Prolaktyna – test z metoklopramidem

Czym są prolaktyna i metoklopramid?

Prolaktyna jest hormonem wytwarzanym w przysadce mózgowej. Podczas ciąży przygotowuje gruczoły sutkowe do laktacji. Prolaktyna u kobiet, które karmią piersią blokuje owulację i menstruacje w pierwszych miesiącach po porodzie.

Metoklopramid jest lekiem, który pobudza wydzielanie prolaktyny. Prawidłową reakcją organizmu na podanie leku powinien być wzrost stężenia prolaktyny około 2–6 razy w stosunku do stężenia prolaktyny przed podaniem leku.

W jakim celu wykonuje się to badanie?

Badanie to wykonujemy w celu dalszej diagnostyki przyczyn hiperprolaktynemii.

Zlecane jest, gdy stężenie prolaktyny w podstawowym badaniu wynosi:

• 1,1 nmol/l (25 μg/l) – 6,75nmol/l (150 μg/l)

po wykluczeniu takich przyczyn hiperprolaktynemii, jak:

• ciąża,
• wpływ leków,
• niedoczynność tarczycy,
• makroprolaktynemia (makroprolaktyna to kompleks prolaktyny z immunoglobuliną G, jest to duża cząsteczka, która trudniej wiąże się z receptorem i wywiera niewielkie działanie).

Technika oraz przygotowanie do badania

Pacjent powinien być na czczo na 12 godzin przed pobraniem krwi do oznaczenia stężenia prolaktyny i wykonania testu z metoklopramidem. W miarę możliwości powinien unikać sytuacji stresowych, wysiłku fizycznego, gdyż może to zaburzyć wiarygodność wyniku.

Na dobę przed wyznaczonym badaniem pacjent powinien unikać stymulacji sutków oraz współżycia płciowego.

Badanie to wykonuje się najczęściej w szpitalu. W godzinach porannych pobierana jest krew, następnie podaję się tabletkę metoklopramidu i pobiera się ponownie krew po 60 i 120 minutach celem kolejnego oznaczenia stężenia prolaktyny

Wartości referencyjne testu prolaktyny z metoklopramidem

Wzrost stężenia prolaktyny po podaniu metoklopramidu w stosunku do stężenia wyjściowego powinien wynosić:

• od 2–4 razy.

Interpretacja wyniku badania prolaktyny z metoklopramidem

Gdy wzrost stężenia prolaktyny jest sześciokrotnie większy – mamy wówczas do czynienia z hiperprolaktynemią czynnościową i wskazana jest dalsza terapia lekami dopaminergicznymi.

Gdy następuje umiarkowany wzrost stężenia dwukrotny bądź jego brak – należy wykonać dalszą diagnostykę w kierunku guza prolaktynowego.