Niedobór jodu – objawy, skutki, jak sprawdzić. Jak uzupełnić brak jodu dietą?

Czym jest jod?

Jod zaliczany jest do pierwiastków, bez których organizm ludzki nie mógłby prawidłowo funkcjonować. Jego podstawowym zadaniem jest stymulowanie tarczycy do produkcji hormonów tarczycy, takich jak trójjodotyronina i tyroksyna.

Hormony te wpływają na wiele ważnych procesów życiowych, m.in. biorą udział w przemianach składników odżywczych, utrzymaniu odpowiedniej temperatury ciała oraz odpowiadają za rozwój i pracę mózgu. Niestety, jeśli codzienna dieta nie pokrywa zapotrzebowania na jod, łatwo o jego niedobór.

Brak jodu w organizmie – jakie są objawy niedoboru jodu?

Najbardziej charakterystycznym objawem niedoboru jodu jest powiększenie tarczycy, potocznie określane wolem tarczycowym. Brak jodu może manifestować się także ciągłym uczuciem zimna, nieustannym zmęczeniem, sennością w ciągu dnia i brakiem energii. Kiedy brakuje jodu w organizmie, pojawiają się problemy ze skórą, włosami i paznokciami.

Typowy dla niedoboru jodu jest także nagły wzrost masy ciała przy braku zmian w sposobie odżywiania. Niski poziom jodu w organizmie przekłada się ponadto na trudności z koncentracją oraz z pamięcią.

Po zaobserwowaniu tego typu objawów niedoboru jodu, warto zadbać o zwiększeniu podaży tego pierwiastka z dietą.

Skutki niedoboru jodu – co się dzieje, kiedy jest za mało jodu w diecie?

Długotrwale utrzymujący się obniżony poziom jodu w organizmie, spowodowany zbyt małą podażą jodu w pożywieniu, może doprowadzić do ciężkich zaburzeń w organizmie. Następstwem niedoboru jodu często jest niedoczynność tarczycy (niedobór hormonów tarczycy). Ponadto brak jodu w diecie u dorosłych skutkuje zakłóceniem pracy narządów rozrodczych.

Szczególnie groźny jest niedobór jodu w ciąży, związany z ryzykiem jej poronienia. Natomiast niedobór jodu u dzieci przyczynia się do hamowania wzrostu oraz rozwoju – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Z powodu niedoboru jodu wzrasta ryzyko zachorowania na raka żołądka oraz raka tarczycy.

Kup Essence Nutrition Jod 180 tab. w Vitashop.pl

Z uwagi na konsekwencje, jakie niesie za sobą zbyt niski poziom jodu w organizmie, konieczne jest dbanie o to, aby dostarczać go w odpowiednich ilościach z żywnością. Istotne jest także, by nie lekceważyć pierwszych objawów niedoboru jodu, gdyż im dłużej stan ten będzie się utrzymywał, tym będzie to groźniejsze dla naszego organizmu. O jego właściwą podaż powinny szczególnie zadbać kobiety w ciąży, bo braki jodu w diecie ciężarnej mogą przyczynić się do poronienia lub ciężkiego, trwałego uszkodzenia płodu.

Co wypłukuje jod z organizmu?

Zwiększając podaż jodu w diecie, warto zwrócić uwagę na produkty, które mogą obniżać jego przyswajanie przez organizm. Zalicza się do nich tzw. rośliny krzyżowe, czyli głównie wszystkie kapustne, ale także kalafior, rzepę czy jarmuż – ze względu na obecne w nich tioglikozydy, które hamują wchłanianie jodu. Utratę jodu w organizmie nasilają też chlor i sód.

Jak uzupełnić niedobór jodu?

Jod w diecie – w czym jest jod?

