Guzek na szyi – co oznacza zgrubienie na szyi? Czy guzek szyi to rak?

Guzek szyi – co to może być?

Za powstanie zmian guzowatych w okolicy szyi mogą odpowiadać procesy zapalne. Toczącemu się stanowi zapalnemu towarzyszą zazwyczaj powiększone węzły chłonne na szyi, gdyż infekcja rozwija się także w ich obrębie, co powoduje, że są one wyczuwalne przy dotyku jako kuliste struktury. U podłoża tego procesu może leżeć odczynowe powiększenie węzłów chłonnych w przebiegu zakażeń wirusowych (np. mononukleoza zakaźna, cytomegalia, odra), bakteryjnych (np. angina, płonica, błonica, choroba kociego pazura, promienica, gruźlica), pierwotniakowych (toksoplazmoza).

Czytaj również: Guzek za uchem, powiększone węzły chłonne za uchem

Powiększony węzeł chłonny na szyi, któremu najczęściej towarzyszy powiększenie węzłów innych okolic (np. węzłów chłonnych pachwinowych), może stanowić objaw AIDS. Także zmiany próchnicze zębów mogą powodować odczynowe powiększenie węzłów chłonnych szyi. Obraz guzka na szyi może dawać powiększenie gruczołów ślinowych, wywołane np. wirusem nagminnego zapalenia ślinianek (świnka).

Przeczytaj też: Swędzenie w uchu – możliwe przyczyny

Czy guz na szyi to rak?

Guz na szyi u dzieci oraz osób dorosłych i starszych wymaga wykluczenia etiologii nowotworowej. Guzki na szyi mogą być twarde, miękkie, tkliwe lub nietkliwe. Nie muszą powodować bólu.

Większość guzków szyi u dorosłych jest łagodna. Zmiana guzowata w tej okolicy może stanowić nowotwór łagodny, złośliwy lub świadczyć o obecności przerzutów nowotworowych. Do pierwszej grupy zaliczane są tłuszczaki, kaszaki, nerwiakowłókniaki, nerwiaki osłonkowe oraz potworniaki. Nowotwory złośliwe w tej okolicy mogą stanowić schorzenia hematologiczne (np. chłoniak Hodgkina, chłoniaki nieziarnicze, białaczka z powiększeniem szyjnych węzłów chłonnych) oraz guzy lite (np. mięsak, neurofibrosarcoma, neuroblastoma).

Guzy szyi wywołane przerzutami nowotworowymi do węzłów chłonnych najczęściej wywodzą się z raka krtani, gardła, jamy ustnej lub tarczycy. Także nowotwory gruczołów ślinowych (najczęściej – guz mieszany, tumor mixtus) mogą być przyczyną pojawienia się rakowego guzka szyi.

To też może Cię zainteresować: Kamienie migdałkowe – jak wyglądają, leczenie

Co oznaczają guzki na tarczycy?

Tarczyca jest hormonalnie czynnym gruczołem, leżącym na przedniej powierzchni szyi w jej dolnej części. Pod względem metabolicznym choroby tarczycy mogą przebiegać z zaburzeniami wydzielania hormonów (nadczynność lub niedoczynność tarczycy) lub bez tego typu zaburzeń. Natomiast pod względem struktury tarczycy patologie, które jej dotyczą, mogą dawać obraz guza w okolicy szyi.

Jego przyczyną może być jednorodne powiększenie gruczołu tarczowego lub obecność zmian guzkowych (pojedynczych lub mnogich i dotyczących jednego lub obu płatów). Obecność guzków na tarczycy wymaga wdrożenia odpowiedniej diagnostyki ze względu na ryzyko obecności raka tego gruczołu.

Przeczytaj też: Laserowe usuwanie guzków tarczycy – na czym polega?

Zgrubienie na szyi u dziecka

Zamiany guzowate w obrębie szyi mogą mieć charakter wrodzony. Najczęściej zaburzenia te mają cechy torbieli (torbiele boczne szyi, torbiele środkowe) oraz malformacji dotyczących naczyń krwionośnych lub limfatycznych. Środkowe i boczne torbiele na szyi mogą ujawniać się w każdym wieku, lecz najczęściej powodują objawy kliniczne w wieku dziecięcym. Za ich powstanie odpowiadają zaburzenia rozwojowe dotyczące tkanek płodu. Torbiel boczna szyi wykazuje tendencję do ujawniania się po infekcji dróg oddechowych.

