Badania serologiczne krwi nie zawsze dają jednoznaczne wyniki i potwierdzenie czy po ugryzieniu kleszcza rozwija się borelioza. Dlatego coraz częściej wykonywane jest badanie kleszcza w kierunku boreliozy. Koszt badania kleszcza w laboratorium to około 150 zł, a test z apteki, który umożliwia analizę kleszcza to 70 zł.
Badanie kleszcza na boreliozę – cena testu, jak wygląda badanie?
Spis treści
Test kleszcza na boreliozę
Borelioza to choroba przenoszona przez kleszcze, która wciąż jeszcze stwarza problemy diagnostyczne. Badania w kierunku boreliozy wykonywane są najczęściej po ukąszeniu kleszcza, gdy na skórze pojawi się charakterystyczna zmiana – rumień wędrujący. W wielu przypadkach rumień się nie pojawia, co sprzyja rozwojowi kolejnych stadiów choroby. Potwierdzeniem zakażenia bakterią Borrelia burgdorferi są testy laboratoryjne: badanie krwi w kierunku obecności przeciwciał oraz badania molekularne metodą PCR, które wykrywają obecność antygenów bakterii.
Ograniczeniem metod serologicznych jest możliwość wykonania badania dopiero po 3–4 tygodniach od zakażenia, ponadto oznaczanie przeciwciał obciążone jest występowaniem wyników fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych. Poza badaniem pacjenta możliwe jest także badanie kleszcza metodą PCR w celu wykrycia DNA Borrelia spp. Badanie kleszcza oferowane jest przez laboratoria diagnostyczne, ponadto w aptekach dostępny jest domowy test umożliwiający zbadanie kleszcza.
Badanie kleszcza – kiedy wykonać?
Nie każde ukąszenie kleszcza prowadzi do zakażenia krętkami boreliozy. Wynika to z faktu, że nie każdy kleszcz jest nosicielem Borrelia burgdorferi, ponadto nawet ukąszenie przez zainfekowanego kleszcza nie oznacza transmisji zakażenia. Z tego względu badanie kleszcza nie jest uznawane za metodę diagnostyczną boreliozy. Jaka jest zatem zasadność wykonania takiego badania?
Największe ryzyko boreliozy towarzyszy długotrwałym ukąszeniom, gdy kleszcz pozostawał wkłuty przez co najmniej kilkanaście godzin. Podstawowym wskazaniem do wykonania analizy kleszcza w kierunku boreliozy jest zatem znalezienie na ciele dużego, opitego krwią kleszcza. W przypadku, gdy do ukąszenia doszło tuż przed odnalezieniem kleszcza na ciele, badanie kleszcza może nie być zasadne.
Jaka jest cena badania kleszcza?
Gdzie można zbadać kleszcza wyjętego z ciała? Badania kleszcza wykonywane są w coraz większej liczbie laboratoriów. Ile kosztuje badanie kleszcza? Cena badania kleszcza po jego usunięciu to około 150 zł. Niekiedy w poszczególnych miastach organizowane są czasowe akcje, umożliwiające badanie kleszcza za darmo. Wówczas informacji o tym, gdzie oddać kleszcza do badania można poszukiwać w Internecie czy placówkach ochrony zdrowia. Skuteczność tych badań w wykrywaniu choroby jest wysoka.
Test na boreliozę z apteki
Jeśli wykonywany jest domowy test badający kleszcze, po usunięciu kleszcza umieszcza się go w probówce i zalewa specjalnym buforem. Po rozgnieceniu kleszczu i uwolnieniu bytujących w jego jelitach bakterii, kroplę płynu przenosi się na płytkę testową. W przypadku obecności bakterii boreliozy pojawia się barwny pasek. Cena testu to około 40–70 zł.
To badanie nie jest refundowane, nie można go wykonać na NFZ za darmo.
Kleszcz do badania – jak go przygotować?
W celu zbadania kleszcza w kierunku boreliozy konieczne jest umiejętne usunięcie kleszcza. Najbardziej polecaną techniką usuwania kleszcza jest wykorzystanie wąskich szczypczyków. Należy nimi uchwycić kleszcza jak najbliżej skóry, a następnie usunąć kleszcza w kierunku zgodnym z osią wkłucia kleszcza. Po usunięciu kleszcza miejsce po usunięciu kleszcza należy przemyć środkiem do odkażania skóry. Niewskazane jest wykonywanie ruchów obrotowych czy uciskanie ciała kleszcza, gdyż sprzyja to przedostaniu się bakterii boreliozy wraz ze ślina kleszcza.
Analiza kleszcza – gdzie wysłać?
Usunięty kleszcz powinien być umieszczony w zamykanym pojemniczku i dostarczony do laboratorium. Niekiedy nie ma potrzeby osobistego dostarczenia kleszcza, istnieje bowiem możliwość wysyłki. Wówczas kleszcz powinien być umieszczony na zwilżonym waciku kosmetycznym, a następnie włożony do strunowego woreczka foliowego. Przesyłkę należy umieścić w bąbelkowej kopercie. Informacji o tym, gdzie wysłać kleszcza udziela laboratorium. Pomocny w uzyskaniu informacji może być także Sanepid. W większości dużych Polskich takich jak Warszawa, Wrocław, Gdańsk, Kraków, Łódź, są laboratoria przyjmujące takie próbki.
Na czym polega badanie kleszcza w kierunku boreliozy?
Diagnostyka boreliozy na drodze badania kleszcza opiera się na metodzie PCR. Jest to badanie molekularne, w którym detekcji podlega materiał genetyczny bakterii Borrelia burgdorferi, a także innych chorobotwórczych bakterii Borrelia. Test ten jest metodą bardzo czułą i swoistą, umożliwiającą wykrycie nawet niewielkich ilości DNA krętka. Na wynik testów kleszcza na boreliozę czeka się od jednego do nawet 10 dni roboczych, zazwyczaj czas oczekiwania na wynik badania to kilka dni roboczych.
Dodatni wynik badania kleszcza – co oznacza?
Uzyskanie dodatniego wyniku badania kleszcza w kierunku boreliozy nie jest jednoznaczne z wystąpieniem choroby u człowieka. O czym zatem informuje takie badanie molekularne? Borelioza może wystąpić, ale nie musi. Zazwyczaj w przypadku dodatniego wyniku badania kleszcza lekarz wstrzymuje się z wdrożeniem antybiotykoterapii do momentu wystąpienia objawów zakażenia. Niekiedy jednak antybiotyk jest włączany od razu. Często leczenie uzupełniane jest przez dietoterapię przy boreliozie.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Diagnostyka laboratoryjna chorób odkleszczowych Rekomendacje Grupy Roboczej: Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, Konsultant Krajowy w dziedzinie chorób zakaźnych, Klinika Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Polskie Towarzystwo Wirusologiczne, Warszawa 2014
- Virella G., Mikrobiologia i choroby zakaźne; Urban&Partner, 2000
Opublikowano: 18.02.2019;
Oceń:
4.9
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Justyna Mazur
Analityk medyczny
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Analityki Medycznej Collegium Medicum na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Stale kontynuuje edukację, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach z zakresu diagnostyki laboratoryjnej. Kilkuletnie doświadczenie zawodowe zapewnia jej znajomość realnych wątpliwości i obaw pacjentów związanych z wykonaniem oraz interpretacją badań laboratoryjnych.
434
Komentarze i opinie (0)