Powiększone węzły chłonne w pachwinie

Węzły chłonne pachwinowe – ich funkcja i lokalizacja

W ę z ł y ch ł onne są elementami układu odpornościowego, które występują na drodze przebiegających naczyń limfatycznych. Te z kolei umożliwiają spływ limfy (chłonki) z odpowiednich rejonów organizmu. Głównym zadaniem węzłów chłonnych jest filtrowanie (m.in. z drobnoustrojów, toksyn) przepływającej przez nie limfy, która jest niczym innym jak płynem tkankowym. Drugą ważną funkcją pozostaje produkcja przeciwciał odgrywających istotną rolę w eliminacji zakażeń o różnej etiologii, a także udział w walce z chorobami nowotworowymi.

W ę z ł y ch ł onne pachwinowe dzielą się na:

• powierzchowne,
• głębokie.

Dostępnymi w badaniu palpacyjnym są głównie w ę z ł y ch ł onne pachwinowe powierzchowne. Zlokalizowane są one w tzw. trójkącie udowym nad powięzią sitową. Przyjmuje się, że ich liczba oscyluje w granicach 10 –15. Spływająca chłonka do tych węzłów pochodzi z okolic:

• tkanek skóry brzucha zlokalizowanych poniżej pępka,
• zewnętrznych narządów płciowych,
• okolic odbytu,
• okolic cewki moczowej.

Chłonka dalej z węzłów chłonnych pachwinowych powierzchownych spływa do węzłów pachwinowych głębokich leżących pod powięzią sitową, a także do węzłów chłonnych biodrowych.Węzły pachwinowe głębokie oprócz wyżej wymienionych, zbierają także limfę z całej kończyny dolnej.

To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?

Przyczyny powiększenia węzłów chłonnych pachwinowych

Znając przebieg spływu chłonki naczyniami limfatycznymi oraz lokalizację węzłów chłonnych można niekiedy w przybliżeniu określić miejsce ewentualnej toczącej się patologii w organizmie. Proces zapalny toczący się w obrębie węzłów chłonnych doprowadza najczęściej do ich powiększenia, a często także i bolesności przy dotyku.

Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?

Samo powi ę kszenie w ę z łó w ch ł onnych pachwinowych może być:

• odpowiedzią układu immunologicznego na zakażenie, np. bakteryjne, wirusowe (np. opryszczka narządów płciowych, kiła, zakażenie/otarcia/zranienia okolic skóry krocza i układu moczowo-płciowego);
• objawem schorzeń autoimmunologicznych (toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów);
• objawem uogólnionej choroby nowotworowej układu chłonnego (chłoniak Hodgkina, chłoniaki nieziarnicze, białaczka limfatyczna);
• przerzutem nowotworowym na drodze spływu limfy z odpowiedniego rejonu ciała (np. rak narządów płciowych, rak odbytu).

Powiększone węzły chłonne pachwinowe – jak leczyć?

Jeśli pojawią się objawy powi ę kszenia w ę z łó w ch ł onnych pachwinowych, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Ten w oparciu o badanie przedmiotowe chorego, czyli uwzględniając stan węzłów chłonnych w innych okolicach ciała, ocenę pod kątem ewentualnych zmian o charakterze zapalnym u pacjenta oraz po wykonaniu badań dodatkowych (np. laboratoryjnych) kwalifikuje pacjenta do leczenia zachowawczego (np. antybiotykoterapia) lub kieruje odpowiednio do specjalisty chirurga/onkologa, celem dalszej diagnostyki podejrzanej zmiany. W badaniu przedmiotowym lekarz badaj ą c w ę z ł y ch ł onne bierze pod uwagę przede wszystkim ich:

• lokalizację – powiększenie ograniczone wyłącznie do okolicy pachwiny świadczy często o zakażeniu w obrębie układu moczowo-płciowego, a także okolic podbrzusza, krocza; stwierdzenie powiększenia węzłów chłonnych w innych rejonach nakazuje pogłębienie diagnostyki w kierunku chorób układowych, w tym także nowotworów układu chłonnego;
• wielkość – przyjmuje się, że powiększony węzeł chłonny to taki powyżej 1 cm średnicy u dorosłych;
• konsystencję – twarde i zbite pakiety węzłów chłonnych świadczą częściej o chorobach nowotworowych, a miękkie z kolei (niekiedy także z przetokami) są często wyrazem ostrego zapalenia węzłów chłonnych;
• tkliwość – bolesność przy palpacji węzłów chłonnych świadczy najczęściej o ostrym toczącym się w nich procesie zapalnym;
• przesuwalność – bierze się pod uwagę ich mobilność względem skóry i podłoża; nieprzesuwalne węzły chłonne są często wyrazem choroby nowotworowej lub przewlekłego procesu zapalnego w ich obrębie.

Często zdarza się, że po przebyciu ciężkich schorzeń lub częstych nawrotach choroby w okolicy układu moczowo-płciowego oraz krocza dochodzi do włóknienia węzłów chłonnych, które w badaniu palpacyjnym przyjmują twardą konsystencję i nie stanowią groźnego objawu. Z kolei węzły chłonne ulegające rozpadowi, niekiedy z towarzyszącymi przetokami do skóry, wymagają pogłębienia diagnostyki w kierunku kiły lub gruźliczego zapalenia węzłów chłonnych.

Czytaj również: Przepuklina pachwinowa – przyczyny, objawy, leczenie

Diagnostyka powiększonych węzłów chłonnych pachwinowych

Oprócz badania przedmiotowego przez lekarza i oceny klinicznej węzłów chłonnych, należy brać pod uwagę wywiad z chorym w kierunku ewentualnego podejrzenia choroby nowotworowej, głównie układu krwiotwórczego. Niepokojącymi objawami, świadczącymi o poważnym schorzeniu mogą być:

• utrata masy ciała w ostatnim czasie;
• postępujące osłabienie, męczliwość;
• stany podgorączkowe/gorączka, z nadmierną potliwością (szczególnie w nocy)
• świąd skóry.

Ponadto przesiewowym i podstawowym badaniem oceniaj ą cym stan w ę z łó w ch ł onnych jest USG węzłów chłonnych, które pozwala dokładnie określić, czy podejrzany węzeł chłonny wymaga szybkiej diagnostyki. Najczęściej w wątpliwych przypadkach chory jest kierowany do chirurga/onkologa, celem wykonania biopsji węzła chłonnego, najlepiej pobranego w całości do badania histopatologicznego oraz ustalenia ostatecznego rozpoznania.