Panendoskopia – wskazania i przeciwwskazania do badania

Co to jest panendoskopia, ile kosztuje?

Panendoskopia lub potocznie gastroskopia jest to badanie endoskopowe umożliwiające obejrzenie górnego odcinka przewodu pokarmowego: przełyk, żołądek i dwunastnicę.

Wykonywane jest za pomocą specjalnego przyrządu – gastroskopu – jest to elastyczny przewód, wyposażony w mikrokamerę, która przekazuje obraz z wnętrza ciała na monitor. Przy użyciu dodatkowych narzędzi możliwe jest pobranie materiału do badania histopatologicznego. Cena tego badania nie przekracza 200 złotych.

Jakie są wskazania do panendoskopii?

Wskazania do przeprowadzenia endoskopowego badania układu pokarmowego związane są zarówno z diagnostyką górnego odcinka przewodu pokarmowego, monitorowaniem leczenia i przebiegu chorób żołądka czy przełyku, a także przeprowadzeniem zabiegów.

Wskazania diagnostyczne panendoskopii:

• objawy dyspeptyczne (niestrawność) od 3 miesięcy,
• niedokrwistość, szybka utrata masy ciała, wymioty, dysfagia (trudności w przełykaniu),
• ból w klatce piersiowej o nieznanej przyczynie,
• krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego,
• silny ból w nadbrzuszu pojawiający się nocą,
• podejrzenie grzybicy układu pokarmowego,
• uporczywe objawy sugerujące chorobę refluksową przełyku.

Do wskazań terapeutycznych gastroskopii należą między innymi:

• leczenie krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego,
• usunięcie polipów błony śluzowej,
• usunięcie niewielkich ciał obcych,
• zamknięcie żylaków przełyku.

Gastroskopia (panendoskopia) służy również do monitorowania:

• wygojenia wrzodu żołądka,
• leczenia ciężkich przypadków choroby refluksowej przełyku i przełyku Baretta,
• poprzednio stwierdzonych zmian dysplastycznych w żołądku.

Podczas badania często wykonywany jest test na obecność bakterii – Helicobacter Pylori.

Panendoskopia badanie – jak wygląda?

Przed samym badaniem panendoskopii lekarz wyjaśni pacjentowi cel badania, przebieg i ewentualne powikłania. Pacjent po zapoznaniu się z celem wykonania badania, jego przebiegiem i wszystkimi możliwymi powikłaniami z nim związanymi będzie musiał wyrazić pisemną zgodę na wykonanie badania. Nie istnieją żadne szczególne zalecenia do tego jak się przygotować. Najważniejszym jest ograniczenie w spożywaniu posiłku przed zabiegiem.

Pacjent w trakcie gastroskopii leży na lewym boku, z lekko uniesioną górną połową ciała.

Ewentualne protezy zębowe należy wyjąć przed badaniem. Na dziąsła pacjenta zakłada się plastikowy ochraniacz. Gardło pacjenta zostaje znieczulone miejscowo specjalnym roztworem. Pacjent wysuwa język, lekarz wkłada końcówkę endoskopu do jamy ustnej, prosi pacjenta o przełknięcie i powoli przesuwa końcówkę przez przełyk, żołądek do dwunastnicy pod kontrolą obrazu.

Panendoskopia – przebieg badania

Lekarz przechodząc gastroskopem przez żołądek ocenia szerokość przełyku, obecność nieprawidłowych tworów – guzków, zwężeń, żylaków, ocenia wygląd błony śluzowej – zmiany zapalne, owrzodzenia, naloty. W żołądku ocenia wygląd błony śluzowej – obecność przekrwień, nadżerek, owrzodzeń, guzów. W dwunastnicy również ocenia wygląd błony śluzowej, obecność wrzodów, uchyłków i guzów. W gastroskopie znajdują się odpowiednie kanały, które umożliwiają m.in. odsysanie płynnej treści. Badanie trwa około 20–30 minut.

Jeśli zajdzie taka konieczność lekarz pobiera materiał do badania histopatologicznego.

Jeżeli wykonywany jest test na obecność H.Pylori wówczas lekarz pobiera dwa drobne wycinki błony śluzowej żołądka a następnie nanosi je na krążek bibuły, który jest nasączony specjalnym żółtym barwnikiem. Barwnik ten reaguje zmianą zabarwienia na czerwoną, gdy mamy do czynienia z bakterią. H.Pylori wytwarza ureazę – jest to enzym, który powoduje rozkład mocznika na amoniak i dwutlenek węgla. Ureaza powoduję zmianę zabarwienia bibułki na czerwoną.

Helicobacter Pylori jest to gram-ujemna bakteria, bytująca na błonie śluzowej żołądka i dwunastnicy, zwiększająca ryzyko zachorowania na zapalenie żołądka i chorobę wrzodową. Należy do czynników ryzyka raka żołądka i chłoniaka. Bakterią można zarazić się drogą pokarmową.

Jeżeli w trakcie panendoskopii pacjent poczuje się słabo lub będzie odczuwał nasilony ból powinien zgłosić to lekarzowi wykonującemu badanie. Pacjent może mieć odruchy wymiotne, odczucie duszenia się, ale nie będzie to zagrażało jego życiu.

Po gastroskopii pacjent może odczuwać ból gardła.

Przygotowanie do gastroskopii (panendoskopii)

Pacjent przed badaniem gastroskopii powinien przejść na ścisłą dietę na 6 godzin przed badaniem i nie pić przez 4 godziny przed badaniem.

W celu przygotowania do badania należy skonsultować z lekarzem wszystkie przyjmowane leki (szczególnie przeciwkrzepliwe).

Pacjent powinien zgłosić lekarzowi ewentualne predyspozycje do zwiększonego krwawienia i ewentualne uczulenia na leki, zwłaszcza znieczulające – lignokainę.

Panendoskopia – przeciwwskazania

Przeciwwskazania do wykonania panendoskopii to:

• zawał serca świeży,
• ostra niewydolność oddechowa,
• niedociśnienie,
• niekontrolowane nadciśnienie.

Badanie w ciąży powinno być wykonywane po rozważeniu ewentualnych szkód i korzyści.

Powikłania po panendoskopii

Częstość powikłań po panendoskopii jest znikoma i wynosi około 0,5 proc. szczególnie w zabiegach diagnostycznych.

W zabiegach terapeutycznych może zdarzyć się:

• przebicie (głównie przełyku),
• silny ból gardła,
• krwawienie z górnego odcinka układu pokarmowego,
• zakażenie przewodu pokarmowego.

Jeżeli pacjent otrzymał leki uspokajające do końca dnia nie będzie mógł prowadzić pojazdów mechanicznych.