Co na wzdęcia? Jak leczyć uporczywe wzdęcia i gazy?

Wzdęcia brzucha i nadmierne gazy (bębnica) – jakie są objawy?

Wzdęcia brzucha (bębnica) są kłopotliwą dolegliwością, która co pewien czas może przytrafić się każdemu z nas. Ich przyczyną są gazy w jelitach gromadzone w nadmiernej ilości.

Towarzyszy im powiększenie brzucha i jego bóle (wzdęty brzuch, określany przez pacjentów często jako brzuch jak balon), uczucie nadmiernej pełności, kolka, bulgotanie w jelitach. Ich przyczyny to zazwyczaj: połykanie powietrza podczas zbyt szybkiego jedzenia, procesy fermentacji bakteryjnej w jelitach, objadanie się.

Istnieje jednak wiele domowych sposobów na wzdęcia, które mogą pomóc w poradzeniu sobie z problemem, jakim są nadmierne gazy.

To też może Cię zainteresować: Ból brzucha w okolicy pępka – możliwe przyczyny

Wzdęty brzuch i gazy jelitowe – co powoduje wzdęcia?

Kobiety skarżą się niekiedy na wzdęcia w ciąży spowodowane czynnikami fizjologicznymi. Należy wtedy unikać warzyw wzdymających, takich jak kapusta, cebula czy groch.

Do powstawania wzdęć prowadzą również niektóre choroby przewodu pokarmowego. Nadmierne gazy mogą wystąpić w przypadku schorzeń opisanych poniżej.

• Wrodzony niedobór laktazy, nietolerancja laktozy – enzymu potrzebnego w procesie trawienia, zawartego w mleku cukru – laktozy. Niestrawiona laktoza pod wpływem bakterii jelitowych obecnych w jelicie grubym rozkładana jest na metan, dwutlenek węgla oraz wodór, które gromadząc się w jelitach, powodują bolesne wzdęcia brzucha.
• Niedobory enzymów trzustkowych, np. w przewlekłym zapaleniu trzustki – niestrawione resztki pokarmowe ulegają procesom fermentacji (ponadto występują tzw. biegunki tłuszczowe).
• Zespół jelita drażliwego – występują naprzemiennie biegunki oraz zaparcia z towarzyszącymi wzdęciami brzucha, nudnościami, dolegliwościami bólowymi.

Wzdęcia – jaka dieta nie jest właściwa?

Niejednokrotnie to złe nawyki żywieniowe (np. spożywanie tłustych, smażonych posiłków) przyczyniają się do gromadzenia nadmiaru gazów w jelitach.

Jakie są przyczyny wzdęć? Wzdęcia są często powodowane połykaniem nadmiaru powietrza podczas jedzenia (tzw. aerofagia). Często jadamy w pośpiechu, przyjmujemy duże kęsy pokarmu, nie przeżuwając ich dokładnie, mówimy z pełnymi ustami, pijemy gorące napoje.

To wszystko przyczynia się do przedostawania powietrza do układu pokarmowego i jego późniejszego zalegania w jelitach. Do połykania powietrza przyczynia się ponadto żucie gumy, picie napojów przez słomkę, picie zbyt gorących napojów.

Gazy mogą być wywołane także przez obfite posiłki. Nadmiar jedzenia zalega w jelitach i jest trawiony dłużej, przez co szybciej dochodzi do procesów fermentacji skutkujących produkcją nadmiernej ilości gazów jelitowych, które są często objawem niestrawności.

Także picie gazowanych napojów, które zawierają dwutlenek węgla, oraz duża ilość cukrów bądź słodzików sprzyja nadprodukcji gazów jelitowych. Warto też pamiętać, że podczas trawienia dużej ilości białka i tłuszczów dochodzi do produkcji dużych ilości dwutlenku węgla.

Co na wzdęcia? Jakie są sposoby na wzdęty brzuch?

Wiele pacjentów zastanawia się, co na wzdęty brzuch i nadmierne gazy w jelitach? Dokuczliwe wzdęcia można doraźnie złagodzić domowymi sposobami na wzdęcia, które zostały opisane poniżej.

Na problemy z trawieniem sprawdzą się zioła na wzdęcia – tzw. zioła wiatropędne. Należy do nich:

• koper włoski – łagodzi bóle brzucha, działa wiatropędnie; napar można przyrządzić samodzielnie (łyżeczkę nasion zalewamy szklanką wrzątku i parzymy przez około 15 minut); dostępny jest również w formie herbatek ekspresowych;
• kminek – działa rozkurczowo na jelita; łyżeczkę zmielonego kminku zalewamy 250 ml wrzątku i parzymy pod przykryciem około 5 minut;
• mięta pieprzowa – działa wiatropędnie i pomaga na problemy z trawieniem; dostępna jest w formie suszonych liści do przyrządzania naparu bądź jako gotowa herbatka;
• szałwia – hamuje nadmierną fermentację składników pokarmowych w jelitach, łagodzi uczucie pełności; w aptece dostępne są suszone liście szałwii, których łyżkę zalewa się wrzątkiem i parzy; dostępna jest też jako herbatka ekspresowa (herbatka na wzdęcia) do kupienia w aptekach bądź sklepach zielarskich.

Warto ponadto wykonać masaż brzucha na wzdęcia – okrężne ruchy palcami wokół pępka pobudzą jelita do pracy. Taki masaż sprawdzi się między innymi w przypadku wzdęć u dzieci, które świadczą często o kolce jelitowej.

Kiedy domowe sposoby na gazy i wzdęcia zawiodą, można zastosować leki na wzdęcia – np. dostępne bez recepty tabletki na wzdęcia z symetykonem. Powoduje on pękanie pęcherzyków gazu, co ułatwia jego wydalanie z jelit.

Gazy w jelitach i wzdęcia – jak ich uniknąć?

Bardzo ważnym działaniem jest niedopuszczenie do powstawania nadmiernych gazów w jelitach.

Jak uniknąć wzdęć? Przede wszystkim należy stosować odpowiednią dietę na wzdęcia i ograniczyć spożywanie produktów wzdymających. Są to z reguły produkty zdrowe, lecz ciężkostrawne. Należą do nich rośliny strączkowe (groch, fasola, bób), rośliny kapustne (brukselka, kalafior, brokuł), cebula.

Do występowania wzdęć przyczyniają się ponadto słodycze (czekolada, ciastka) z uwagi na wysoką zawartość cukrów prostych, a także produkty o wysokiej zawartości błonnika (pieczywo razowe, kasze).

Aby uniknąć gazów i wzdęć brzucha, należy przestrzegać jeszcze kilku zasad przedstawionych poniżej.

• Pieczenie oraz smażenie na głębokim tłuszczu warto zastąpić gotowaniem na parze czy duszeniem potraw.
• Należy zjadać 4–5 małych posiłków o stałych porach, unikać objadania się oraz jedzenia w pośpiechu, a także rozmawiania podczas posiłku.
• Do potraw można dodawać przyprawy, takie jak bazylia, kminek, mięta, szałwia, tymianek, a przy tym wykluczyć z diety ostre przyprawy.
• Należy unikać żucia gumy.
• Warto odstawić napoje gazowane i unikać picia gorących napojów.
• Trzeba pamiętać o codziennej (systematycznej) aktywności fizycznej, która usprawni pracę jelit.