Mianseryna – na co działa, wskazania, skutki uboczne, zamienniki, tycie, opinie

Zaburzenia depresyjne – czym są?

Depresja to schorzenie, które szybko rozprzestrzenia się we współczesnym społeczeństwie i zajmuje wysokie miejsce w rankingu przyczyn niepełnosprawności chorobowej na świecie. Z danych szacunkowych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że na depresję może aktualnie chorować kilkaset milionów ludzi na całym świecie. Depresja częściej dotyka kobiety niż mężczyzn.

Zjawisko wspólnego występowania depresji oraz lęku jest znane w medycynie już od dawna. Współwystępowanie lęku i depresji wykazuje korelację z następującymi objawami: zwiększonym nasileniem poczucia winy, zaburzeniami snu, drażliwością, ale również zwiększonym ryzykiem hospitalizacji lub podjęciem próby samobójczej. Występowanie lęku wraz z depresją jest związane z większym ryzykiem przerwania leczenia, zauważa się również bardziej przewlekły przebieg choroby.

Podczas badania psychiatrycznego przy diagnozowaniu depresji zwraca się uwagę na elementy, które składają się na triadę Aarona Becka (tzw. cechy myślenia depresyjnego), do których należą:

• niska samoocena,
• myśli rezygnacyjne,
• myśli, w których wyraża się negatywny obraz samego siebie.

Mianseryna – co to za związek i jak działa?

Mianseryna należy do czteropierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Brak jest wystarczających danych, które pomogłyby określić, od kiedy jest dostępna na rynku, jednak można znaleźć badania dotyczące jej stosowania z lat 70. XX wieku. Pomimo tego, że jest stosowana już od kilkudziesięciu lat, wciąż jest dość popularnym lekiem.

Mechanizm działania mianseryny jest dość złożony. Polega na zwiększaniu uwalniania noradrenaliny poprzez hamowanie synaptycznych receptorów ośrodkowych alfa 2 i hamowaniu wychwytu zwrotnego tego neuroprzekaźnika. Dodatkowo, mianseryna blokuje wychwyt zwrotny serotoniny dzięki dwóm czynnym metabolitom – demetylomianserynie oraz 8-hydroksymianserynie.

Mianseryna – wskazania do stosowania i sposób dawkowania

Wskazaniem do stosowania preparatów z mianseryną są zaburzenia depresyjne o różnym podłożu, w których jest wskazane leczenie farmakologiczne.

Dawkowanie powinno być indywidualnie dostosowane do pacjenta, jego wieku i stanu zdrowia. Leczenie należy rozpoczynać od dawki 30 mg na dobę i w zależności od nasilenia objawów depresji, dawkowanie może wynosić około 60-90 mg na dobę.

Tabletki należy przyjmować doustnie, bez rozgryzania i bez dzielenia. Najlepiej popijać je wodą.

Przeciwwskazania i szczególne środki ostrożności

Przeciwwskazaniami do stosowania produktów z mianseryną są: nadwrażliwość na substancję leczniczą lub którykolwiek ze składników pomocniczych zawartych w preparacie, mania, występowanie ciężkiej niewydolności wątroby oraz jednoczesne stosowanie mianseryny z lekami będącymi inhibitorami monoaminooksydazy.

Przy leczeniu mianseryną odnotowywano przypadki zahamowania czynności szpiku (np. agranulocytoza czy leukopenia). Objawy często występują po około 3 tygodniach leczenia i ustępują wraz z odstawieniem leku. Problem ten może dotknąć pacjentów z różnych grup wiekowych, natomiast są to najczęściej pacjenci w podeszłym wieku. W przypadku takich objawów, jak gorączka czy ból gardła, należy wykonać badanie krwi, zaprzestać leczenia i niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów, którzy cierpią na cukrzycę, niewydolność serca, zaburzenia czynności wątroby lub nerek i stale kontrolować ich stan podczas terapii.

Przy stosowaniu preparatów z mianseryną występowały przypadki wydłużenia odstępu QT i zaburzeń rytmu serca, dlatego należy zachować specjalne środki ostrożności przy jej stosowaniu m.in. u pacjentów, którzy cierpią na wrodzony zespół wydłużone QT, zaburzenia czynności nerek, wątroby lub serca czy pacjentów powyżej 65. roku życia.

Mianseryna – działania niepożądane

Pacjenci, u których występuje depresja, mogą cierpieć na objawy z nią związane, np. zaparcia czy zaburzenia akomodacji, więc czasami ciężko określić, które objawy związane są z chorobą, a które ze stosowaniem mianseryny.

Do działań niepożądanych występujących po stosowania leków z mianseryną mogą należeć między innymi:

• zwiększenie masy ciała,
• hipomania,
• nadmierne uspokojenie (wraz z postępem terapii powinno się zmniejszać),
• drgawki,
• złośliwy zespół neuroleptyczny,
• niedociśnienie,
• wydłużenie odstępu QT, bradykardia po pierwszej dawce, częstoskurcz komorowy (torsade de pointes),
• zwiększenie stężenia enzymów wątrobowych, żółtaczka, nieprawidłowa czynność wątroby,
• obrzęk, bóle stawów.

Mianseryna a alkohol

Jednoczesne spożywanie alkoholu i przyjmowanie mianseryny może prowadzić do zwiększenia hamującego działania alkoholu na ośrodkowy układ nerwowy. Nie należy spożywać alkoholu podczas terapii mianseryną.

Mianseryna a tycie

Mianseryna jest substancją, która zwiększa apetyt, co nazywamy efektem oreksygennym. W zależności od sytuacji pacjenta, może być to efektem pożądanym lub skutkiem ubocznym. Zwiększenie apetytu, a w efekcie przejadanie się, może prowadzić do nadwagi czy otyłości.

Mianseryna a ciąża

Ograniczone badania i dane o bezpieczeństwie (prowadzone na zwierzętach) wskazują, że mianseryna nie wykazuje negatywnego wpływu na płód, jednak lek należy stosować jedynie w przypadkach, kiedy lekarz stwierdzi, że korzyść matki przewyższa nad potencjalnym ryzykiem dla płodu.

Mianseryna przenika do mleka matki w niewielkich ilościach. Ponownie należy rozważyć korzyści i potencjalne niebezpieczeństwo dla noworodka podczas stosowania leku u kobiet w trakcie laktacji.

Mianseryna – dostępne preparaty

Na polskim rynku leki z mianseryną są dostępnie wyłącznie na receptę. Należą do nich:

• Deprexolet 10 mg, 30 mg, 60 mg,
• Lerivon 10 mg, 30 mg,
• Miansec 10 mg, 30 mg,
• Miansegen 10 mg, 30 mg, 60 mg.

Wszystkie z powyższych leków przeciwdepresyjnych są dostępne w tabletkach.