Papaja – właściwości, smak, na co pomaga, jak jeść, przeciwwskazania

Jak wygląda papaja i kiedy jest dojrzała?

Papaja (Carica papaya), znana pod nazwą melonowiec właściwy, jest rośliną uprawianą w subtropikach i tropikach. Wyglądem papaja przypomina gruszkę, pod żółto-zieloną skórką kryje soczysty pomarańczowy miąższ oraz ciemne nasiona. Owoce dostępne w sklepach ważą około 0,5 kilograma i mierzą nie więcej niż 20 cm, choć te rosnące naturalnie są zazwyczaj nieco większe.

Niedojrzałe owoce papai mają zieloną skórkę i są dość twarde. Dojrzała papaja jest pomarańczowa lub żółta na większości powierzchni, wydziela też dość intensywny, charakterystyczny zapach. Warto wybierać okazy dojrzałe częściowo, ponieważ owoc nabiera soczystości, leżakując w kuchni. Dojrzałą papaję można przechowywać w lodówce i spożyć w ciągu dwóch dni.

Papaję można coraz częściej spotkać w supermarketach oraz na ryneczkach czy też w sklepach internetowych. Jej cena waha się od 8 do 15 zł za sztukę.

Papaja – wartości odżywcze

Papaja zawiera witaminę C, pomagającą wzmocnić układ odpornościowy. Jeden średni owoc pokrywa zapotrzebowanie na tę witaminę w około 244 proc.

100 g tego owocu dostarcza:

• 43 kcal,
• 0,5 g białka,
• 0,3 g tłuszczu,
• 11 g węglowodanów,
• 1,7 g błonnika pokarmowego,
• 20 mg wapnia,
• 182 mg potasu,
• 61 mg witaminy C,
• 47 µg witaminy A.

Owoc papai zwiera również beta-karoten, luteinę, zeaksantynę oraz likopen – silny przeciwutleniacz, który najczęściej kojarzony jest z pomidorami – a także kwas foliowy (witaminę B9) oraz kwasy tłuszczowe.

Papaja – właściwości zdrowotne

Chociaż istnieją bardzo ograniczone dowody naukowe na potwierdzenie korzystnego wpływu papai na zdrowie, Carica papaya ma szeroką gamę domniemanych właściwości leczniczych. Stosuje się ją jako środek antyseptyczny, przeciwdrobnoustrojowy, moczopędny czy zmniejszający stan zapalny. Nierzadko, w medycynie alternatywnej, owoc wykorzystuje się również w walce z pasożytami.

Istnieją pewne przesłanki, że egzotyczne owoce papai mogą:

• zapobiegać nowotworom pęcherzyka żółciowego i jelita grubego u niektórych osób;
• wspomagać leczenie cukrzycy (wstępne badania sugerują, iż spożywanie sfermentowanych owoców papai może obniżać poziom cukru we krwi u osób z cukrzycą typu 2);
• zmniejszać ryzyko zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV);
• łagodzić dolegliwości związane z chorobami dziąseł;
• łagodzić przewlekłe stany zapalne (np. zapalenie stawów);
• skracać czas gojenia się ran.

Niestety, na chwilę obecną ilość dowodów jest niewystarczająca, aby jednoznacznie potwierdzić skuteczność zastosowania papai w wyżej wymienionych chorobach i dolegliwościach.

Pestki i liście papai – jak działa papina?

Nasiona papai są jadalne, ale mają bardzo gorzki posmak. W lecznictwie stosuje się przede wszystkim niedojrzały owoc. Z soku z papai pozyskiwany jest enzym – papaina. Odpowiedzialny jest on za rozkład białka. Niestety szybko rozkłada się w żołądku, dlatego musi być podany w formie leku.

W ostatnim czasie pojawią się również przesłanki, że ekstrakty z liści papai mogą poprawiać stan kliniczny u pacjentów z dengą, czyli chorobą zakaźną wywoływaną przez tropikalny wirus dengi, który charakteryzuje się dużą śmiertelnością. Wykazują one także właściwości wspomagające procesy trawienne i zwalczające pasożyty przewodu pokarmowego.

Papaja – jak jeść, przepisy

Jak smakuje papaja? Dojrzałe owoce papai posiadają słodki miąższ o delikatnie korzennym posmaku. Owoc ten idealnie komponuje się z rybami, owocami morza, mięsem, warzywami i produktami mlecznymi. Jak jeść papaję? Melonowca właściwego można spożywać na surowo lub dodawać do wielu potraw. Można rozważyć następujące sposoby wykorzystania papai w kuchni:

• przygotowanie sałatki owocowej z owoców egzotycznych z dodatkiem papai, ananasa i mango;
• wykorzystanie papai jako dodatku smakowego do wody lub mrożonej herbaty;
• przygotowanie salsy z papai – w tym celu należy zmiksować owoc papai, mango i paprykę z pieprzem; tak przygotowaną salsę można używać do mięsa lub ryb;
• papaję można dodać do orzeźwiających koktajli – w tym celu należy zmiksować plaster papai z sokiem anansowym, bananem oraz jogurtem greckim; tak przygotowane smoothie najlepiej schłodzić w lodówce przed podaniem.

Imbir oraz pomarańcza idealnie podkreślą smak papai. To połączenie można wykorzystać do przygotowania indyka w sosie pomarańczowo-imbirowym z dodatkiem papai.

Papaja – przeciwwskazania

Omawiając właściwości papai warto również odpowiedzieć na pytanie, czy istnieją przeciwwskazania do jej stosowania? Okazuje się, że papaja jest bezpieczna, jeśli spożywana jest jako owoc. Niestety wyciąg z papai przyjmowany w postaci leku lub suplementu może być niebezpieczny.

Bezwzględnie powinny również unikać papai osoby z alergią na ten produkt. Należy mieć na uwadze fakt, iż papaja reaguje krzyżowo w lateksem, dlatego osoby na niego uczulone mogą doświadczyć reakcji alergicznych po kontakcie z ekstraktami z papai.

Nie należy przyjmować papai w ilościach leczniczych w trakcie ciąży i karmienia piersią. Szczególną ostrożność powinny również zachować osoby z cukrzycą stosujące leki odbijające poziom glukozy we krwi. Regularne spożywanie papai, szczególnie tej fermentowanej, może obniżać poziom cukru we krwi i doprowadzić do hipoglikemii. Należy również zachować ostrożność w stosowaniu papai u osób przyjmujących warfarynę – lek zmniejszający krzepliwość krwi. Ekstrakty z papai mogą nasilać działanie warfaryny i zwiększać ryzyko powstawania krwawień.