Tarczyca bajkalska – właściwości, zastosowanie, wskazania i przeciwwskazania, skutki uboczne

Tarczyca bajkalska – znana od tysięcy lat

Tarczyca bajkalska, znana pod nazwą Huang-qin (złote zioło), stosowana była w postaci odwaru w terapiach wzmacniania odporności, w leczeniu schorzeń płuc, wątro­by i przewlekłych biegunek (w tym biegunki niemowląt). Leczono nią także nad­ciśnienie tętnicze (wykazano pozytywne działanie wyciągów z tarczycy bajkalskiej na układ sercowo-naczyniowy) oraz bezsenność.

Surowcem leczniczym jest korzeń tarczycy bajkalskiej, ceniony w tradycyjnej medycynie chińskiej (TCM) od ponad dwóch tysięcy lat.

Co zawiera tarczyca bajkalska?

Swoje właściwości tarczyca bajkalska zawdzięcza szerokiemu składowi chemicznemu.
Największą grupę substancji czynnych (nawet 25%), występujących w tarczycy bajkalskiej, stanowią polifenole, czyli związki chemiczne o wysokim potencjale antyoksydacyjnym (przeciwdziałającym namnażaniu się w organizmie wolnych rodników), wykazujące również działanie przeciwutleniające (hamujące reakcje utleniania).

W korzeniu tarczycy bajkalskiej zidentyfikowano ponad 40 polifenoli (w tym flawonoid – oroksylinę A), a do najcenniejszych zalicza się: bajkalinę, bajkaleinę, wogoninę oraz wogonozyd.

Ponadto w korzeniu występują również: olejki eteryczne, terpenoidy oraz polisacharydy i karotenoidy (w tym beta-karoten i luteina).

Tarczyca bajkalska – działanie antyoksydacyjne

Najsilniejsze działanie antyoksydacyjne (przeciwwolnorodnikowe) wykazuje polifenol bajkaleina, który wykazuje również działanie przeciwzapalne, ograniczając ilość prozapalnych cytokin, co hamuje stany zapalne.

Badania prowadzone na ludzkich erytrocytach wykazały synergistycznie (nasilające działanie) działanie antyoksydacyjne ekstraktu z korzenia tarczycy bajkalskiej oraz koenzymu Q10. Co ważne, we wspomnianym badaniu koenzym Q10 wykazał słabsze działanie antyoksydacyjne niż wyciąg z tarczycy.

W badaniach wykazano również, że ekstrakty zawierające wogoninę działają antyoksydacyjnie oraz przeciwzapalnie.

Jakie są wskazania do stosowania tarczycy bajkalskiej?

Tarczyca bajkalska – działanie przeciwnowotworowe

Ekstrakty z tarczycy bajkalskiej wykazały w badaniach in vitro hamowanie wzrostu m.in. raka wątroby, raka płaskonabłonkowego oraz szpiczaka. Wrażliwe na działanie okazały się również komórki raka piersi i prostaty.

Jak wykazują badania, ekstrakty z korzenia tarczycy bajkalskiej hamują angiogenezę (powstawanie naczyń krwionośnych włosowatych) w tkance nowotworowej, natomiast ekstrakty zawierające 21 procent bajkaliny blokują wzrost komórek szpiczaka, chłoniaka oraz białaczki limfatycznej.

Ekstrakty z korzenia tarczycy bajkalskiej zawierające wogoninę powodowały apoptozę (programowaną śmierć) komórek nowotworowych, zwiększając wydzielanie nadtlenku wodoru w komórkach rakowych.
W innych badaniach wogonina hamowała u szczurów wzrost komórek glejaka mózgu przy jednoczesnym braku cytotoksyczności wobec zdrowych komórek.

Tarczyca bajkalska – profilaktyka schorzeń neurodegeneracyjnych

Dzięki dużej zdolności wymiatania wolnych rodników (tzw. potencjał antyoksydacyjny) przyjmowanie tarczycy bajkalskiej, szczególnie w postaci standaryzowanych wyciągów, może ograniczać negatywny wpływ wolnych rodników na struktury mózgu, co może zostać wykorzystane w terapiach takich schorzeń, jak choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona.

