Kłujący ból żołądka – jakie są przyczyny kłucia w żołądku?

Dlaczego kłuje w brzuchu?

Ból w jamie brzusznej, w tym ból odczuwany w okolicy żołądka (w nadbrzuszu i lewej okolicy podżebrowej) może mieć różnorodny charakter. W opisywaniu bólu brzucha rozróżniamy dwa podstawowe jego rodzaje:

• ból somatyczny – ostry ból brzucha, zlokalizowany w konkretnym miejscu, nasilany przez ruch, głęboki oddech i napięcie mięśni (np. podczas kaszlu lub zmiany pozycji ciała); powstaje przez podrażnienie ściany brzucha i blaszki ściennej otrzewnej; może być odczuwany w różny sposób, np. jako kłucie w brzuchu, pieczenie, palenie, gniecenie, itd.
• ból trzewny – słabo zlokalizowany, rozlewający się, czasami może obejmować cały brzuch; ból trzewny jest tępy, często ma charakter kolkowy (nasila się i słabnie). Związany z podrażnieniem blaszki trzewnej otrzewnej przez proces patologiczny w narządach brzucha. Ból trzewny odczuwany w brzuchu może być też wywołany chorobą narządu leżącego poza jamą brzuszną – np. zawałem serca.

W kontekście bólu brzucha warto wspomnieć o bólu rzutowanym, odczuwanym w miejscu odległym od zaistnienia czynnika sprawczego – przykładem jest ból w nadbrzuszu promieniujący do prawej łopatki pojawiający się w kamicy żółciowej.

Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?

Jakie są przyczyny kłującego bólu żołądka?

Kłucie w brzuchu w okolicy żołądka ma najczęściej charakter bólu somatycznego. Często dotyczy samego żołądka, jednak może również wskazywać na chorobę innych narządów. Pewnych wskazówek dostarcza charakter bólu.

Dlaczego boli brzuch? Najczęstszą przyczyną kłucia w żołądku i okolic jest tzw. dyspepsja. W tym przypadku częściej niż ból kłujący występuje uczucie palenia i pieczenia w brzuchu, a ponadto nieprzyjemne uczucie przepełnienia po posiłku i nieproporcjonalnie szybkie uczucie sytości. Objawy dyspeptyczne mogą pojawiać się w przebiegu tzw. dyspepsji czynnościowej, jednak czasami są objawem chorób organicznych, w tym wrzodów trawiennych żołądka i dwunastnicy, choroby refluksowej przełyku, chorób dróg żółciowych, wątroby, trzustki, nowotworów złośliwych układu pokarmowego, stanów niedokrwienia czy uszkodzeń śluzówki przewodu pokarmowego przez leki.

Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?

W chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy pojawia się ból w nadbrzuszu (ponad pępkiem), może być kłujący, piekący, rwący. Związany jest z posiłkiem – we wrzodach żołądka ból pojawia się krótko po jedzeniu, w przypadku dwunastnicy po ok. 2–3 godzinach. Leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego w żołądku i niewielki posiłek nie przynoszą ulgi we wrzodach żołądka, natomiast mogą pomagać we wrzodach dwunastnicy. Charakterystyczne jest również pojawianie się bólu na czczo. Ponadto pacjenci z wrzodami dwunastnicy doświadczają bólu w nocy, podczas gdy zjawisko to jest rzadziej obecne w przypadku wrzodów żołądka. Istnieje pewna zależność między wystąpieniem objawów a porą roku – statystycznie częściej ból pojawia się wiosną i jesienią.

Zobacz również: Gdzie boli trzustka?

Kłucie w żołądku – co jeszcze może oznaczać?

W przypadku perforacji (przedziurawienia) przewodu pokarmowego w przebiegu choroby wrzodowej chorzy mówią o nagłym, bardzo silnym bólu, umiejscowionym w nadbrzuszu lub odczuwanym w całym brzuchu. Ostry ból brzucha bywa porównywany do pchnięcia nożem. Nasila się przy zmianie pozycji ciała, stąd pacjenci często przyjmują pozycję embrionalną. Perforacja wymaga pilnego leczenia operacyjnego.

