Dyskomfort podczas jedzenia słodkich i kwaśnych pokarmów, przeszywający ból przy spożywaniu zimnych napojów, uporczywe kłucie podczas szczotkowania zębów – te nieprzyjemne objawy wskazują na problem, jakim jest nadwrażliwość zębów. Dolegliwość ta stanowi jedną z najczęstszych przyczyn wizyty w gabinecie dentystycznym. Czym jest i czy można wyleczyć nadwrażliwość zębów?
Nadwrażliwość zębów – przyczyny, objawy, leczenie
- Czym jest nadwrażliwość zębów?
- Nadwrażliwe zęby – objawy
- Co powoduje nadmierną wrażliwość zębów? Najczęstsze przyczyny nadwrażliwości zębów
- Kto jest narażony na wystąpienie nadwrażliwości zębów?
- Problem zębów wrażliwych – jak złagodzić dolegliwości?
- Sposoby leczenia nadwrażliwości zębów w gabinecie stomatologicznym
Czym jest nadwrażliwość zębów?
Nadwrażliwość zębów to nieprzyjemne dolegliwości, pojawiające się wskutek drażnienia zębiny przez określone bodźce. Miejscami szczególnie narażonymi na tą chorobę są odsłonięte szyjki zębowe (wraz z całym obszarem okolicy szyjki zęba)
Reakcja drażnienia powstaje w wyniku kontaktu intensywnego bodźca z zakończeniami nerwowymi umiejscowionymi w zębinie . Zębina jest porowatą strukturą, w której znajdują się kanaliki zębinowe, będące drogami przebiegu nerwów. Osłonięta jest cementem (w części korzeniowej zęba) oraz szkliwem (w koronie zęba). Gdy dojdzie do zredukowania tkanek osłaniających zębinę, nerwy są łatwiej dostępne dla drażniących je czynników wywołujących ból zęba, co doprowadza do rozwoju nadwrażliwości.
Problem nadmiernie wrażliwych zębów dotyczy najczęściej kłów i zębów przedtrzonowych, rzadziej trzonowców i zębów przednich.
Nadwrażliwe zęby – objawy
Najczęściej obserwowane objawy nadwrażliwości zębów:
- ból i dyskomfort po spożyciu słodkich pokarmów;
- ból i dyskomfort po spożyciu zimnych pokarmów;
- ból i dyskomfort po spożyciu kwaśnych pokarmów i napojów;
- dotkliwy ból podczas szczotkowania zębów.
Co powoduje nadmierną wrażliwość zębów? Najczęstsze przyczyny nadwrażliwości zębów
W większości przypadków problem nadwrażliwości wiąże z niepoprawną higieną jamy ustnej. Używanie szczoteczek z twardym włosiem (tzw. twardych szczoteczek), niewłaściwej techniki szczotkowania (np. zbyt intensywne szczotkowanie zębów) lub past o wysokim współczynniku ścieralności może uszkadzać powierzchnię szkliwa i doprowadzić do odsłonięcia zębiny.
W rozwoju choroby udział bierze także nieodpowiednia dieta. Osoby spożywające nadmierne ilości kwaśnych pokarmów i napojów są szczególnie narażone na wystąpienie schorzenia.
Nadwrażliwość zębiny może wystąpić także u osób, zmagających się z patologicznym starciem zębów. Nieobojętne pozostają także wady zgryzu oraz zaburzenia ortognatyczne powodujące odsłonięcie zębiny.
Nadwrażliwość zęba czasem pojawia się także po niektórych zabiegach stomatologicznych, np. szlifowaniu zębów czy leczeniu próchnicy z założeniem wypełnienia.
Zwiększonej wrażliwości zębów sprzyjają także przykre w konsekwencjach nawyki, takie jak zaciskanie zębów, zgrzytanie zębami czy obgryzanie paznokci.
Kto jest narażony na wystąpienie nadwrażliwości zębów?
W przypadku nadwrażliwości zębów szczyt zachorowań przypada na 4 dekadę życia. Nie oznacza to jednak, że nie mogą zachorować osoby młodsze bądź starsze.
