Przyczyny swędzącej głowy są różne i obejmują choroby skóry lub schorzenia ogólnoustrojowe. Typowe jest swędzenie głowy i łupież, choć kiedy skóra głowy sędzi, można podejrzewać grzybicę. Uporczywy świąd i wypadanie włosów bywają oznaką łuszczycy. Jeśli silne swędzenie pojawia się u dziecka, można podejrzewać wszy. Zdarza się jednak, że sucha skóra sędzi, piecze i jest podrażniona, na skutek nieprawidłowej pielęgnacji i dobrym sposobem jest np. zmiana szamponu.
Swędząca skóra głowy – jaka jest przyczyna swędzenia głowy?
Spis treści
Swędzenie skóry głowy – przyczyny – dlaczego swędzi głowa?
Swędzenie skóry głowy spowodowane jest podrażnieniem receptorów i zakończeń nerwowych znajdujących się w skórze. Stan ten może być wywołany przez szereg czynników zarówno zewnętrznych, pochodzących z otaczającego środowiska, jak i wewnętrznych, czyli powstających w organizmie.
Przyczyną świądu są najczęściej choroby skóry głowy. Powszechnym problemem jest silne swędzenie głowy i łupież, który daje wrażenie swędzenia włosów, a drapanie jedynie podrażnia skórę wywołując jej pieczenie. Kiedy skóra głowy swędzi i wypadają włosy, które dodatkowo mają tendencję do przetłuszczania, możemy mieć do czynienia z łojotokowym zapaleniem skóry głowy. Zdarza się, że łojotok współwystępuje z wszawicą czy pchłami, które często są odpowiedzialne za uporczywy świąd głowy u dzieci. Swędzenie pojawia się jednak także wówczas, gdy obserwujemy bardzo suchą skórę głowy.
Powodem swędzącej skóry głowy bywa ponadto atopowe zapalenie skóry bądź zapalenie mieszków włosowych. Podrażniona skóra głowy i świąd niejednokrotnie mają także podłoże alergiczne (np. uczulenie na szampon), choć bardziej poważnym czynnikiem wywołującym uporczywe objawy jest grzybica skóry głowy. Ta ostatnia bywa mylona z łuszczycą, w przebiegu której także występuje swędząca skóra głowy i wypadające włosy.
Świąd skóry głowy może wiązać się ponadto ze schorzeniami ogólnoustrojowymi. Skóra swędzi w przebiegu żółtaczki czy niedoczynności tarczycy. Swędzenie skóry na głowie może towarzyszyć też schorzeniom wirusowym, np. ospie wietrznej.
To też może Cię zainteresować: Jakie schorzenia wywołują plamy na skórze?
Przyczyną swędzenia owłosionej skóry głowy bywa również ekspozycja na czynniki drażniące, dym, wilgoć i toksyny.
Drapanie, niezależnie od przyczyny świądu skóry głowy, prowadzi do dalszego podrażniania skóry, powoduje powstawanie przeczosów, a w ostateczności – niewielkich ranek, które bardzo łatwo ulęgają zakażeniu bakteryjnemu i mogą prowadzić do groźnych powikłań.
Przeczytaj również: Świerzb, objawy, przyczyny, leczenie
Swędząca skóra głowy i łupież – zakażenie skóry grzybami
Jedną z najczęstszych przyczyn silnego swędzenia skóry na głowie jest bez wątpienia łupież. Przetłuszczająca się skóra głowy swędzi i nadmiernie się łuszczy, zaś drapanie nasila złuszczanie naskórka. Na włosach i ciemnych ubraniach bardzo często widać maleńkie, białe „płatki”. Łupież stanowi zatem także problem natury estetycznej i ten właśnie czynnik często sprawia, że decydujemy się na leczenie.
Swędząca skóra głowy i łupież może być konsekwencją zakażenia skóry głowy grzybami z grupy drożdżaków. Ponadto jego występowaniu sprzyja niedobór cynku w diecie, nieprawidłowa higiena skóry głowy, w tym nadużywanie kosmetyków do stylizacji włosów, a także przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach (wtedy skóra głowy jest przesuszona). Leczenie łupieżu i świądu jest jednak stosunkowo proste, choć problem miewa tendencję do nawracania. W wielu przypadkach rozwiązaniem bywa dobrej jakości szampon na swędzącą skórę głowy z łupieżem, najlepiej zawierający związki o działaniu przeciwgrzybiczym.
Przyczyną łupieżu z towarzyszącym świądem skóry może być nadmierna aktywność gruczołów łojowych. Mówimy wówczas o łojotokowym zapaleniu skóry. Choroba polega na nadmiernym wydzielaniu łoju, czyli sebum, przez gruczoły znajdujące się w skórze głowy. Prowadzi to nie tylko do nieestetycznego wyglądu, przetłuszczania się włosów, ale także do podrażnienia skóry głowy i nadmiernego złuszczania naskórka. Włosy zwykle przerzedzają się, a ich stan znacznie się pogarsza.
