Dehydroepiandrosteron (DHEA), zwany inaczej prasteronem, to hormon niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest on szczególnie ważny dla mężczyzn, ponieważ wpływa m.in. na utrzymanie sprawności seksualnej, wytrzymałość i siłę mięśniową oraz ogólną witalność organizmu. Niestety wraz z wiekiem dochodzi do spadku poziomu DHEA, czego przejawem są m.in.: zaburzenia potencji, skłonność do gromadzenia tkanki tłuszczowej i spadek wydolności.
DHEA – właściwości. Niedobór DHEA u mężczyzn
Spis treści
Co to jest DHEA – dehydroepiandrosteron?
DHEA, inaczej prasteron, to steroidowy hormon produkowany przez korę nadnerczy. Jest prekursorem hormonów płciowych: testosteronu i etradiolu. Największe stężenie we krwi osiąga pomiędzy 25. a 30. rokiem życia. Z biegiem czasu jego poziom stopniowo maleje. Prawdopodobnie związane jest to z postępującą z wiekiem degeneracją warstwy kory nadnerczy odpowiedzialnej za produkcję tego związku.
Zakres prawidłowych wartości DHEA różni się w zależności od wieku, płci i metody badania. Zwykle za normę u mężczyzn uznaje się stężenie 7–31 nmol/l. Niskie wartości DHEA występują w pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy u osób w starszym wieku, jednak deficyty nie zawsze świadczą o chorobie. Okazuje się, że spadek poziomu DHEA to powszechny problem mężczyzn po 40. roku życia. Jednym z pierwszych i zauważalnych objawów niedoboru są problemy z erekcją.
Niski poziom DHEA– problem dojrzałych mężczyzn
DHEA stymuluje produkcję testosteronu, dlatego też następującemu wraz z wiekiem spadkowi poziomu tego hormonu towarzyszy obniżenie stężenia innych, m.in. wspomnianego testosteronu, co wynika ze stopniowo postępującego starzenia organizmu. Naturalny proces zmian hormonalnych rozpoczyna się u mężczyzn w okolicach piątej dekady życia i określany jest mianem andropauzy (męski odpowiednik menopauzy).
Objawy andropauzy, to m.in.: drażliwość, kłopoty z pamięcią i koncentracją, zaburzenia snu, kołatania serca, uderzenia gorąca, zmniejszenie masy mięśniowej i wzrost masy tłuszczowej. Zwiększa się także ryzyko rozwoju cukrzycy czy osteoporozy. Najbardziej uciążliwym problemem związanym z deficytem DHEA u dojrzałych mężczyzn są zaburzenia w sferze seksualnej, które znacząco wpływają na obniżenie jakości życia.
Podstawową zaletą DHEA jest pozytywny wpływ na potencję, jednak badania kliniczne potwierdzają szereg innych dobroczynnych właściwości związku. Dehydroepiandrosteron poprawia profil lipidowy krwi, zwiększa siłę mięśni, wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego. Co więcej wpływa na poprawę nastroju, poziomu energii, sprawności umysłowej, a nawet kondycji cery. Obniżenie jego stężenia we krwi negatywne odbija się na funkcjonowaniu całego organizmu.
Niedobór DHEA – jak wpływa na zdrowie mężczyzny?
Rola biologiczna DHEA w organizmie jest bardzo istotna. Hormon ten działa bezpośrednio na układ odpornościowy, śródbłonek oraz układ nerwowy. Dzięki konwersji do innych hormonów, ma również pośredni wpływ na inne układy w ustroju.
