Olej sezamowy – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania, gdzie kupić, czym zastąpić?

Olej sezamowy – co to?

Olej sezamowy uważany jest za najstarszy olej świata wytworzony przez człowieka. Znany był już w starożytnych Indiach i od setek lat jest stosowany w ajurwedzie . Obecnie jest on jednym ważniejszych składników kuchni azjatyckiej.

Cechuje go lekko orzechowy smak, dzięki czemu nadaje potrawom typowo azjatyckiego posmaku. Poza walorami smakowymi olej sezamowy wykazuje również właściwości lecznicze, a także pozytywnie wpływa na kondycję skóry.

Rodzaje oleju sezamowego

Olej sezamowy jest wytwarzany z ziaren sezamu białego lub czarnego. Na rynku są dostępne oleje sezamowe tłoczone na zimno oraz powstałe z prażonego sezamu. Czym się różnią i jakie mają zastosowanie?

Olej sezamowy tłoczony na zimno

Ten rodzaj oleju dzięki procesowi tłoczenia na zimno nasion sezamu zachowuje większość ich właściwości odżywczych. Ma lekko żółty kolor oraz delikatny słodkawy smak.

Nadaje się do spożycia na surowo. Można go dodawać do świeżych sałat, jako dodatek do skropienia zup lub składnik dressingu.

Olej sezamowy z prażonego sezamu

Na samym początku, jeszcze przed tłoczeniem na zimno, ziarna sezamu są poddawane prażeniu. Dzięki temu olej z prażonego sezamu na intensywny smak i ciemniejszy kolor.

Ten olej również powinien być podawany na surowo. Wykorzystuje się go jako składnik dań azjatyckich. Dla urozmaicenia smaków można go również dodać do deserów, a nawet śniadaniowej owsianki.

Ile kalorii ma olej sezamowy?

Wartości odżywcze jednej łyżki (6 g) oleju sezamowego:

• 54 kcal;
• 0 g białka;
• 6 g tłuszczu;
• 0 g węglowodanów.

W oleju sezamowym znajdziemy witaminy K, E, A, B1, B3, B6, B9, a także składniki mineralne takie jak cynk, żelazo czy fosfor.

Obecne są w nim również nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega-6 (kwas linolowy), nasycone kwasy tłuszczowe (kwas arachidowy) oraz jednonienasycone kwasy tłuszczowe (kwas oleinowy).

Jest dobrym źródłem steroli roślinnych, które obniżają poziom złego cholesterolu LDL, a także związków bioaktywnych takich jak sezamina czy sezamol, które mają właściwości antyoksydacyjne.

Olej ten ma również niski indeks glikemiczny , więc może być spożywany przez osoby z zaburzeniami glikemii.

Na co pomaga olej sezamowy?

Jak już wiadomo, ten rodzaj oleju jest jednym ze sztandarowych produktów kuchni azjatyckiej. Warto pamiętać, iż olej sezamowy przyczynia się do poprawy naszego zdrowia, w związku z tym warto włączyć go w codzienny jadłospis.

Właściwości oleju sezamowego:

• obniża ciśnienie krwi;
• reguluje poziom cholesterolu, a także cukru we krwi;
• działa antyoksydacyjnie;
• wpływa na perystaltykę jelit (działa lekko przeczyszczająco);
• może przyczyniać się do redukcji tkanki tłuszczowej;
• wspomaga odporność.

Jak używać i co można zrobić z olejem sezamowym?

Obecnie można wyróżnić wiele zastosowań oleju sezamowego. Sprawdzi się on nie tylko w kulinariach, ale również jaki składnik pielęgnacji skóry i włosów.

Olej sezamowy w kuchni

Oleju sezamowego można użyć m.in. do dań z woka, sosów sałatkowych, koktajli, past kanapkowych, oraz jako składnik tahini, hummusu oraz zup.

Olej sezamowy na włosy i skórę głowy

Stosowanie oleju sezamowego na skórę głowy sprawi, iż będzie ona nawilżona, a cebulki włosów odżywione. Warto go używać w celu opóźnienia siwienia włosów, a także jako preparat przyspieszający ich porost.

Olej sezamowy można również rozprowadzić na długość włosów. Wnika on w strukturę włosa, dzięki czemu odżywia je od środka i zapobiega utracie wody. Dodatkowo włosy po użyciu oleju sezamowego są wygładzone i nabierają blasku.

Olej sezamowy w kosmetyce

Olej ten znalazł również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym jako składnik preparatów nawilżających oraz przeciwstarzeniowych.

Można używać go bezpośrednio na skórę lub jako składnik domowych maseczek czy peelingów. Korzystnie wpływa również na barierę hydrolipidową skóry, dzięki czemu skóra jest nawilżona, napięta i gładka.

Olej sezamowy do pielęgnacji jamy ustnej

Olej z sezamu można stosować pomocniczo do higieny zębów i jamy ustnej. Okazuje się, iż wzmacnia dziąsła, chroni śluzówkę oraz wykazuje działanie antybakteryjne.

Jak powinno się go stosować? Łyżkę oleju trzymamy w ustach przez ok. 10 minut i rozprowadzamy dokładnie między zębami. Po tym czasie tłuszcz należy wypluć. Płukanie olejem sezamowym najlepiej wykonać na czczo.

Olej sezamowy do masażu

Naturalne oleje roślinne, takie jak np. olej sezamowy wykorzystuje się również do masażu relaksacyjnego. Ma on właściwości rozgrzewające, nawilżające oraz poprawiające ukrwienie skóry.

Czy olej sezamowy nadaje się do smażenia?

Olej sezamowy ze względu na niską temperaturę dymienia nie powinien być stosowany do długotrwałego smażenia. Po przekroczeniu 177 ℃ zaczyna dymić oraz wydzielać niekorzystne dla zdrowia substancje. Ponadto w trakcie obróbki termicznej traci swoje walory smakowe.

Co można smażyć na oleju sezamowym?

W kuchni azjatyckiej olej sezamowy może być wykorzystany do krótkiego obsmażania na małym ogniu np. ryżu czy makaronu. Jednakże najlepiej sprawdza się jako podawany na surowo dodatek do wielu potraw.

Olej sezamowy – gdzie kupić?

Olej sezamowy można kupić m.in. w sklepach ze zdrową żywnością, sklepach on-line, a także w niektórych drogeriach i aptekach.

Po zakupie olej sezamowy należy przechowywać we właściwy sposób. Ze względu na obecne w nim kwasy tłuszczowe, które są wrażliwe na czynniki zewnętrzne, powinien on być umieszczony w suchym i chłodnym miejscu z dala od promieni słonecznych.

Po otwarciu zaleca się przechowywać go w lodówce i należy go spożyć w przeciągu 5 miesięcy.

Olej z nasiona sezamu może być zastąpiony innymi olejami o podobnym smaku lub konsystencji np. olejem z orzechów włoskich, nerkowca czy oliwą z oliwek.

Olej sezamowy – przeciwwskazania

Znamy już cenne właściwości oleju sezamowego, jednakże w niektórych przypadkach zaleca się jego ograniczenie. Przede wszystkim nie powinno się go spożywać w przypadku alergii na sezam. Ponadto nie zaleca się go do stosowania zewnętrznego przy stanach zapalnych skóry.