Czym jest biopsja gruboigłowa (oligobiopsja)?
Biopsja gruboigłowa, określana również mianem oligobiopsji jest inwazyjnym zabiegiem diagnostycznym. Zadaniem biopsji jest uzyskanie materiału do badania histopatologicznego lub immunohistochemicznego. Badanie histopatologiczne opiera się na analizie mikroskopowej materiału pobranego w wyniku biopsji. Ocenia się zarówno komórki (badanie cytologiczne), jak i tkanki (badanie histologiczne) pobranego materiału. Próbkę należy odpowiednio przechowywać, transportować, a przed badaniem mikroskopowym wybarwić.
Biopsję gruboigłową, poprzedza zazwyczaj biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC). Jeżeli wynik biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej nie daje wystarczających rezultatów diagnostycznych, lekarz prowadzący może zdecydować o rozszerzeniu diagnostyki przeprowadzając biopsję gruboigłową.
Kiedy wykonuje się biopsję gruboigłową?
Biopsję gruboigłową przeprowadza się w przypadku wykrycia zmian o typie guza np. zmian podskórnych, piersi, tarczycy, wątroby, płuc, prostaty, węzłów chłonnych, kości.
- Biopsja gruboigłowa tarczycy – badanie stosowane jest w diagnostyce guzków tarczycy, zwłaszcza przed ich operacyjnym usunięciem.
- Biopsja gruboigłowa piersi wykonywana jest w diagnostyce raka sutka.
- Biopsja gruboigłowa wątroby wykorzystywana jest do diagnozowania zmian w miąższu wątroby, np. marskości. Diagnostyka zmian nowotworowych (raka wątroby) odbywa się przy wykorzystaniu biopsji cienkoigłowej.
Oligobiopsja jest zabiegiem niosącym niewielkie ryzyko oraz dającym wysoką skuteczność diagnostyczną.
Ideą biopsji gruboigłowej jest pobranie fragmentu tkankowego ze zmiany do badania histopatologicznego. Specjalną igłą biopsyjną o rozmiarze 14 G wykonuje się wkłucie w zmianę guzowatą lub w obszar z mikrozwapnieniami. W wyniku wkłucia pobiera się fragment tkankowy o długości 1,0 cm i szerokości 4 mm. Otrzymany materiał tkankowy przekazuje się do pracowni patomorfologicznej, która wykonuje badanie histopatologiczne – po odpowiednim wybarwieniu preparatu przeprowadza się ocenę mikroskopową. Wynik badania zawiera informacje o charakterze guza, stopniu złośliwości, a także markerów proliferacji.
Jak wygląda biopsja?
Biopsję gruboigłową wykonuje się w specjalistycznym gabinecie zabiegowym. Pacjent nie musi być na czczo. Przed badaniem należy wykonać podstawowe badanie, szczególnie związane z układem krzepnięcia.
W celu dokładniejszego wykonania nakłucia zmiany zlokalizowanej w narządach wewnętrznych stosuje się aparaturę USG. Miejsce wykonania biopsji gruboigłowej należy dokładanie zdezynfekować. Następnie okolice guza ostrzykuje się środkiem znieczulającym – lignokainą. Aby ułatwić wprowadzenia igły biopsyjnej, wykonuje się niewielkie nacięcie skóry. Igłę wprowadza się pod kontrolą aparatu ultrasonograficznego, zwłaszcza w przypadkach kiedy zmiany nie są wyczuwalne palpacyjnie, np. zwapnienie w piersiach.
Jeżeli aparat USG jest nie dostępny, lekarz ręką nakierowuje igłę biopsyjną na zmianę. Jest to możliwe, jeżeli guz jest wyczuwalny palpacyjnie (dotykiem). Kiedy wykona się nakłucie guza, pobiera się fragment tkankowy, poprzez wykonanie podciśnienia.
Użycie aparatu ssącego, wytwarzającego podciśnienie w guzie pozwala na pobranie kilku dużych wycinków bez konieczności wyciągania igły. Po zakończeniu badania na miejsce wkłucia zakłada się opatrunek.
Czy biopsja boli i może dawać powikłania?
Badanie nie trwa długo, zwłaszcza jeżeli uda się bez problemu wkłuć w zmianę znajdującą się w narządzie. Biopsja jest badaniem niebolesnym, ale może być wyczuwalny pewien dyskomfort podczas badania. Wynik badania jest gotowy po ok. 7–14 dniach.
Biopsja jest badaniem inwazyjnym i jej wykonanie wiąże się z naruszeniem ciągłości skóry. Do najczęstszych powikłań po biopsji gruboigłowej należy drobne krwawienie w miejscu wkłucia oraz zbieranie się krwi w miejscu gdzie znajdowała się igła punkcyjna.
