Wysokie ciśnienie i niski puls – jakie są przyczyny?

Prawidłowe ciśnienie krwi i puls

Ciśnienie krwi i puls to łatwe do zmierzenia i bardzo ważne parametry oceniające pracę serca, od którego zależy prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

Puls, czyli tętno, to częstotliwość bicia serca, wyczuwalna dotykiem na tętnicach. Prawidłowy puls (tętno spoczynkowe) dorosłego człowieka to 60-80 uderzeń na minutę. U dzieci puls zazwyczaj jest wyższy (około 100 uderzeń/minutę), a wraz z wiekiem naturalnie się obniża, spadając do wartości 60 uderzeń u ludzi starszych.

Ciśnienie tętnicze krwi to siła, jaką krew wywiera na ściany naczyń krwionośnych. Jest to wypadkowa pracy serca oraz stopnia wypełnienia tętnic krwią. Podczas pomiaru ciśnienia podawane są dwie wartości – ciśnienie skurczowe (wyższe) oraz ciśnienie rozkurczowe (niższe). Prawidłowe wartości ciśnienia krwi powinny wynosić 100-139 mmHg dla wartości skurczowej oraz 60-89 mmHg dla wartości rozkurczowej.

Przeczytaj też: Niskie ciśnienie krwi i wysoki puls – co oznacza?

Nieprawidłowe ciśnienie tętnicze – czym grozi?

Zbyt wysokie ciśnienie tętnicze lub zbyt niskie ciśnienie to dosyć często występujące zaburzenia krążenia, łatwo dające się regulować lekami, dietą i trybem życia.

Lekkie nadciśnienie rozpoznawane jest przy wartościach powyżej 140/90 mmHg. Nieleczone nadciśnienie tętnicze może prowadzić do niewydolności serca i nerek oraz udaru. Niedociśnienie krwi (wartości poniżej 100/60 mmHg) skutkować może niedokrwieniem, a co za tym idzie – niedotlenieniem takich ważnych narządów, jak mózg czy nerki.

Nieprawidłowe tętno – przyczyny i objawy

Bicie serca może wykazywać zmiany w częstotliwości, które często są normalną reakcją organizmu na różne sytuacje. Niekiedy jednak zbyt wysoki puls lub zbyt niski puls oznaczają zaburzenia pracy serca, które należy skonsultować z lekarzem.

Za wysoki puls – tachykardia

Zbyt szybkie bicie serca określane jest mianem tachykardii. Objawy tachykardii to duszności, kołatanie w klatce piersiowej, ból w okolicy mostka, spłycony oddech i zimne poty.

Przyspieszony puls jest zjawiskiem normalnym w przypadku silnego stresu czy aktywności fizycznej. Wysokie tętno obserwuje się również po spożyciu kofeiny lub alkoholu, a także przy gorączce.
Wysokie tętno utrzymujące się stale jest powodem do dalszej diagnostyki. Przyczyny wysokiego pulsu to:

• choroby serca: niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca (arytmie), migotanie przedsionków,
• nadciśnienie tętnicze,
• miażdżyca,
• anemia,
• nadczynność tarczycy,
• nieuregulowana cukrzyca.

To też może Cię zainteresować: Co to jest tętno paradoksalne?

Za niski puls – bradykardia

Zbyt niskie tętno określane jest jako bradykardia. Ze zjawiskiem tym mamy do czynienia, gdy ilość uderzeń serca wynosi mniej niż 60 uderzeń na minutę.

Kiedy niski puls jest normalny?

Zwolniona czynność serca jest zjawiskiem fizjologicznym w czasie snu.

Tętno spoczynkowe zależy również od kondycji fizycznej – im bardziej wytrenowany organizm, tym niższy puls. Profesjonalni sportowcy stale mają niskie tętno i w ich przypadku nie jest to żadnym zaburzeniem.

Wraz z wiekiem puls w sposób naturalny ulega obniżeniu. U osób starszych normą jest tętno o wartości 60 uderzeń serca na minutę, nie powodujące żadnych odczuwalnych objawów.

Sprawdź też: Co oznacza nierówne bicie serca?

Niskie tętno – kiedy jest nieprawidłowe?

Zaburzenia częstości uderzeń serca i osłabienie tętna może powodować takie dolegliwości, jak zawroty głowy, ból głowy, omdlenia, mroczki przed oczami, ogólne osłabienie oraz nietolerancja wysiłku fizycznego i problemy z koncentracją. Takie powtarzające się symptomy powinny być przesłanką do konsultacji z lekarzem.

Przyczyny niskiego pulsu

Przyczynami zbyt niskiego tętna mogą być :

• zaburzenia w regulacji pracy serca (arytmie, bloki zatokowo-przedsionkowe);
• zawał serca;
• choroby serca;
• choroby tętnic (miażdżyca);
• zaburzenia elektrolitowe (hiperkaliemia, hipokalcemia);
• zaburzenia hormonalne (niedoczynność tarczycy);
• przyjmowanie niektórych leków (np. leki stosowane na nadciśnienie).

Szczególną grupą z zaburzeniami pracy serca są osoby starsze, ponieważ u nich w sposób naturalny dochodzi z wiekiem do podwyższenia ciśnienia oraz spadku częstości bicia serca. Organizm stosuje wówczas naturalną kompensację, odpowiadając wzrostem ciśnienia na spadek częstości bicia serca – stąd wielu pacjentów zauważać może u siebie podwyższone ciśnienie krwi i jednocześnie niskie tętno.

Seniorzy często przyjmują regularnie wiele leków, których skutkiem ubocznym może być obniżenie częstości bicia serca. Takie właściwości mają szczególnie leki z grupy beta-blokerów oraz antagonistów wapnia, stosowane właśnie w leczeniu nadciśnienia.

Niski puls i wysokie ciśnienie – czy trzeba leczyć?

Dopóki niskie tętno nie powoduje zauważalnych objawów, nie należy się niepokoić. Jeśli jednak pojawiają się zawroty głowy i omdlenia lub inne objawy wskazujące na bradykardię, należy udać się do lekarza. Kardiolog może zalecić obserwację lub zaproponować farmakologiczne podniesienie częstotliwości pracy serca przy równoczesnej kontroli ciśnienia krwi. Sposób postępowania ściśle zależy od przyczyny niskiego tętna oraz tego, czy bradykardia pojawia się przejściowo, czy ma charakter stały.

Nagłe obniżenie tętna leczy się, podając leki stymulujące pracę serca. W przypadkach trwałej, objawowej bradykardii wszczepia się stymulator serca, aby uniknąć nagłych epizodów spadku pulsu i wynikających z nich powikłań.

Jakie badania na ciśnienie i puls?

W celu wykrycia nieprawidłowości w pracy serca można samodzielnie wykonywać pomiar ciśnienia i pulsu za pomocą ciśnieniomierza. Bardziej dokładne badania, jakie może zlecić lekarz, to EKG spoczynkowe lub 24-godzinny holter EKG oraz tzw. echo serca, czyli badanie USG.

Regularne badania warto wykonywać nawet wówczas, kiedy mamy prawidłowy puls i ciśnienie, ponieważ często zaburzenia mogą przebiegać bezobjawowo. O swój stan zdrowia warto dbać z wyprzedzeniem – w ten sposób można uniknąć poważnych chorób.