Niedobór prasteronu wpływa negatywnie na:
- układ odpornościowy – zwiększa podatność organizmu na infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze;
- układ krążenia – DHEA wpływa korzystnie na profil lipidowy i przeciwdziała kumulacji tłuszczów w błonie wewnętrznej naczyń (zapobiega odkładaniu się blaszki miażdżycowej); niedobór prasteronu zwiększa podatność mężczyzn na choroby sercowo-naczyniowe, w tym miażdżycę;
- układ nerwowy – hormon ma działanie neuroprotekcyjne, obniżenie jego stężenia może zwiększyć ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera; ponadto prasteron działa antydepresyjnie i poprawia samopoczucie, niedobór może zatem doprowadzić do pogorszenia kondycji psychicznej: zwiększenia podatności na stres, lęki, obniżenie nastroju, a nawet wsytąpienie stanów depresyjnych;
- skórę – uaktywnia syntezę kolagenu, tym samym wygładzając cerę i zapobiegając powstawaniu zmarszczek; niedobór może doprowadzić do widocznej utraty jędrności skóry;
- kości – prasteron pobudza kościotworzenie i zmniejsza resorpcję tkanki kostnej, dlatego DHEA poniżej normy wiąże się ze zwiększeniem podatności na urazy, np. w postaci złamań, i z wyższym ryzykiem rozwoju osteoporozy;
- masa ciała – niskie stężenie DHEA i innych hormonów płciowych w przebiegu andropauzy znacząco predysponuje także do nadwagi, a nawet otyłości;
- mięśnie – stan niedoboru wiąże się ze spadkiem masy mięśniowej;
- sprawność intelektualną – niski poziom DHEA może być przyczyną zaburzeń poznawczych: obniżenia koncentracji i uwagi oraz problemów z zapamiętywaniem.
Warto wiedzieć, że DHEA poprawia insulinowrażliwość. Zmniejszenie jego ilości w organizmie może doprowadzić do rozwoju stanów przedcukrzycowych, a nawet cukrzycy.
DHEA – hormon siły i witalności
Problemy natury seksualnej, typowe dla dojrzałych mężczyzn wchodzących w okres andropauzalny, obejmują szereg dolegliwości. Panowie skarżą się na problemy z erekcją, brak podniecenia, obniżone libido. DHEA w tabletkach pomaga złagodzić uciążliwe objawy tzw. męskiego klimakterium, korzystnie wpływając przede wszystkim na strefę seksualną. Uważa się, że zwiększa on popęd seksualny, eliminuje problemy z erekcją, zwiększa aktywność seksualną oraz pozytywnie wpływa na satysfakcję ze współżycia.
Dodatkowo prasteron wspomaga witalność oraz kondycję fizyczną mężczyzny. Wzrasta poziom energii i chęć do działania. Dzięki pozytywnemu wpływowi na układ kostno-stawowy oraz kościec zapobiega jednocześnie kontuzjom i rozwojowi osteoporozy, dzięki czemu dojrzali panowie nie muszą rezygnować z ulubionych zajęć ruchowych obarczonych ryzykiem bolesnych urazów.
DHEA zwiększa ponadto wydolność organizmu poprzez wpływ na masę mięśniową. Pobudza syntezę białek w miocytach (komórkach mięśniowych), dzięki czemu dochodzi do zwiększenia siły i wytrzymałości mięśni. Nic zatem dziwnego, że z suplementów zawierających DHEA chętnie korzystają osoby aktywne fizyczne i sportowcy.
DHEA pośrednio wpływa również na zredukowanie obserwowanego wraz z wiekiem przyrostu masy ciała. Zwiększa spalanie tkanki tłuszczowej i korzystne wpływa na przemianę materii. Chroni tym samym m.in przed otyłością brzuszną, która dla zdrowia mężczyzny stanowi szczególne zagrożenie. Dzięki DHEA utrata wagi jest łatwiejsza także ze względu na jego wpływ na rozbudowę mięśni. Im więcej tkanki mięśniowej, tym szybciej zachodzą procesy metaboliczne. To właśnie włókna mięśniowe zużywają najwięcej energii, powodując tym samym bardziej intensywne spalanie kalorii.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Interna Szczeklika, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2013.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej, wyd. PZWL, Warszawa 2015.
- Wielka Interna – Endokrynologia, pod red. W. Zgliczyńskiego, Warszawa 2012.
Opublikowano: 20.12.2017;
aktualizacja: 17.01.2022
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
469
Komentarze i opinie (0)