Ostre zapalenie trzustki objawia się występującym nagle i szybko narastającym bólem w lewym podżebrzu lub w nadbrzuszu, często promieniującym do pleców lub opasującym cały tułów na poziomie nadbrzusza. Towarzyszą mu nudności, wymioty i gorączka. Wymaga pilnej interwencji lekarskiej.

Powyżej podano jedynie kilka przykładów. Kłucie żołądka może być wywołane chorobami niemal wszystkich narządów jamy brzusznej, a nawet takimi stanami, jak zapalenie płuc, zapalenie opłucnej czy zawał serca. Powinno być zawsze skonsultowane z lekarzem.

Czytaj również: Ból w klatce piersiowej po prawej stronie

Jak rozpoznać kłucie w brzuchu?

Aby postawić diagnozę, lekarz w pierwszej kolejności zbiera dokładny wywiad, obejmujący początek pojawienia się bólu żołądka, jego cechy (między innymi nasilenie, częstość pojawiania się, czynniki nasilające i przynoszące ulgę), objawy towarzyszące, inne obecne choroby i przyjmowane leki. Uzupełnienie stanowi badanie przedmiotowe, które dostarcza dodatkowych kluczowych informacji. Dalsze postępowanie zależy od uzyskanych do tego momentu danych.

Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu

W przypadku podejrzenia choroby górnego odcinka przewodu pokarmowego (przełyku, żołądka, dwunastnicy), trzustki lub dróg żółciowych, w wielu przypadkach zalecana jest gastroduodenoskopia (gastroskopia, panendoskopia), w której przez przełyk do żołądka i dwunastnicy wprowadza się giętki wziernik wyposażony w źródło światła i system przekazujący obraz. Badanie to umożliwia dokładne obejrzenie poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego, pozwalając jednocześnie na pobranie wycinków do badania histopatologicznego i ewentualne doraźne leczenie. Jest między innymi konieczne do rozpoznania choroby wrzodowej.

Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?

W zależności od podejrzewanej przyczyny kłucia w żołądku, zlecone mogą być dodatkowe badania laboratoryjne i obrazowe (np. tomografia komputerowa w ostrym zapaleniu trzustki, zdjęcie rtg płuc w przypadku podejrzenia zapalenia płuc i opłucnej, itd.).

To też może Cię zainteresować: Przelewanie w brzuchu – przyczyny

Co na ból żołądka?

Ponieważ tzw. kłucie w żołądku może mieć wiele różnych przyczyn, różne są też sposoby jego leczenia. Zależą one oczywiście od pierwotnej przyczyny bólu brzucha. W niektórych przypadkach (np. w niepowikłanych wrzodach trawiennych) mogą być leczone w domu, w innych (ostre zapalenie trzustki, perforacja) wymagają przyjęcia do szpitala. W znacznej części przypadków objawy powodowane są uszkodzeniem śluzówki żołądka i dwunastnicy, stąd często stosuje się leki obniżające produkcję kwasu w żołądku (zwykle inhibitory pompy protonowej – IPP).

Przeczytaj również: Dlaczego bolą żebra?

Ponadto w przypadku choroby wrzodowej dąży się do wyeliminowania z żołądka bakterii Helicobacter pylori, która może wywoływać i nasilać przebieg choroby wrzodowej. W tym celu stosuje się leczenie kilkoma antybiotykami jednocześnie. W zapobieganiu chorobie wrzodowej i niektórym innym chorobom przewodu pokarmowego kluczowa jest eliminacja czynników ryzyka. Należą do nich:

• stosowanie NLPZ, czyli niesteroidowych leków przeciwzapalnych (jak aspiryna, ibuprofen, ketoprofen, naproksen), zwłaszcza dwóch lub więcej na raz oraz stosowanie NLPZ razem z glukokortykosteoridami (GKS) lub lekami przeciwkrzepliwymi (jak warfaryna i acenokumarol),
• palenie papierosów,
• silny, zwłaszcza przewlekły stres.