Które choroby jelit mogą być przyczyną bólu brzucha i podbrzusza?

Choroby jelit – częsta przyczyna bólu brzucha

Ból brzucha może oznaczać szereg różnych dolegliwości i jest bardzo trudny w diagnostyce. Częściej występuje u kobiet, co ma związek z cyklem miesiączkowym, okresem ciąży, połogu. Przyczynami bólów w podbrzuszu mogą być: choroby przewodu pokarmowego, choroby układu moczowego, choroby gruczołu krokowego, przepukliny. Bardzo częstymi przyczynami bólu brzucha są choroby jelit.

Wśród tych najczęściej diagnozowanych należy wyróżnić:

• zespół jelita drażliwego (przez pacjentów określany jako jelito drażliwe),
• chorobę Leśniowskiego-Crohna,
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
• uchyłki jelita grubego,
• niedrożność przewodu pokarmowego.

Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu

Jelito drażliwe

Choroby jelit to częsta przyczyna dolegliwości bólowych, bez względu na płeć i wiek. Warto wspomnieć o dolegliwości bardzo uciążliwej dla pacjentów – zespole jelita drażliwego. Jest on stosunkowo częstą przyczyną bólów brzucha, które najczęściej lokalizują się w podbrzuszu. Bóle brzucha zwykle nie są silne, nie wybudzają chorego ze snu. Ból nasila się po posiłku, a zmniejsza się po wypróżnieniu.

W zespole jelita drażliwego bólom brzucha towarzyszy zmiana rytmu wypróżnień: biegunki lub zaparcia (wyróżniamy trzy postacie choroby: z biegunką, zaparciem lub mieszaną), wzdęcia, obecność śluzu w stolcach. Często chorzy wiążą nasilenie objawów ze stresem.

Choroba ma przebieg łagodny, nie prowadzi do powikłań. W leczeniu stosuje się: psychoterapię i edukację pacjenta, leczenie dietetyczne (dieta bogatoresztkowa w postaci z zaparciem, unikanie potraw ciężkostrawnych i wzdymających), leczenie objawowe (łagodzące biegunkę, wzdęcia).

Pacjentom uskarżającym się na przewlekłe, dokuczliwe bóle brzucha zaleca się stosowanie leków przeciwdepresyjnych z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny.

Przeczytaj też: Biegunka po jedzeniu – przyczyny i leczenie

Choroby zapalne jelit

Często diagnozowane są nieswoiste zapalenia jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego) – przewlekłe choroby zapalne przewodu pokarmowego, objawiające się bólami w podbrzuszu, zmianą rytmu wypróżnień, obecnością krwi w stolcu, wyniszczeniem, niedoborami pokarmowymi.

Nieswoiste zapalenia jelit wymagają specjalistycznego leczenia: farmakologicznego, dietetycznego, a w niektórych przypadkach także operacyjnego. Celem leczenia jest wprowadzenie chorego w stan remisji i utrzymanie tego stanu.

Uchyłki jelita grubego

Kolejna przyczyna bólów w podbrzuszu to uchyłki jelita grubego, zapalenie uchyłków – uchyłki jelita grubego są małymi przepuklinami błony śluzowej przez błonę mięśniową, powstającymi wskutek podwyższonego ciśnienia wewnątrzjelitowego. Mogą być wrodzone lub nabyte.

Uchyłki jelita grubego zwykle są bezobjawowe, o ile nie dojdzie do ich zapalenia. W postaci objawowej uchyłków chorzy uskarżają się na bóle w podbrzuszu po stronie lewej, wzdęcie brzucha, zaparcie, zaparcie naprzemienne z biegunką. Ostre zapalenie uchyłków objawia się silnym bólem z gorączką i obroną mięśniową. Uchyłki niepowikłane zapaleniem leczone są ambulatoryjnie: zaleca się dietę bogatą w błonnik, ryfaksyminę, leki rozkurczowe (np. drotawerynę, papawerynę).

Niedrożność przewodu pokarmowego

Niedrożność przewodu pokarmowego – może być ona mechaniczna (np. z powodu zatkania światła przewodu pokarmowego przez masy nowotworowe, kamień kałowy, kamień żółciowy itd.) bądź porażenna (najczęściej w wyniku zapalenia otrzewnej).

Oprócz bólów w dole brzucha, chorzy uskarżają się na nudności i wymioty, dochodzi do zatrzymania gazów i stolca, w dalszym etapie pojawia się wzdęcie. Niedrożność przewodu pokarmowego może być stanem zagrożenia życia, dlatego konieczna jest pilna konsultacja lekarska.