Zobacz też: Czym są kalafiory na uszach?

Do jakiego lekarza z guzkiem na szyi?

Pojawienie się guzów szyi wymaga zastosowania odpowiedniej diagnostyki w celu ustalenia przyczyny jej powstania. Na ustalenie kierunku procesu diagnostycznego ma wpływ wiek chorego, ze względu na tendencję do występowania pewnych schorzeń w określonych grupach wiekowych (np. obecność przerzutów nowotworowych w węzłach chłonnych szyi, jako przyczyna ich powiększenia będzie częstsza u osób dorosłych i starszych, niż u dzieci).

Po zaobserwowaniu u siebie niepokojących objawów należy zgłosić się do lekarza rodzinnego. Wykona on badanie przedmiotowe, umożliwiające ocenę lokalizacji guza szyi, jego kształtu, struktury, bolesności, przesuwalności, stosunku do otaczających struktur, stanu skóry nad guzem (obecność zaczerwienienia lub przetok). Istotne jest także ustalenie, kiedy zmiana się pojawiła oraz czy zaistniała jakaś sytuacja poprzedzająca jej pojawienie (np. zakażenie, zadrapanie przez kota). Następnie oceniana jest obecność dodatkowych objawów, np. gorączki, zaczerwienienia i bólu gardła, powiększenia lub nalotu na migdałkach podniebiennych, zmian próchniczych zębów lub zmian zapalnych w obrębie jamy ustnej, ogólnego złego samopoczucia, potów nocnych, powiększenia węzłów chłonnych w innych regionach, utraty masy ciała.

Sprawdź też: Czyrak ucha – przyczyny, objawy, leczenie

Gulka i stwardnienie na szyi – jakie badania wykonać?

Kolejnym etapem jest wykonanie badań laboratoryjnych, np. morfologii, CRP, odpowiednich badań serologicznych (np. przy podejrzeniu toksoplazmozy), oznaczenia poziomu hormonów tarczycy (w przypadków zmian guzowatych w obrębie tego gruczołu). Dostępnym badaniem obrazowym pozwalającym na uwidocznienie guzka jest badanie USG tarczycy. Pozwala ono na ocenę struktury guza (zmiana lita, torbielowata) oraz jego otoczenia, a także zobrazowanie węzłów chłonnych.

W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) guzka, rzadziej – w przypadku powiększonych węzłów chłonnych, wskazane jest chirurgiczne pobranie całego węzła w celu wykonania badania histopatologicznego. Czasami konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego tej okolicy.

Zobacz też: Globus histericus – co oznacza gula w gardle?

Jak leczyć guzki szyi?

Wybór odpowiedniej metody leczenia uzależniony jest od przyczyny powstania zmiany. W przypadku, gdy mamy do czynienia z odczynowo powiększonymi węzłami chłonnymi, np. w przebiegu anginy, leczenie opiera się na zastosowaniu antybiotykoterapii. Infekcje wirusowe, np. mononukleoza zakaźna, wymagają wyłącznie leczenia objawowego. Leczenie guzków szyi będących powiększonymi odczynowo węzłami chłonnymi na skutek zmian próchniczych lub zapalnych w jamie ustnej opiera się na leczeniu stomatologicznym.

Przeczytaj: Torbiel w zatoce, jak leczyć torbiele zatok?

Preferowanym sposobem terapii torbieli wrodzonej jest chirurgiczne usunięcie zmiany. Leczenie chorób tarczycy uzależnione jest od ich charakteru. W niektórych przypadkach nie wymagają one żadnej terapii, w przypadku zaburzeń czynności hormonalnej tarczycy wdrażana jest odpowiednia suplementacja niedoborowych hormonów lub leki niwelujące ich nadmiar. Torbiele na tarczycy rozpoznane jako raki, podobnie jak inne nowotwory złośliwe okolicy szyi – niewywodzące się z tarczycy, wymagają wdrożenia odpowiedniego leczenia onkologicznego lub hematologicznego.