Czym jest badanie mocznika w moczu?
Badanie moczu jest jednym z najczęściej zlecanych przez lekarza badań. Pośród wielu oznaczanych w moczu parametrów znajduje się mocznik (badanie mocznika w moczu). Należy jednak wspomnieć, iż jest to dość rzadko stosowane oznaczenie. Preferowaną formą określenia poziomu mocznika w organizmie człowieka jest oznaczenie jego stężenia w surowicy krwi. Wpływ na jego poziom mają wszystkie usunięte przez nerki substancje w ostatniej fazie wydalania, dzięki temu można ocenić pracę nerek.
Mocznik jest związkiem powstającym w wyniku procesu metabolizowania białka oraz innych związków azotowych w organizmie. Jest on syntetyzowany w wątrobie z amoniaku w przemianie biochemicznej zwanej cyklem mocznikowym.
Mocznik w największej ilości jest wydalany przez nerki (90 proc.), dlatego w uszkodzeniu tego narządu obserwuje się wzrost ilości mocznika w organizmie.
Kiedy należy zbadać mocznik w moczu?
Badanie powinno się wykonać w celu kontroli pracy nerek (należy brać pod uwagę ilość spożytego białka). Dzięki temu badaniu można określić równowagę białkową organizmu.
Technika badania mocznika w moczu oraz przygotowanie do badania
Oznaczenie mocznika w moczu najlepiej wykonać na podstawie dobowej zbiórki moczu (zebranego w ciągu 24 godzin płynu z układu moczowego).
- Po przebudzeniu, należy wykonać toaletę poranną, pierwszy mocz w całości oddać do ubikacji, a każdy następny do specjalnego, sterylnego, dużego pojemnika, oczywiście wcześniej wykonując toaletę miejsca intymnego.
- Ostatnia porcja moczu jest zbierana po nocy, nazajutrz od rozpoczęcia zbiórki.
- Następnie zgromadzony mocz oddajemy do analizy w laboratorium.
- Należy być na czczo, ostatni posiłek spożyć dnia poprzedniego ok. godz. 18.
Przed badaniem mocznika w moczu można skonsultować się z lekarzem w sprawie ewentualnego odstawienia leków, witamin, suplementów diety, które mogą mieć istotny wpływ na oznaczany parametr. Kobiety w trakcie krwawienia menstruacyjnego nie powinny oddawać moczu do analizy (bezpieczny okres to 3 dni przed oraz 3 dni po krwawieniu).
Norma mocznika w moczu
Wartości prawidłowe mocznika w moczu określa się w granicach:
- 12-20g/ 24 godz.
Zaleca się skonsultować otrzymany wynik indywidualnie z lekarzem. Na prawidłową wartość składać się może kilka innych czynników takich jak wiek, płeć oraz metoda oznaczenia.
Interpretacja wyniku stężenia mocznika w moczu
Podwyższony poziom mocznika w moczu może świadczyć o:
- złej pracy nerek – ostra lub przewlekła niewydolność nerek,
- diecie ze zbyt dużą ilością białka w pokarmie (dieta wysokobiałkowej),
- utrudnionym odpływie moczu,
- spadku przepływu nerkowego,
- odwodnieniu.
Obniżony poziom mocznika w moczu może wskazywać na:
- niskobiałkową dietę,
- niedożywienie,
- zespół złego wchłaniana – jest to stan związany ze złym trawieniem i wchłanianiem związków odżywczych z układu pokarmowego,
- ciążę,
- akromegalię,
- choroby wątroby,
- poliurię – wzmożone wydzielanie moczu (w ilości ponad 2000 ml na dobę).
