzykowe – co to jest?

Jako wędzidełko (łac. frenulum) określa się strukturę, która w ludzkim organizmie łączy ze sobą jakieś dwa elementy i ogranicza przez to ich ruchomość. W ciele człowieka wyróżnia się wiele różnych wędzidełek: znaleźć w nim można bowiem zarówno wędzidełko wargi dolnej, jak i wędzidełko prącia, a także wędzidełko wargi górnej czy wędzidełko języka.

Ostatnie z wymienionych – wędzidełko języka – typowo wzbudza największe zainteresowanie. Struktura ta jest zbudowana z elastycznej tkanki włóknistej i rozciąga się pomiędzy dolną częścią języka a dnem jamy ustnej.

W prawidłowych warunkach możemy sobie nawet nie zdawać sprawy z tego, że posiadamy wędzidełko podjęzykowe. Inaczej jest już jednak wtedy, kiedy wędzidełko jest zbyt krótkie. Stan ten określany jest fachowo jako ankyloglosja i jego stwierdzenie może stanowić przyczynę przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego w postaci podcinania wędzidełka. Poza tym, że wędzidełko może być za krótkie, związane z nim mogą być również i inne problemy, może ono również być przyrośnięte czy zrośnięte.

Podcięcie wędzidełka – kiedy wykonać?

Wycięcie wędzidełka wskazane jest wtedy, kiedy stwierdzone zostanie to, że wędzidełko języka u pacjenta jest zbyt krótkie. Nie ma jednej, konkretnej normy dotyczącej tego, jak długa powinna być ta struktura. Pod uwagę przy ocenianiu, czy zabieg powinien zostać wykonany, bierze się po prostu całościowy obraz kliniczny.

Operacja w przypadku kiedy mamy do czynienia z za krótkim wędzidełkiem jest wskazana chociażby wtedy, gdy widoczne są wyraźne trudności z ruchomością języka – zbyt krótkie wędzidełko nie pozwala na swobodne poruszanie się języka we wszystkich kierunkach. Obserwować należy nie tylko sam ruch języka, ale i jego kształt – wtedy, kiedy jego koniec przyjmuje charakterystyczny, „serduszkowaty” wygląd, istnieje duże prawdopodobieństwo, że wędzidełko u takiego pacjenta ma zbyt małą długość.

Plastyka wędzidełka najczęściej przeprowadzana jest u dzieci. Najmłodsi nie stanowią jednak jedynej grupy wiekowej, w której przeprowadza się ten zabieg. Podcięcia wędzidełka języka u dorosłych również jest możliwe, jednakże zazwyczaj – jeżeli pacjent ma rzeczywiście zbyt krótkie wędzidełko – to pojawiające się w trakcie życia problemy sprawiają, że operację wykonuje się we wcześniejszych latach życia.

Objawy za krótkiego wędzidełka wskazaniem do podcięcia

Czasami nieprawidłowa długość wędzidełka zostaje stwierdzona już podczas pierwszych w życiu dziecka wizyt u lekarza – podcięcie wędzidełka u niemowlaka jest przeprowadzane dość często. Objawem, który sugerować może konieczność tego, by taka operacja była wykonana, mogą być chociażby trudności występujące podczas karmienia maluszka – dziecku ze zbyt krótkim wędzidełkiem trudniej jest ssać czy przełykać pokarm.

Zdarza się jednak, że problem przez pewien czas jest całkowicie niezauważalny i dopiero wystąpienie po pewnym czasie różnych powikłań za krótkiego wędzidełka przekonuje o istnieniu takich zaburzeń.

Wśród objawów, które mogą wynikać właśnie z nieprawidłowej budowy wspomnianego wyżej elementu, wymienić można:

• seplenienie,
• trudności z utrzymaniem higieny jamy ustnej (które mogą sprzyjać różnym problemom stomatologicznym, takim jak np. próchnica zębów czy choroby przyzębia),
• ślinotok,
• trudności z żuciem czy przełykaniem pokarmów.

Poza już wymienionymi, jeszcze innym, możliwym objawem – choć raczej dość rzadkim – pojawiającym się u osób ze zbyt krótkim wędzidełkiem, jest ból wędzidełka.

