Potas w moczu – przyczyny, leczenie

Prawidłowy poziom potasu

Potas jest elektrolitem występującym u człowieka głównie wewnątrzkomórkowo. Obok jonów sodowych i chlorkowych pełni w organizmie ważne funkcje. Jego prawidłowy poziom zapewnia zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej oraz wodno-elektrolitowej, bierze udział w regulowaniu pracy serca, wpływa na prawidłową pracę mięśni poprzez kontrolowanie ich skurczów, wpływa na funkcjonowanie neuronów poprzez przewodzenie impulsów nerwowych (przyczynia się do powstania potencjału czynnościowego oraz spoczynkowego). Jest podstawowym aktywatorem wielu enzymów komórkowych, a także przyczynia się do wydzielania insuliny.

Potas jest zawarty w wielu pokarmach zarówno mięsnych jak i warzywnych. Duża zawartość tego pierwiastka znajduje się również w owocach. Największy poziom potasu można odnaleźć w suszonych morelach, jabłkach, rodzynkach a także figach. Bogate w potas są również pomidor oraz jego przetwory, banany, kiwi, cytrusy, ziemniaki, seler oraz liściaste, zielone warzywa.

Zobacz też: Kolor moczu a choroby

Kiedy należy zbadać poziom potasu w moczu?

Oznaczenie poziomu potasu w moczu zaleca się celem różnicowania przyczyny nerkowej lub pozanerkowej przyczyniającej się do podwyższenia potasu (hiperkaliemii) albo obniżenia potasu (hipokaliemii) w surowicy krwi.

Badanie zleca się również w celu diagnostyki różnicowania nerkowych i pozanerkowych przyczyn kwasicy metabolicznej przebiegającej z podwyższonym poziomem jonów chlorkowych.

Oznaczenie poziomu zleca się w celu oceny równowagi kwasowo-zasadowej oraz wodno-elektrolitowej.

To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny

Jak wykonuje się badanie potasu w moczu?

Badanie pozwalające na określenie potasu w moczu wykonuje się na podstawie uzyskanej od pacjenta próbki moczu. Należy ją umieścić w sterylnym pojemniku – można zakupić go w aptece lub otrzymać w poradni.

Po przespanej nocy należy wykonać poranną toaletę miejsca intymnego, a następnie środkowy strumień moczu oddać do specjalnego zbiornika (oznacza to, że pierwszą porcje porannej mikcji oddaje się do toalety, środkową do pojemnika, a ostatnią ponownie do toalety). Następnie otrzymaną próbkę należy jak najszybciej przekazać do punktu diagnostycznego.

Wartości referencyjne – wyniki badania potasu w moczu

Wartości referencyjne dla pojedynczej próbki moczu nie są wyznaczone. Określenie poziomu potasu w moczu (przypadkowa, pojedyncza próbka) jest dla lekarza jedynie orientacyjne. Aby uzyskać konkretny wynik poziomu potasu w moczu należy zlecić oznaczenie jego stężenia w dobowej zbiórce moczu. Prawidłowe wartości oznaczenia potasu w moczu przeprowadzone na podstawie dobowej zbiórki moczu wynosi 25-100 mmol / 24h. Należy pamiętać aby każdy otrzymany wynik indywidualnie skonsultować z lekarzem.

Pojedyncze oznaczenie potasu w moczu ma małe znaczenie diagnostyczne, z tego powodu poniższe odchylenia są odniesione do zaburzeń poziomu potasu, które mogą być wykryte w dobowej zbiórce moczu.

• Podwyższony poziom potasu w moczu może świadczyć o:
  • nadmiernej podaży potasu w pożywieniu,
  • nerkowej utracie tego jonu w wyniku ostrej niewydolności nerek w fazie wielomoczu albo z powodu śródmiąższowego zapalenia nerek,
  • stosowaniu leków typu glikokortykosteroidów, mineralokortykosteroidów, wyciąg z lukrecji, rzadkiej przyczynie ucieczki potasu jaką jest zespół Barttera.
• Obniżony poziom potasu w moczu świadczyć może o:
  • stosowaniu diety ubogiej w potas,
  • pozanerkowej utracie potasu w przebiegu wymiotów, biegunki,
  • stosowaniu leków przeczyszczających,
  • przewlekłym odsysaniu treści żołądkowej.