Nadmanganian potasu to nieorganiczny związek chemiczny znany od lat w świecie medycyny również jako Kalium. Dostępny w formie kryształków do sporządzania roztworu, znajduje szerokie zastosowanie, głównie ze względu na swoje właściwości odkażające. Może być stosowany zarówno u dorosłych jak i u dzieci. Czym charakteryzuje się nadmanganian potasu? Jak go używać i kiedy warto po niego sięgnąć? Kiedy należy zachować szczególną ostrożność?
Nadmanganian potasu – co to jest? Właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Spis treści
Nadmanganian potasu – podstawowe informacje
Nadmanganian potasu, a właściwie sól potasowa kwasu nadmanganowego (KMnO4) to nieorganiczny związek chemiczny, charakteryzujący się budową krystaliczną i ciemnopurpurową barwą. Znany jest też jako Kalium hypermanganicum lub Kalii permanganas czy potocznie kalium do kąpieli.
Nadmanganian potasu wykorzystuje się między innymi jako lek odkażający w formie roztworu wodnego, którego stężenie i właściwości można modyfikować w zależności od ilości użytych do jego sporządzenia kryształków substancji.
Ile kosztuje nadmanganian potasu?
Nadmanganian potasu w formie kryształów do sporządzania roztworu dostępny jest bez recepty praktycznie w każdej aptece. Cena za pojedyncze opakowanie o gramaturze 5 g to około 5-10 złotych. Lek Kalium hypermanganicum dostępny jest także w formie tabletek zawierających 100 mg nadmanganianu każda. Precyzyjne dawkowanie znacząco ułatwia przygotowanie leczniczego roztworu.
Nadmanganian potasu – właściwości i zastosowanie
W roli produktu leczniczego nadmanganian potasu występuje jako roztwór wodny. Bezpośrednie stosowanie kryształów nadmanganianu mogłoby być niebezpieczne. Jakie właściwości wykazuje nadmanganian potasu? To przede wszystkim działanie:
- antysteptyczne (odkażające),
- ściągające,
- bakteriobójcze,
- grzybobójcze,
- utleniające.
Kiedy warto sięgnąć po lek Kalium hypermanganicum? Nadmanganian potasu stosuje się między innymi do:
- płukania błon śluzowych gardła i jamy ustnej, między innymi w przebiegu stanów zapalnych jamy ustnej i gardła;
- łagodzenia odparzeń u dorosłych, a także objawów odpieluszkowego zapalenia skóry u dzieci;
- leczenia hemoroidów,
- miejscowo jako lek odkażający,
- odkażania zmian trądzikowych;
- przemywania skóry, ropiejących ran, owrzodzeń;
- odkażania zmian wywołanych przez choroby wirusowe, takie jak bostonka czy ospa wietrzna, dodatkowo przyspieszając ich zasychanie;
- leczenia potówek.
Choć nadmanganian potasu to lek dostępny bez recepty, warto przed jego zastosowaniem skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeżeli planujemy użyć go u dzieci. Nie w każdym przypadku bowiem zastosowanie samego nadmanganianu potasu okaże się wystarczające. Ponadto warto wiedzieć, jak stosować go w bezpieczny sposób.
Nadmanganian potasu – przeciwwskazania
Choć nadmanganian potasu wykazuje wiele właściwości prozdrowotnych, nie w każdym przypadku może być stosowany. Jakie są główne przeciwwskazania?
- Nadwrażliwość na nadmanganian potasu,
- cukrzyca (w tym jej powikłania takie jak tzw. stopa cukrzycowa),
- ciąża,
- karmienie piersią.
Jak przygotować roztwór wodny nadmanganianu potasu?
Nadmanganian potasu stosuje się w lecznictwie w formie roztworu wodnego. Zanim zabierzemy się za jego przygotowanie, ważne jest określenie, w jakim celu będzie stosowany – w różnych przypadkach odmienne będzie bowiem jego stężenie docelowe. Zbyt duża ilość zaszkodzi skórze i błonom śluzowym, natomiast zbyt mała nie pozwoli uzyskać satysfakcjonujących efektów leczniczych.