Podcięcie wędzidełka języka – czy boli i jak wygląda zabieg?

Zabieg podcięcia wędzidełka trwa krótko – najczęściej tego samego dnia pacjent wraca do domu. Na podstawowe pytanie pacjentów, którym jest zwykle to, czy podcięcie wędzidełka języka boli, odpowiedź jest jedna: pewne dolegliwości bólowe są jak najbardziej możliwe, aczkolwiek nie są one zwykle mocno nasilone. Ze względu jednak na to, że najczęściej poddawane zabiegowi są dzieci, które są wrażliwe na ból, podcięcie wędzidełka u dziecka wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym.

Przed zabiegiem dziecko powinno być na czczo. Wtedy, kiedy zaaplikowane zostanie znieczulenie i zacznie ono już działać, rozpoczyna się zasadniczy etap procedury. Polega on na podcięciu: może do tego zostać wykorzystany klasyczny skalpel chirurgiczny, ale i coraz większość popularność zyskuje laserowe podcinanie wędzidełka.

Obie metody cechują się podobną skutecznością, jednakże podcięcie wędzidełka języka laserem uznawane jest za mniej krwawą i związaną z krótszą rekonwalescencją metodą zwiększenia długości wędzidełka.

Cały zabieg – czy to metodą klasyczną, czy też podcinanie wędzidełka laserem – trwa typowo nie więcej niż kilkanaście minut. W krótkim czasie po jego zakończeniu, tego samego dnia, pacjent wraca do domu.

Jakie są zalecenia po zabiegu podcięcia wędzidełka?

Przez pierwsze doby po podcięciu wędzidełka języka u dziecka pojawiać się mogą niewielkiego stopnia krwawienia – nie muszą one budzić niepokoju. U wielu rodziców pojawia się wątpliwość: w jakim czasie od zabiegu maluch może zacząć pić i jeść? Otóż dość szybko, bo już nawet po jednej, dwóch godzinach od przecięcia wędzidełka – wtedy przestają działać środki znieczulające i możliwe jest podawanie dziecku jedzenia.

Wyraźnego podkreślenia wymaga tutaj to, że samo przeprowadzenie zabiegu nie jest gwarancją uzyskania sukcesu w przypadku zbyt krótkiego wędzidełka u dziecka. Po operacji konieczne są bowiem ćwiczenia, polegające m.in. na odpowiednim poruszaniu językiem.

Wycięcie wędzidełka – jakie są przeciwwskazania do zabiegu?

Wymienia się kilka problemów, które uniemożliwiają przeprowadzenie plastyki wędzidełka. Przeciwwskazaniami do tego zabiegu mogą być:

• znacznego stopnia zaburzenia krzepliwości krwi,
• przyjmowanie przez pacjenta leków zmniejszających krzepliwość krwi,
• aktywna infekcja górnych dróg oddechowych.

Przeciwwskazaniem do wycinania wędzidełka jest również zły ogólny stan zdrowia pacjenta.

Podcięcie wędzidełka – cena – na NFZ czy prywatnie?

Wędzidełko podjęzykowe, w razie występowania jakichś nieprawidłowości, może być korygowane w ramach NFZ – zabiegi w postaci plastyki wędzidełka są refundowane. Czasami jednak, z różnych powodów (np. przez długie kolejki) rodzice postanawiają skorzystać z prywatnej opieki medycznej.

Czasami jednak problem stanowi cena: ile kosztuje podcięcie wędzidełka u dziecka? Koszt zabiegu bywa różny, zależy on m.in. od miasta, w którym miałby być wykonany zabieg. Zwykle cena takiego zabiegu waha się pomiędzy 150 a 500 złotych.

Źródła:

• Marchesan I. Q. et al., Lingual frenulum: changes after frenectomy, J Soc Bras Fonoaudiol. 2012;24(4):409-12
• Magdalena Nehring-Gugulska, Krótkie wędzidełko języka u niemowląt karmionych piersią – ciąć czy nie ciąć, oto jest pytanie! Konferencja Krakowska Jesień Pediatryczna 2015
• https://med.stanford.edu/newborns/professional-education/frenotomy.html