Tarczyca bajkalska zawiera w swoim składzie flawonoid oroksylinę A (będący silnym antyoksydantem), wykorzystywany w terapiach zaburzeń pamięci wywołanych nadmiernym gromadzeniem się β-amyloidu.

Ponieważ powstawanie tych płytkowatych struktur jest jedną z przyczyn choroby Alzheimera, prowadzone są badania mające ustalić efektywność terapii oroksyliną A (wygaszającą również stany zapalne) w profilaktyce tej choroby.

Tarczyca bajkalska – inne właściwości prozdrowotne

Terapie tarczycą bajkalską przynoszą pozytywny wpływ na organizm człowieka w terapiach takich chorzeń i dolegliwości, jak:

• zapalenie wątroby (dobroczynnie działa na miąższ wątroby, zwiększa wydzielanie żółci),
• problemy z zaburzeniami krzepliwości krwi,
• skłonność do przeziębień (wykazuje działanie przeciwwirusowe, zalecana osobom pracującym fizycznie),
• leczenie astmy – dzięki działaniu antycholinergicznemu (znoszenie skurczu oskrzeli) tarczyca bajkalska znajduje zastosowanie jako środek pomocniczy w leczeniu astmy,
• łagodzenie stanów lękowych,
• wygaszanie stanów zapalnych i objawów alergii,
• w terapiach schorzeń przyzębia oraz stanach zapalnych w jamie ustnej (wykazuje działanie przeciwwirusowe i działanie przeciwbakteryjne – w jednym z badań bakterie wyizolowane z blaszek miażdżycowych wykazały wrażliwość na ekstrakty z tarczycy bajkalskiej).

Jak przygotować odwar z tarczycy bajkalskiej?

Do przygotowania odwaru należy wykorzystać suszony korzeń tarczycy bajkalskiej. 1 łyżkę pociętego korzenia trzeba zalać szklanką letniej wody, doprowadzić do wrzenia i gotować około 5 minut pod przykryciem, na małym ogniu. Odstawić na pół godziny i przecedzić. Najlepiej jest pić 1-2 razy dziennie po szklance ciepłego płynu między posiłkami.

Odwar z korzenia tarczycy bajkalskiej zalecany jest od wieków w tradycyjnej medycynie Dalekiego Wschodu jako najbardziej efektywna forma podania.

Jak przygotować olej z tarczycy bajkalskiej?

W celu uzyskania oleju należy pół szklanki suchych i rozdrobnionych korzeni tarczycy bajkalskiej delikatnie zwilżyć alkoholem, a następnie zalać 2 szklankami gorącego (temp. około 80° Celsjusza) oleju winogronowego lub ryżowego. Po odstawieniu w ciemne miejsce na 2 tygodnie olej należy przefiltrować.

Olej z tarczycy bajkalskiej jest doskonałym środkiem do domowej pielęgnacji skóry. Można go wykorzystać w terapii skóry trądzikowej oraz zmian dermatologicznych (np. wyprysków i podrażnień). Sprawdzi się również jako środek łagodzący oparzenia słoneczne, a także poprawiający kondycję skóry i wykazujący właściwości odmładzające (opóźnia proces starzenia się skóry).

Tarczyca bajkalska – przeciwwskazania

Preparaty zawierające ekstrakty z tarczycą bajkalską uznawane są za suplementację o dużym stopniu bezpieczeństwa, jednak ze względu na brak odpowiedniej ilości badań tarczycy bajkalskiej oraz jej przetworów, nie powinny ich stosować kobiety w ciąży oraz karmiące piersią.

Tarczyca bajkalska – interakcje

Tarczyca bajkalska i jej ekstrakty nasilają agregację płytek krwi, a co za tym idzie – działanie leków przeciwzakrzepowych. Osoby stosujące leki rozrzedzające krew przyjmowanie preparatów z tarczycy bajkalskiej powinny koniecznie skonsultować z lekarzem.

Tarczyca bajkalska wykazuje działanie uspokajające i łagodzące stres, dlatego w rzadkich przypadkach obserwuje się wzmożone uczucie senności, co powinny brać pod uwagę osoby planujące długą podróż samochodem.