Wyjątkową tendencję do rozwoju choroby obserwuje się w przypadku osób cierpiących na problemy zdrowotne jamy ustnej, w szczególności choroby przyzębia.
Z nadwrażliwością zębów borykają się także osoby z problemami żołądkowo jelitowymi, takimi jak choroba refluksowa (refluks żołądkowo przełykowy) oraz bulimicy.
Problem zębów wrażliwych – jak złagodzić dolegliwości?
Spowodowana odsłonięciem zębiny nadwrażliwość zębów wiąże się z dużym dyskomfortem. Większość pacjentów bardzo szybko decyduje się na konsultację lekarską, w celu zniwelowania przykrych dolegliwości. Współczesna stomatologia posiada skuteczne sposoby leczenia, które przynoszą natychmiastową ulgę.
Podstawową metodą leczenia nadwrażliwości jest zmiana nawyków higienicznych i dietetycznych.
Zaleca się unikać stosowania szczoteczek z twardym włosiem. Warto wymienić je na te z miękkimi włóknami – zapobiegają one cofaniu się dziąseł i mechanicznym uszkodzeniom szkliwa zębów. Aby zmniejszyć ryzyko, a także konsekwencję nadwrażliwości, należy zastosować pastę zawierającą w swoim składzie związki fluoru. Ich obecność tworzy na powierzchni zębów warstwę ochronną, która sprzyja remineralizacji szkliwa i wzmacnia twarde tkanki zęba. Mycie zębów powinno odbywać się co najmniej dwa razy dziennie, a w niektórych przypadkach po każdym posiłku. Poza regularnym szczotkowaniem, bezwzględne jest zachowanie odpowiedniej higieny przestrzeni międzyzębowych i lini dziąseł. Regularne mycie zębów i usuwanie płytki nazębnej z tych okolic, pozwoli na uniknięcie nadwrażliwości.
W przypadku diety warto ograniczyć spożycie słodkich i kwaśnych pokarmów, oraz napojów gazowanych czy soków owocowych. Po zjedzeniu kwaśnych rzeczy należy wstrzymać się z umyciem zębów na co najmniej 30-60 minut.
Należy pamiętać, że nieleczona nadwrażliwość zębów może skutkować rozwojem poważnych powikłań, dlatego niezwykle ważne jest, by jak najwcześniej podjąć działania mające na celu wyeliminowanie tego problemu.
Sposoby leczenia nadwrażliwości zębów w gabinecie stomatologicznym
Leczenie nadmiernej wrażliwości zębów prowadzone jest także przez lekarzy stomatologów. Podejmują oni kompleksowe działania, mające na celu wzmocnienie twardych tkanek zębów wrażliwych. Bardzo ważne jest to, by usunąć kamień nazębny oraz podjąć leczenie wszystkich obecnych ubytków próchnicowych oraz chorób mogących dawać podobne objawy (np. zapalenie dziąseł). Następnie można podjąć działania w kierunku zniwelowania podstawowego powodu wizyty. Zwykle wykorzystuje się do tego preparaty na bazie fluoru, węglanu wapnia oraz argininy. Bardzo szybko przynoszą ulgę w dolegliwościach bólowych. Tworzą one ochronną warstwę, która zabezpiecza odsłonięte kanaliki zębiny i tworzy ochronną warstwę na powierzchni zębów.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Jones, J.-A. (2011). Dentin hypersensitivity: etiology, risk factors, and prevention strategies. Dentistry Today, [online] 30(11), pp.108, 110, 112–113. Available at: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22187808/ [Accessed 25 May 2023].
Dominika Adamczyk-Grabias
Lekarz dentysta
Absolwentka kierunku lekarsko-dentystycznego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Pasjonatka medycyny, stomatologii oraz medycyny estetycznej. W codziennej praktyce lekarskiej szczególną uwagę poświęca zabiegom z zakresu chirurgii oraz pedodoncji. Prywatnie szczęśliwa żona, pasjonatka gotowania i ogrodnictwa.
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 18.11.2023