Co to jest balsam peruwiański?
Balsam peruwiański jest jednym z najczęściej stosowanych balsamów w lecznictwie. Substancja ta pochodzi z pni drzewa o nazwie woniawiec balsamowy (Myroxylon balsamum), występującego naturalnie w Ameryce Środkowej oraz na Kubie i Cejlonie. Balsam peruwiański otrzymuje się w procesie zdejmowania kory, nacięcia i przypalania pnia drzewa. Wydzielający się balsam zbiera się, a następnie gotuje w wodzie. W ciągu roku z jednego drzewa można uzyskać nawet 2,5 kg balsamu. Nie należy mylić balsamu peruwiańskiego z balsamem tolu, który jest oleistym sokiem z łodyg woniawca balsamowego.
Balsam peruwiański ma postać ciemnobrązowej, lepkiej cieczy o aromatycznym zapachu cynamonu i gorzkim smaku. Ma on działanie przeciwzapalne, antyseptyczne i pobudzające ziarninowanie skóry.
Zastosowanie i działanie balsamu peruwiańskiego
Balsam ma długą historię zastosowań leczniczych. W XVII w. pojawił się w niemieckich aptekach. Do Farmakopei Stanów Zjednoczonych został włączony w 1820 r., a następnie został opisany w wielu farmakopeach krajowych. Wskazania do miejscowego stosowania balsamu peruwiańskiego obejmują:
- przewlekłe owrzodzenia,
- słabo gojące się rany,
- odleżyny,
- egzemę,
- świąd,
- hemoroidy i świąd odbytu (w postaci czopków doodbytniczych),
- odmrożenia,
- wysypkę pieluszkową,
- łuszczycę,
- trądzik.
W stomatologii balsam peruwiański jest zawarty w produktach stosowanych do leczenia suchego zębodołu, bolesnego stanu, który czasami występuje po usunięciu zęba. Balsam peruwiański jest również stosowany w paście do zębów i proszku do zębów.
W przemyśle kosmetycznym balsam peruwiański jest dodawany do perfum, mydeł i kosmetyków jako zapach. Pomaga to również zapobiec zbyt szybkiemu odparowywaniu perfum.
Zobacz też: Alergia w ciąży – jak leczyć?
Jak stosować balsam peruwiański?
Substancja ta stanowi składnik wielu preparatów leczniczych: maści (np. maść na odleżyny Balsolan), żeli do nacierania (np. Depulol), czopków na hemoroidy (np. Hemorectal). Wszystkie preparaty dostępne są bez recepty, a ich cena zależy od apteki. Preparaty z balsamem peruwiańskim mogą być stosowane w ciąży jedynie w przypadkach, gdy w opinii lekarza korzyść dla matki przeważa potencjalne zagrożenia dla płodu. Nie przeprowadzono odpowiednio liczebnych, dobrze kontrolowanych obserwacji u kobiet ciężarnych.
Jakie właściwości ma maść końska?
Alergia na balsam peruwiański
Zaskakująco mało jest dostępnych informacji na temat jakościowego i ilościowego składu chemicznego MP i jego pochodnych. W 2016 r. Europejska Agencja Leków doszła do wniosku, że istnieje brak wystarczająco udokumentowanych dowodów potwierdzających skuteczność balsamu w dotychczasowych wskazaniach. Ponadto wykazano, że stosowanie maści peruwiańskiej bardzo często wywołuje alergie o dosyć skomplikowanym podłożu. Najwyższy odsetek reakcji dodatnich był spowodowany benzoesanem koniferylu, izoeugenolem, eugenolem, alkoholem cynamonowym i kwasem cynamonowym.
Na uczulenia bardziej podatne są kobiety niż mężczyźni. Osoby ze zdiagnozowaną alergią na balsam peruwiański muszą mieć świadomość tego, że wyeliminowanie preparatów kosmetycznych i leczniczych nie jest wystarczające. Konieczne jest także wprowadzenie odpowiedniej diety. Czego więc nie jeść, mając uczulenie na balsam peruwiański? Dieta powinna wykluczać takie produkty jak:
- liczne przyprawy (cynamon, anyż, goździki),
- owoce cytrusowe,
- czekolady nadziewane,
- herbaty o smaku cytrusów.
Pomimo poważnych obaw dotyczących bezpieczeństwa, produkt ten jest w dalszym ciągu stosowany w celu leczenia raka, zwiększenia produkcji moczu i wydalenia pasożytów jelitowych.
Ekstrakty lub destylaty balsamu peruwiańskiego są dozwolone w kosmetykach w stężeniu od 0,03% do 0,7% – w zależności od kategorii produktu kosmetycznego.