To też może Cię zainteresować: Łuszcząca się skóra – czy zawsze oznacza łuszczycę?
Swędzenie głowy i wypadanie włosów – czy to łuszczyca?
Łuszczyca głowy to stosunkowo często występująca choroba autoimmunologiczna polegająca na wykształceniu nieprawidłowej odpowiedzi zapalnej na własne antygeny znajdujące się w skórze i powstawaniu charakterystycznych, czerwonych oraz pokrytych łuskami plam na skórze (w tym przypadku widoczne są plamy na skórze głowy). Łuszczycę należy leczyć z uwagi na uporczywe swędzenie skóry, ale także powikłania ogólnoustrojowe, przede wszystkim – łuszczycowe zapalenie stawów. W terapii, na podrażnioną skórę głowy, stosuje się płyny i maści o działaniu złuszczającym. Kolejną fazą jest leczenie zmniejszające zapalenie skóry głowy i natłuszczające, głównie z wykorzystaniem kortykosteroidów.
Świąd skóry głowy może być także spowodowany atopowym zapaleniem skóry, które wywołane jest wrodzoną skłonnością skóry do nadmiernej odpowiedzi zapalnej na czynniki obojętne. Zwykle ujawnia się już w dzieciństwie. Skóra atopowa wymaga szczególnej troski, inaczej pojawia się podrażnienie, zaczerwienienie, złuszczanie i przesuszanie, a także świąd. Choroba stosunkowo rzadko dotyczy owłosionej skóry głowy, niemniej jednak takie przypadki zdarzają się.
Co oznacza świąd głowy i drapanie prowadzące do podrażnienia?
Wbrew pozorom choroby pasożytnicze to wciąż aktualny problem, mimo zaawansowanego rozwoju cywilizacyjnego i wysokich standardów higieniczno-sanitarnych. Wszy oraz pchły to owady odżywiające się krwią ssaków. Wszy swoje jaja (gnidy) przylepiają do podstawy włosów, a do zarażanie dochodzi w większych zbiorowościach, np.: w przedszkolach, szkołach, sanatoriach itp. Dlatego, jeśli zaobserwujemy, że dziecko często drapie się po głowie, warto sprawdzić, czy za świąd nie odpowiadają właśnie te owady.
Świerzb z kolei to pasożyt należący do roztoczy i, w przeciwieństwie do poprzednich, odżywia się komórkami naskórka, drąży w nim korytarze, w których składa jaja, wywołując dokuczliwe swędzenie skóry głowy. Zazwyczaj jednak zajmuje okolice między palcami oraz w zgięciach.
Leczenie świądu skóry na głowie wywołanego chorobami pasożytniczymi ma na celu zlikwidowanie uciążliwych objawów, ale także zapobieganie rozprzestrzenianiu się choroby. W aptekach dostępne są szampony, płyny i kremy przeznaczone do usuwania pcheł, wszy, a także świerzbu.
Co robić, kiedy swędzi głowa – sposoby na swędzącą skórę głowy
Bardzo ważnym elementem codziennej higieny, umożliwiającym zwalczenie uciążliwego swędzenia skóry głowy, jest prawidłowe nawilżanie tych okolic oraz odpowiednia pielęgnacja. Wiele popularnych kosmetyków lub np. środków piorących może wywoływać podrażnienie skóry głowy, powodując jej pieczenie, swędzenie i złuszczanie naskórka. Najprostszym sposobem na swędzącą skórę głowy jest wówczas eliminacja czynników drażniących.
Swędzenie głowy, podobnie jak swędzenie całego ciała, może wynikać z przesuszenia skóry. Aby zapobiec zaczerwienieniom, podrażnieniu i łuszczeniu, konieczne jest odpowiednie jej nawilżenie. Ważne jest przyjmowanie każdego dnia odpowiedniej ilości płynów, minimum 2–2,5 litra.
W przypadku chorób pasożytniczych – wszawicy i świerzbu – stosuje się specjalne szampony o działaniu przeciwpasożytniczym, np. zawierające permetrynę lub krotamiton. W leczeniu łojotokowego zapalenia skóry natomiast zastosowanie znajdują przede wszystkim: maści, lotiony i płyny do wcierania w skórę głowy zawierające sterydy, które są najskuteczniejszymi lekami zmniejszającymi stan zapalny skóry głowy. Często pacjentom zaleca się dodatkowo leki przeciwgrzybiczne.
W łuszczycy zaś stosuje się miejscowo maści i płyny zawierające: mocznik, salicylany, cignolinę czy dziegieć. Ogólnoustrojowo podaje się także: sterydy, leki immunosupresyjne, pochodne witaminy A, metotreksat czy nowoczesne leki biologiczne. W leczeniu łuszczycy miejsce znalazła także fototerapia.
Opublikowano: 16.02.2017;
aktualizacja: 27.02.2017
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Sylwia Jastrzębowska
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Miłośniczka turystyki górskiej i sportów outdoorowych.
0
Komentarze i opinie (3)
opublikowany 11.12.2020
opublikowany 28.02.2022
opublikowany 18.09.2022