Kość słoniowa to naturalny kolor zębów. Pacjenci jednak często zgłaszają się do gabinetów stomatologicznych z problemem nieestetycznych, żółtych przebarwień na zębach. Ich przyczyną jest m.in.: palenie papierosów, niektóre leki oraz choroby. Sposobem na żółte zęby jest profesjonalne wybielanie poprzedzone piaskowaniem. Do domowych sposobów należy stosowanie past wybielających. Jak pozbyć się żółtych przebarwień na zębach?
Żółte zęby – przyczyny, wybielanie, domowe sposoby na żółte przebarwienia na zębach
Naturalny kolor zębów – jaki jest?
Naturalnym kolorem zębów stałych jest kość słoniowa. Zęby mleczne są jaśniejsze, bielsze ze względu na inny stopień zmineralizowania tkanek. Dlatego też rodzice często zgłaszają się do dentysty i pytają, jaka jest przyczyna żółtych zębów u dziecka. Odpowiedź jest prosta – bardziej żółta barwa zębów stałych jest normą.
W obrębie samego uzębienia stałego również występują różnice. Siekacze zwykle są jaśniejsze od pozostałych zębów. Każdy ząb jest także jaśniejszy przy brzegu siecznym lub powierzchni żującej, a ciemniejszy (bardziej żółty) przy dziąśle. Ponadto z wiekiem zęby "żółkną”.
Bardziej żółty kolor nadaje uzębieniu zębina, znajdująca się pod cienką warstwą szkliwa, nazywana potocznie przez niektórych pacjentów "żółtą kością zęba".
Żółte zęby – przyczyny żółtych przebarwień na zębach
Ciemniejszy kolor zębów – z brunatnymi przebarwieniami – jest charakterystyczny dla nałogowych palaczy papierosów. Nieoczyszczanie zębów po używkach powoduje odkładanie się osadu na zębach. Niekiedy „żółtym osadem na zębach” pacjenci nazywają chropowaty żółtawy kamień nazębny, który usuwa się poprzez tzw. skaling.
Tetracykliny przyjmowane przez kobietę w ciąży lub karmiącą albo przez dziecko do ukończenia 7. lub 8. roku życia mogą przyczynić się do wewnątrzpochodnych, szarobrunatnych lub żółtych przebarwień na zębach.
Żółtawe przebarwienia mogą być też objawem hiperbilirubinemii w żółtaczce noworodków. Żółte zęby, mimo mycia, występują również w przebiegu niedoczynności nadnerczy, jak i nadczynności przedniego płata przysadki.
Także zaburzenia rozwojowe szkliwa i zębiny (takie jak hipoplazja szkliwa, amelogenesis imperfecta, dentinogenesis imperfecta) objawiają się żółtymi i żółtobrązowymi przebarwieniami zębów.
Przeczytaj też: Ból ósemki – domowe sposoby, leczenie
Żółte zęby – profesjonalne wybielanie zębów
W przypadku występowania zewnątrzpochodnego żółtego nalotu na zębach (np. po papierosach) należy najpierw usunąć je poprzez zabieg zwany piaskowaniem albo dzięki pastom i gumkom polerskim.
W gabinecie dentystycznym wybielanie żółtych zębów żywych polega na nałożeniu przez lekarza żelu wybielającego (o wyższym stężeniu nadtlenku niż w żelach domowych), na który dodatkowo kieruje się światło specjalnej lampy, co przyspiesza utlenianie. Konieczne jest odizolowanie dziąseł wazeliną i koferdamem (specjalną gumą na zęby). Zabieg powtarza się zwykle kilkukrotnie w odstępach tygodnia.
Wybielanie zębów z żółtymi przebarwieniami w gabinecie jest szybsze, jednak uzyskany ostateczny kolor jest taki sam jak przy stosowaniu bezpieczniejszych nakładek. Ewentualną wymianę zbyt ciemnych wypełnień kompozytowych można wykonać dopiero po 2 tygodniach od zakończenia wybielania zębów.
Żółty osad na zębach – czy wybielanie jest szkodliwe?
Jedni posiadają zęby jaśniejsze, inni ciemniejsze, co jest uwarunkowane genetycznie, jak również zależne od nawyków, jak np. palenie papierosów.
W przypadku zbyt żółtych zębów pacjent może spróbować metod wybielania domowego lub profesjonalnego w gabinecie dentystycznym. Należy mieć jednak świadomość, że częste wybielanie zębów osłabia szkliwo, więc jest szkodliwe.
Wybielanie żółtych zębów – jakie są przeciwwskazania?
Istnieją przeciwwskazania do wybielania żółtych przebarwień na zębach. Należą do nich m.in.:
- choroby przyzębia,
- zaniedbania higieny jamy ustnej,
- nadwrażliwość zębów,
- alergia na środki wybielające,
- nałogowe palenie tytoniu,
- ciąża i okres karmienia.
Trzeba podkreślić, że przy cięższych do usunięcia przebarwieniach wewnątrzpochodnych (np. po tetracyklinach) mogą okazać się nieskuteczne nawet specjalistyczne zabiegi wybielania.
Wtedy rozwiązaniem pozostaje pokrycie przebarwionych zębów materiałami kompozytowymi albo uzupełnieniami protetycznymi, takimi jak licówki czy korony.
Żółte zęby – jak wybielić domowymi sposobami?
Do domowych sposobów wybielania żółtych zębów zalicza się przede wszystkim stosowanie specjalnych past zawierających substancje bardziej ścierne, jak i utleniające. Na rynku dostępne są także wybielające płukanki do jamy ustnej oraz gumy do żucia.
Do bardziej zaawansowanych metod wybielania zębów w domu należą specjalne przezroczyste nakładki, najlepiej wykonywane w gabinecie. Do indywidualnie dopasowanej nakładki pacjent nakłada żel wybielający (zawierający nadtlenek karbamidu) w ilości ziarnka pieprzu na każdy ząb. Następnie zakłada łyżkę na zęby i lekko dociska, po czym wypłukuje jamę ustną wodą (bez połykania).
Stosuje się ją zwykle przez 2 tygodnie, po kilka godzin dziennie. Obecnie nocne wybielanie zębów z indywidualną nakładką uznaje się za najbardziej bezpieczną i zarazem skuteczną metodę.
Należy pamiętać, że wszelkie domowe sposoby na żółte zęby z użyciem sody oczyszczonej, kwasku cytrynowego czy octu są zabronione ze względu na możliwe nieodwracalne uszkodzenia zębów i dziąseł.
Nie zaleca się także długotrwałego stosowania wybielających past do zębów i płukanek – w związku z możliwością zniszczenia szkliwa.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Endodoncja, Mahmoud Torabinejad, Richard E. Walton. Wyd. 2010 r.
- Choroby błony śluzowej jamy ustnej, radiologia, chirurgia stomatologiczna, Paul Coulthard, Keith Horner. Wyd. 2011 r.
- Chirurgia stomatologiczna, praca zbiorowa pod red. Matteo Chiapasco. Wyd. 2020 r.
Kacper Nijakowski
Lekarz dentysta
Absolwent Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Aktywnie działający w Studenckim Kole Naukowym przy Klinice Stomatologii Zachowawczej i Periodontologii. Szczególnie zainteresowany endodoncją, periodontologią i stomatologią dziecięcą.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 08.06.2020
opublikowany 25.09.2020