Trędownik bulwiasty – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

Trędownik bulwiasty – właściwości i działanie

Trędownik bulwiasty (Scrophularia nodosa) z rodziny trędownikowatych jest wieloletnią rośliną, która lubi wilgotne i podmokłe podłoże – okolice rzek, strumieni, bagien. Występuje na półkuli północnej w klimacie umiarkowanym. W Polsce jest to gatunek rozpowszechniony. Osiąga wysokość ok. 120 cm. Trędownik bulwiasty ma grube pędy, na których znajdują się jajowate liście. Kwiatostan zebrany jest w wiechę, a płatki kwiatów mają barwę purpurową lub zieloną. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Trędownik jest rośliną miododajną, dlatego oprócz działania leczniczego jest wykorzystywany także przez pszczelarzy. Surowcem zwierającym substancje czynne jest ziele. Głównymi związkami, które wykazują korzystne działanie na organizm, są glikozydy irydoidowe, a także wolne irydoidy – katlpol, prokumbid, aukubina. Inne związki zawarte w tędowniku to flawonoidy – diosmina, hesperydyna – kwasy fenolowe, olejek eteryczny, saponiny triterpenowe. Trędownik bulwiasty działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwbólowo i przeciwskurczowo. Zawarta w roślinie diosmina działa przeciwobrzękowo i zwiększa napięcie żył.

Trędownik bulwiasty – zastosowanie

Trędownik bulwiasty ma zastosowanie w schorzeniach skóry, takich jak róża, wypryski, atopowe zapalenie skóry i łuszczyca dzięki działaniu przeciwzapalnemu i antyseptycznemu. Efektem trędownika bulwiastego jest także łagodzenie zmian trądzikowych. Wspomaga gojenie ran, odleżyn, oparzeń termicznych (słoneczne) i owrzodzeń. Sprawdza się także przy schorzeniach układu ruchu – kontuzjach, stłuczeniach i reumatoidalnym zapaleniu stawów. Przeciwzapalne i przeciwbólowe właściwości lecznicze trędownika bulwiastego są wykorzystywane w stanach zapalnych i infekcjach jamy ustnej, i układu moczowo-płciowego. Działając przeciwobrzękowo i zwiększając tonus (napięcie) żył pomaga przy niewydolności krążenia żylnego.

Najczęściej stosowanymi postaciami trędownika bulwiastego są napary, które stosuje się wewnętrznie i zewnętrznie – jako roztwór na skórę, błony śluzowe, a także okład lub płukankę.

Jak przygotować taki napar? Do 1 szklanki gorącej wody dodać 1-2 łyżeczki ziela. Przykryć i pozostawić na 30 minut. Przed wypiciem należy przecedzić. Dawkowanie trędownika bulwiastego jest następujące: herbatę pije się 2-3 razy dziennie, a po kilku tygodniach stosowania warto zrobić przerwę. Oprócz roztworów wodnych można spożywać również nalewkę z trędownika bulwiastego. Dozowanie jest zależne od ilości użytego surowca. Dlatego przed stosowaniem należy zapoznać się z etykietą na opakowaniu.

Trędownik bulwiasty – przeciwwskazania i skutki uboczne

Trędownik nie jest popularną rośliną. Jest za mało badań, aby poznać jej właściwości, a przede wszystkim bezpieczeństwo. Na chwilę obecną trudno określić jakie są przeciwwskazania przy trędowniku bulwiastym. Należy być ostrożnym przy łączeniu go z niektórymi preparatami, z którymi może działać synergistycznie (wzajemne wzmacnianie działania) i wywołać skutki uboczne. Trędownik wchodzi w reakcję z ziołami, takimi jak:

• wiązówka błotna,
• kora wierzby,
• topola,
• czarnuszka,
• rokitnik,
• ruszczyk,
• lukrecja.

W przypadku leków syntetycznych jest to aspiryna, salicylan metylu i ibuprofen. Co z trędownikiem bulwiastym dla dzieci? Nie należy stosować go najmłodszych oraz kobiet w ciąży i karmiących. Jest to związane z brakiem informacji o bezpiecznym stosowaniu w tej grupie.

Trędownik bulwiasty – cena i gdzie kupić?

Gdzie kupić trędownik bulwiasty? Roślina jest trudno dostępna zarówno w punktach sprzedających żywność ekologiczną, zioła, jak i w aptekach. Dotyczy to sklepów stacjonarnych i internetowych. Można jedynie zakupić nasiona w celach uprawnych. Cena trędownika bulwiastego za 200 nasion to ok. 3,5 zł, natomiast surowiec zbiera się samodzielnie. Warto zaopatrzyć się w atlas roślin, aby dobrze rozpoznać roślinę. Po wysuszeniu można wykonać napar, nalewkę, albo maść z trędownika bulwiastego.