Do płukania jamy ustnej i płukania błon śluzowych gardła zaleca się stosowanie roztworu o niskim stężeniu (od 0,02% do 0,1%) – do jego przygotowania wystarczy zaledwie kilka kryształków substancji, a roztwór końcowy powinien mieć bladoróżową barwę.
Roztwór do przemywania skóry i ropiejących ran z kolei może mieć większe stężenie (do 1%). Do jego przygotowania użyć można nawet kilkunastu kryształków substancji, aż do uzyskania purpurowego roztworu.
A jak stosować nadmanganian potasu w formie kąpieli? To doskonałe rozwiązanie, gdy zmiany skórne mają charakter uogólniony i stosowanie miejscowe mogłoby być utrudnione. Stosuje się je najczęściej u małych dzieci. Roztwór wodny nadmanganianu potasu najpierw przygotowujemy w szklance, a następnie wlewamy do wanienki lub wanny, zwracając uwagę na jego końcowe zabarwienie. W przypadku dzieci powinno ono być bladoróżowe, u dorosłych można zastosować większe stężenie, jednak wciąż zachowując ostrożność. Co ważne, kąpiele w nadmagnanianie powinny być wykonywane maksymalnie 2-3 razy w tygodniu. Zbyt częste będą bowiem podrażniać skórę.
Nadmanganian potasu – możliwe skutki uboczne
Jak w przypadku każdej substancji o działaniu leczniczym, także lek Kalium hypermanganicum może powodować skutki uboczne. Obserwuje się je zwykle wtedy, gdy zastosujemy zbyt mocno stężony roztwór nadmanganianu potasu – w wysokich dawkach jest to bowiem substancja silnie żrąca. Niepożądane skutki może też dawać zbyt częste stosowanie roztworu nadmanganianu czy kąpieli z jego dodatkiem.
Do najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych nadmanganianu zalicza się:
- podrażnienia skóry i błon śluzowych,
- nadmierne przesuszenie skóry,
- alergie skórne,
- drgawki.
W większości przypadków mają one jednak umiarkowane nasilenie i szybko ustępują.
Inne zastosowania nadmanganianu potasu
Nadmanganian potasu to substancja używana nie tylko w medycynie, ale również w różnych gałęziach przemysłu.
Ze względu na swoje właściwości odkażające, jest stosowany między innymi w przetwórstwie mięsnym (w połączeniu z mlekiem wapiennym), jako środek przeciwgrzybiczy, a także w hodowlach do odkażania różnego rodzaju urządzeń i sprzętu. Stosuje się go także jako środek konserwujący niektóre warzywa i owoce, neutralizuje on bowiem działanie etylenu, przyspieszającego procesy gnilne.
Oprócz tego jest on stosowany jako substancja lecznicza w weterynarii, głównie do zwalczania pasożytów ryb akwariowych.
Nadmanganian potasu wykorzystywany jest także w stacjach uzdatniających wody podziemne, przeznaczone do użytku przemysłowego i komunalnego, a także w oczyszczalniach ścieków.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Kalium hypermanganicum – nadmanganian potasu 5 g, charakterystyka produktu leczniczego,
- Kowalski Tadeusz, Nadmanganian potasu jako utleniacz i flokulant w oczyszczaniu wody, Ochrona Środowiska 3-4, 1994
- Brzeziński P.: Ocena skuteczności zastosowania antyseptyków w profilaktyce stanów zapalnych skóry stóp. Nasza Dermatologia Online, 2011, 2, 1, 21-24
Opublikowano: 10.02.2023;
Oceń:
3.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Natalia Michalak
diagnosta laboratoryjny
Absolwentka kierunku analityka medyczna na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Prywatnie mama wesołej dwójki i pasjonatka zdrowego i aktywnego stylu życia. Dzięki swojemu wykształceniu doskonale wie, jak ważną rolę odgrywa w trosce o zdrowie i dobre samopoczucie odpowiednia profilaktyka, której niezbędnymi elementami są m.in. regularnie wykonywane badania laboratoryjne, odpowiednia dieta i aktywność fizyczna.
21
Komentarze i opinie (0)