Adapalen to pochodna witaminy A. Jest wykorzystywany w leczeniu trądziku pospolitego, grudkowo-krostkowego, zaskórnikowego oraz w kuracjach przeciwzmarszczkowych. Nadaje się zarówno do monoterapii, jaki i łączenia z innymi substancjami terapeutycznymi. Jak działa adapalen i kiedy nie powinien być stosowany?
Adapalen – efekty, działanie, cena, opinie
Adapalen – co to jest za lek?
Trądzik to aktualnie problem prawie każdego dorastającego człowieka. Dotyczy on co najmniej 80 proc. populacji, a aż 15–30 proc. osób dotkniętych trądzikiem wymaga profesjonalnej farmakoterapii lekami przeciwtrądzikowymi. Coraz częściej dermatolodzy używają retinoidów miejscowych do leczenia trądziku o łagodnym i średnim nasileniu, a w cięższych przypadkach mają do dyspozycji postacie doustne o działaniu ogólnoustrojowym. Niestety są one obarczone licznymi działaniami niepożądanymi, dlatego naukowcy starają się wciąż udoskonalać te związki i tak właśnie powstał adapalen.
Jest to związek stosowany w dermatologii w leczeniu zarówno trądziku pospolitego, jak i cięższych jego odmian. Ta pochodna witaminy A jest tak zwanym retinoidem trzeciej generacji o wzmocnionym działaniu przeciwzapalnym. Ponadto wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i przeciwłojotokowe, co sprawia, że świetnie radzi sobie z tak zwanymi zaskórnikami – nadkażonym przez bakterie łojem zbierającym się w charakterystyczne wykwity pod skórą.
Związek ten może występować samodzielnie lub w połączeniu z inną substancją o działaniu przeciwtrądzikowym. Takie połączenie występuje na przykład w preparacie Epiduo i Epiduo forte, gdzie jednocześnie zastosowano adapalen i nadtlenek benzoilu – silny utleniacz o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwtrądzikowym. Innym połączeniem jest zastosowanie adapalenu z klindamycyną – półsyntetycznym antybiotykiem stosowanym w celu zwiększenia działania antybakteryjnego. Szeroki wybór maści z retinoidami pozwala na dopasowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Dodatkowo trzeba wspomnieć, że retinoidów nie używa się tylko w terapii przeciwtrądzikowej. Nieco mniej znane jest używanie ich, w tym także adapalenu, na zmarszczki.
Adapalen – działanie i zastosowanie
Mechanizm działania adapalenu polega na łączeniu się z receptorami jądrowymi kwasu retinowego, w wyniku czego dochodzi do zmiany ekspresji genów i syntezy mRNA. Dzięki temu zostaje przywrócona prawidłowa proliferacja komórek naskórka, co skutkuje nasileniem działania keratolitycznego. Ponadto hamuje zachodzące miejscowo procesy zapalne, zapobiega powstawaniu zaskórników i nie pozwala bakteriom na rozwój. Choć jest to retinoid, to jednak opinie o adapalenie są pozytywne, gdyż nie posiada tak wielu efektów ubocznych, jak inne związki tego typu.
Wskazania adapalenu do stosowania ograniczają się głównie do miejscowego leczenia trądziku:
- pospolitego (w jego łagodnej i średnio nasilonej formie),
- zaskórnikowego,
- grudkowo-krostkowego.
Kremy z adapalenem idealnie nadają się zarówno do monoterapii, jak i do leczenia we współdziałaniu z inną substancją o charakterze przeciwtrądzikowym.
Jak długo stosować adapalen? By zaobserwować efekty, trzeba stosować preparat minimum kilka tygodni. Po tak przeprowadzonej terapii skóra powinna być skontrolowana przez lekarza dermatologa, który oceni, czy należy kontynuować leczenie, czy je zmodyfikować.
Jak stosować adapalen? Preparat powinno się nakładać na skórę objętą trądzikiem raz dziennie, po uprzednim umyciu i dokładnym wysuszeniu. Oczywiście trzeba uważać na okolice oczu, ust i błon śluzowych. Niezbędna jest ochrona przeciwsłoneczna, to jest stosowanie blokerów UV przez cały okres terapii.
Adapalen – przeciwwskazania i skutki uboczne
Jak przy każdym silnym leku, istnieją przeciwwskazania do stosowania adapalenu. Wykluczające z terapii tym lekiem będzie uczulenie na substancję czynną lub jakikolwiek składnik pomocniczy preparatu. Nie można używać go też na uszkodzoną skórę. W trakcie kuracji należy zaprzestać korzystania z innych, silnie złuszczających, wysuszających czy drażniących preparatów.
Mimo że adapalen nie wchłania się do krwi lub czyni to tylko w znikomym stopniu, nie powinno się go używać w czasie ciąży ani nawet w okresie przed planowaną ciążą. Retinoidy mają silne działanie teratogenne, w przypadku stosowania ich formy doustnej kobiety w okresie rozrodczym muszą używać dodatkowej formy antykoncepcji.
W czasie kuracji należy ograniczać opalanie, adapalen może powodować większą wrażliwość skóry na promienie słoneczne, co w konsekwencji prowadzi do oparzeń.
Do skutków ubocznych adapalenu zaliczymy:
- suchość, zaczerwienienie i podrażnienie skóry w miejscu aplikacji,
- kontaktowe zapalenie skóry, wypryski, świąd, łuszczenie się skóry,
- obrzęki w miejscu podania lub rumień.
Adapalen – preparaty
Preparaty z adapalenem są na receptę, której nie musi jednak wystawiać dermatolog – może to zrobić lekarz ogólny. W aptekach można kupić adapalen żel lub krem, zarówno preparaty monoskładnikowe, jak i występujące w połączeniu z nadtlenkiem benzoilu.
Nazwy handlowe adapalenu do nabycia w polskich aptekach to Acnelec i Differin lub z dodatkiem nadtlenku benzoilu – Epiduo i Epiduo forte. Cena adapalenu waha się w granicach od 20 do 30 zł.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Gajewski P., Szczeklik A., Interna Szczeklika 2018, Wydanie 9. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2018.
- Marona H., Gunia A., Pękala E., Retinoidy – rola w farmakoterapii w aspekcie komórkowego mechanizmu działania. Farm. Pol., 2010, 66, 3: 187–192.
- Differin żel. Charakterystyka Produktu Leczniczego.
- Podlewski J. K., Chwalibogowska-Podlewska A., Leki współczesnej terapii, Wydanie XVIII. Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2007.
Wojciech Ziółkowski
Farmaceuta
Magister farmacji, absolwent kierunku farmacja Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 6 lat pracuje w aptece ogólnodostępnej, służąc wiedzą i pomocą z zakresu farmakoterapii oraz najczęstszych interakcji lekowych. Delegat Okręgowej Rady Aptekarskiej, kierownik Działu Farmacji Centrum Okulistycznego. W wolnych chwilach miłośnik piłki nożnej, dobrego kina i gotowania. W 2017 roku został tatą Krzysia, co poszerzyło jego horyzonty zawodowe i rodzinne.
Komentarze i opinie (0)