WyleczTo

Spuchnięty policzek – jakie są przyczyny, co to znaczy, jakie domowe sposoby pomogą?

28 lipca 2021
(pierwsza publikacja: 11 stycznia 2019)
Adam Bęben
Adam Bęben
Adam Bęben

lekarz dentysta

Treść napisana przez eksperta

Opuchnięty policzek to objaw, który pojawia się u pacjentów najczęściej po wyrwaniu zęba (np. po usunięciu "ósemki", czyli zęba mądrości) czy po leczeniu kanałowym (inaczej endodontycznym). Wśród innych przyczyn wystąpienia u pacjenta spuchniętego policzka wymienia się: przygryzanie śluzówki (np. po znieczuleniu podanym przez dentystę), afty w jamie ustnej czy urazy (np. termiczne, tu poparzenie jamy ustnej). Co robić, gdy dojdzie do obrzęku policzka i jakie domowe sposoby zmniejszą opuchliznę?

Spuchnięty policzek – jakie są przyczyny, co to znaczy, jakie domowe sposoby pomogą?
Fotolia

Spuchnięty policzek od zęba – po wyrwaniu i leczeniu kanałowym

Obrzęk policzka może wystąpić u pacjentów z obecnym stanem zapalnym w tkankach okołowierzchołkowych. Pojawić się może w obrębie tkanek zęba przed jego leczeniem kanałowym, po zatruciu zęba, po leczeniu endodontycznym lub nawet już po usunięciu zęba. Występuje wyłącznie po jednej stronie, chyba że zęby po przeciwnych stronach są objęte procesem chorobowym.

Spuchnięty policzek od zęba u dziecka również nie należy do rzadkości. Mechanizm powstawania tego typu opuchlizny wynika z obecności bakterii, które rozprzestrzeniają się na coraz to większy obszar tkanek.

Spuchnięty policzek bez bólu zęba nie jest częstą sytuacją. Najczęściej pacjenci zgłaszają obecny wcześniej ból zęba (nawet gdy po pewnym czasie dolegliwości ustały) lub obecny jest ubytek tkanek twardych zęba. Ząb, który spowodował obrzęk jest już zupełnie martwy – istnieje konieczność leczenia kanałowego lub usunięcia zęba. W przypadku gdy ząb powodujący dolegliwości jest już po leczeniu kanałowym, konieczne jest ponowne leczenie lub usunięcie zęba.

Niestety leczenie endodontyczne niesie ryzyko, że jakieś bakterie pozostaną w kanałach czy kanalikach bocznych zęba, dlatego może dojść do spuchnięcia policzka po leczeniu. Lekarz dentysta nie jest w stanie zagwarantować całkowitej eradykacji bakterii, jednak należy pamiętać o tym, że jest to jedyna opcja na zatrzymanie martwych zębów w jamie ustnej – inaczej wszystkie należałoby usunąć.

Dosyć często dochodzi do obrzęku tkanek policzka po usunięciu ósemki. Oczywiście, dolegliwość ta może pojawić się również po ekstrakcjach innych zębów. Największe dolegliwości występują po zębach zatrzymanych w kości szczęki i żuchwy, które wymagają chirurgicznego usuwania i zniesienia większej ilości tkanki kostnej.

Opuchnięty policzek – inne przyczyny

Istnieje wiele innych przyczyn (poza zębopochodnymi), które mogą wywołać obrzęk tkanek policzka. Może dojść do pojawienia się spuchniętego policzka od dziąsła – a mianowicie od toczącego się tam stanu zapalnego. Spuchnięty policzek u dziecka często pojawia się po wizycie w gabinecie stomatologicznym. Nie jest to spowodowane bezpośrednio działaniem lekarza stomatologa, lecz skutkiem przygryzania policzków po znieczuleniu stomatologicznym. Gdy dziecko opuszcza gabinet dentystyczny jest znieczulone – trwać to może nawet przez kilka godzin. W tym momencie nie pojawiają się dolegliwości bólowe podczas traumatyzowania policzka, a dzieci mimowolnie przygryzają tkanki, w wyniku czego mogą powstać rany i owrzodzenia, a sam policzek będzie obrzęknięty.

U dorosłych może również dochodzić do takich powikłań, jednak bardziej się oni kontrolują. Kolejną przyczyną wystąpienia obrzęku są afty w jamie ustnej. Od afty mogą powstać zarówno mniejsze jak i większe obrzęki – obejmują one różne przestrzenie w jamie ustnej – podniebienie, język, wyrostki zębodołowe i wcześniej wspomniane policzki. Mimo że są bardzo małe, bywają uciążliwe. Są przede wszystkim bolesne.

Różne urazy – termiczne (oparzenia od zbyt gorącego pokarmu) lub wypadki także mogą spowodować opuchnięcie policzka. W przypadku wypadków częściej dochodzi do obrzęku tkanek zewnętrznych niż do spuchnięcia policzka od środka. Zmiany mogą wówczas dochodzić aż pod oko.

Chore zatoki w niektórych przypadkach również mogą dawać podobne objawy obrzęku, tak jak spuchnięty policzek od przewiania, który należy do rzadkości. W przypadku wystąpienia obrzęku bez obecności stanu zapalnego, niebolesnego, niezaczerwienionego – należy jak najszybciej się udać do specjalisty chirurgii stomatologicznej lub szczękowo-twarzowej, by wykluczyć raka policzka.

Spuchnięty policzek – domowe sposoby

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów obrzęku należy skontaktować się z lekarzem dentystą. Pacjent sam nie jest często w stanie określić, czy przyczyna dolegliwości leży w zębie, czy nie jest z nim związana. W gabinecie dentystycznym istnieje możliwość dokładnej diagnostyki pojawiającej się zmiany – badania klinicznego wraz z badaniem rentgenodiagnostycznym.

W przypadku obrzęku, którego przyczyna jest zębopochodna, jedyną opcją jest udanie się do gabinetu stomatologicznego. Przyjmowanie leków przeciwbólowych i przeczekanie tego stanu nie skutkuje jego wyleczeniem, jedynie odroczeniem do kolejnego epizodu.

Po ekstrakcji zębów najlepszą opcją jest ochłodzenie miejsca zabiegu. Lekarze po usunięciu zęba zalecają przyjmowanie papkowatych, letnich pokarmów – eliminację rzeczy gorących oraz twardych. Konieczne jest zaniechanie palenia papierosów po zabiegu. Przestrzeganie tych zaleceń skutkuje ustąpieniem obrzęku w przeciągu kilku dni. Spuchnięty policzek i dziąsło od aft przemija samoistnie.

W domu można stosować maści i płyny dostępne w aptece bez recepty lub napary z ziół do płukania jamy ustnej, takie jak szałwia. Jak najszybsza diagnostyka w przypadku owrzodzeń czy obrzęków o niewyjaśnionych przyczynach pozwala na rozpoznanie ewentualnych nowotworów we wczesnym stadium. Najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z lekarzami, co pozwoli uniknąć zapalenia okostnej oraz zapalenia kości lub przeoczenia toczącego się procesu nowotworowego.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. „Podstawy chirurgii stomatologicznej” M. Dominiak, T. Gedrange, J. Zapała, Wrocław, Elsevier Urban & Partner, 2013
  2. „Chirurgia szczękowo - twarzowa” L. Kryst, Warszawa, PZWL, 2012
  3. „Chirurgia stomatologiczna i szczękowo - twarzowa” L. Peterson, E. Ellis, J. Hupp, M. Tucker, Lublin, Czelej, 2001
Opublikowano: 11 stycznia 2019
Aktualizacja: 28 lipca 2021

Więcej na ten temat