W przypadku niedoboru jodu konieczne jest zwiększenie spożycia żywności zawierającej duże dawki jodu. Ponadto można skorzystać z dostępnych suplementów i uzupełniać braki tego pierwiastka poprzez jod w tabletkach. Suplementacja jodu jest jednak wskazana głównie kobietom w ciąży oraz karmiącym, które mają większe zapotrzebowanie na jod. Poza tym jod w tabletkach poleca się także przy ciężkich niedoborach jodu lub gdy sposób żywienia wyklucza możliwość jego dostarczenia naturalnie z pożywieniem. W większości przypadków najlepiej bowiem sięgać po naturalne źródła jodu.

Produkty bogate w jod to:

• sól morska, sól jodowana,
• ryby morskie i owoce morza, np. dorsz, halibut, łosoś,
• przetwory rybne i ryby wędzone, np. łosoś wędzony, sardynki w puszce,
• sery żółte oraz pleśniowe, np. gouda, brie,
• mleko i przetwory mleczne, np. kefir, maślanka,
• jaja kurze,
• produkty zbożowe, np. pieczywo razowe oraz chrupkie, ryż brązowy,
• niektóre warzywa, np. brokuły, szpinak.

Jod promieniotwórczy – jod 131

W terapii nadczynności tarczycy, toksycznego wola wieloguzkowego lub pojedynczego guzka autonomicznego, leczeniu dużego wola (nietoksycznego) oraz leczeniu brodawkowatego i pęcherzykowego raka tarczycy suplementacja jodem w tabletkach czy spożywanie produktów bogatych w jod nie wystarcza. Można wtedy jednorazowo podać pacjentowi izotop jodu 131, zwany też jodem promieniotwórczym. Dlaczego? Izotop jodu 131 emituje promieniowanie, które nieodwracalnie uszkadza komórki tarczycy.

O dawce kapsułki z sodu jodkiem, jaką powinien przyjąć chory, decyduje lekarz medycyny nuklearnej. Leczenie radiojodem odbywa się zazwyczaj w warunkach szpitalnych.

Jod promieniotwórczy a katastrofa nuklearna

Podczas awarii jądrowej, wybuchu atomu dochodzi do wydzielenia ogromnych ilości energii. Na ziemię opada promieniotwórczy opad, powodujący skażenie terenu. W takiej sytuacji należy przyjąć jodek potasu. Po co? Przyjęcie nieaktywnego jodu zapobiega wchłanianiu radioaktywnej postaci jodu.

Gdy w 1986 roku doszło do awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu, profilaktycznie zaczęto podawać Polakom płyn Lugola. Jak się okazało – niepotrzebnie, bo do skażenia naszych terenów nie doszło, a po latach od podania płynu u wiele osób rozpoznano choroby tarczycy. Dlatego, jod w tabletkach czy płyn Lugola absolutnie nie mogą być podawane profilaktycznie!

Działanie jodu – czy jod odchudza?

Wytwarzanie tyroksyny i trójjodotyroniny we właściwych dawkach przyspiesza tempo przemiany materii. W efekcie dostarczana do organizmu wraz z pożywieniem energia spalana jest szybciej. Wzrasta również rozkład węglowodanów i tłuszczów, co jest kluczowe podczas odchudzania lub jeśli chcemy utrzymać osiągniętą masę ciała.

Jednym z zaburzeń, do jakich może dojść na skutek niedoboru jodu w diecie, jest niekontrolowany wzrost masy ciała. Spowodowane jest to spowolnieniem procesów przemiany materii. Powód? Hormony tarczycy, do których produkcji potrzebny jest właśnie jod, biorą udział w regulacji przemian metabolicznych.

Gdy mamy do czynienia z niedoborem jodu w organizmie, hormony tarczycy wytwarzane są w zbyt małych ilościach, czego skutkiem jest spowolnienie procesów metabolicznych. To prowadzi do wzrostu masy ciała lub do problemów w zrzuceniu zbędnych kilogramów przez osoby stosujące diety odchudzające. Jeśli chcemy schudnąć, koniecznie musimy więc zadbać o odpowiednią podaż jodu z żywnością, gdyż może on znacząco wspomóc szybkie i skuteczne odchudzanie.