Alergiczne zapalenie oskrzeli – przyczyny, objawy, leczenie zapalenia oskrzeli na tle alergicznym

Alergiczne zapalenie oskrzeli – jakie są przyczyny?

Alergiczne zapalenie oskrzeli jest chorobą alergiczną występującą zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Podstawowym objawem jest kaszel mokry z odkrztuszaniem wilgotnej plwociny, a także trudności i problemy z oddychaniem. Kluczowe dla podjęcia skutecznego leczenia jest zidentyfikowanie alergenu, na który uczulony jest pacjent.

Alergiczne zapalenie oskrzeli jest chorobą, u podłoża której leży reakcja alergiczna. Polega ona na nieprawidłowej odpowiedzi układu immunologicznego na kontakt z substancjami zwanymi alergenami, w wyniku czego wytwarzane są mediatory stanu zapalnego. Dlatego też ekspozycja na alergeny jest podstawowym czynnikiem wywołującym ten typ zapalenia oskrzeli. Jednym z istotnych czynników ryzyka są predyspozycje genetyczne. Ryzyko zachorowania na choroby alergiczne znacznie wzrasta w przypadku występowania tego typu schorzeń u rodziców.

Kolejnymi czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania na zapalenie oskrzeli o podłożu alergicznym są związki chemiczne i niektóre wirusy, które doprowadzają do uszkodzenia nabłonka oskrzeli i zmniejszenia jego szczelności. Ułatwia to penetrację alergenów oraz ma wpływ na pojawienie się zaburzeń w układzie odpornościowym. Alergenami, które najczęściej wywołują reakcję alergiczną są: pyłki roślin, niektóre pokarmy, kosmetyki, produkty chemiczne, leki, jad owadów oraz wydzielina zwierząt.

Sprawdź również: Odkrztuszanie plwociny (flegmy)

Zapalenie oskrzeli – objawy

Podstawowym objawem zapalenia oskrzeli zarówno u dorosłych, jak i u dzieci jest kaszel. Może on być suchy lub wilgotny. Mokry kaszel (wilgotny) pojawia się w przypadku, gdy dojdzie do nadmiernej produkcji śluzu oraz przesiąkania z naczyń krwionośnych ściany chorych oskrzeli. Towarzyszy temu odkrztuszanie sporej ilości plwociny.

Produkowana w nadmiernej ilości wydzielina w oskrzelach zalega w oskrzelach powodując ich niedrożność, co jest przyczyną świszczącego oddechu i trudności z oddychaniem. W przypadku zapalenia oskrzeli o tle alergicznym nie mamy na ogół do czynienia z gorączką.

Lekarz, osłuchując klatkę piersiową pacjenta, może stwierdzić obecność furczeń oraz świstów w oskrzelach. Gdy objawy utrzymują się dłużej niż 3 miesiące wówczas można użyć określenia przewlekłe zapalenie oskrzeli.

Zobacz też: Alergia wziewna – przyczyny, objawy, leczenie

Alergiczne zapalenie oskrzeli u dziecka

Obecnie coraz więcej dzieci boryka się z różnymi postaciami alergii. W przeciwieństwie do dorosłych, u których podłożem choroby są grzyby oraz ich toksyny, w przypadku alergicznego zapalenia oskrzeli u dzieci kluczową rolę odgrywa nietolerancja pokarmowa. U tych karmionych piersią ryzyko alergii pokarmowych jest mniejsze niż u tych karmionych pokarmami sztucznymi.

W przypadku silnego uczulenia na alergeny u dzieci może pojawić się gorączka – zwłaszcza w przypadku alergii wziewnych.

To też może Cię zainteresować: Jak rozpoznać i leczyć katar sienny?

Alergiczne zapalenie oskrzeli a astma

Astma oskrzelowa jest przewlekłą zapalną chorobą dróg oddechowych, w której mamy do czynienia z odwracalną obturacją oraz skurczem oskrzeli. To właśnie ten objaw pozwala odróżnić astmę od alergicznego zapalenia oskrzeli, w której przypadku nie spotykamy się ze skurczem oskrzeli.

Inne objawy takie jak: kaszel, odkrztuszanie plwociny, świszczący oddech są wspólne dla obu tych schorzeń. W obu tych chorobach oskrzeli mamy także do czynienia z naciekiem zapalnym oraz wzrostem przepuszczalności naczyń krwionośnych w ich obrębie.

Badaniem pozwalającym zdiagnozować astmę jest badanie spirometryczne, które wykazuje odwracalną obturację drzewa oskrzelowego. Po zastosowaniu leku o działaniu rozszerzającym oskrzela dochodzi do wzrostu parametru mierzonego podczas badania spirometrycznego, jakim jest natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa FEV1.

Zapalenie oskrzeli na tle alergicznym – jakie badania?

Postawienie prawidłowego rozpoznania wymaga dokładnego przeprowadzenia wywiadu i badania fizykalnego. Z informacji uzyskanych od pacjenta dowiadujemy się, z jakimi objawami zmaga się chory. Lekarz, wykonując badanie fizykalne, u części pacjentów może stwierdzić zmiany słuchowe nad polami płucnymi, takie jak furczenia w oskrzelach, a niekiedy – świsty. W diagnostyce bardzo ważne jest zidentyfikowanie alergenów, które przyczyniają się do pojawienia się tej choroby. W ustaleniu czynnika uczulającego pomocny może okazać się wywiad.

Z badań dodatkowych możemy posłużyć się:

• testami skórnymi,
• badaniami serologicznymi,
• próbami ekspozycyjnymi.

Za pomocą dwóch pierwszych metod można zidentyfikować uczulenie na dany alergen natomiast trzeci metoda potwierdza, że dany alergen odpowiada za określoną reakcję uczuleniową. U pacjentów z podejrzeniem przewlekłego zapalenia oskrzeli możemy wspomóc się także badaniem spirometrycznym, które wykazuje spadek stosunku FEV1 do pojemności życiowej płuc.

Jak leczyć alergiczne zapalenie oskrzeli?

Podstawową metodą leczenia alergicznego zapalenia oskrzeli jest unikaniu kontaktu z alergenami odpowiedzialnymi za występowanie dolegliwości. Chory taki powinien także udać się po pomoc do lekarza alergologa.

Lekarz ten może zaproponować metodę leczenia pozwalającą zmniejszyć, a czasem nawet całkowicie pozbyć się objawów alergicznego zapalenia oskrzeli, którą jest odczulanie. Odczulanie polega na podawaniu w formie szczepionki preparatów zawierających alergeny, w różnych stężeniach, na które uczulony jest dany pacjent. Szczepionka podawana może być w formie iniekcji podskórnej, podjęzykowo, doustnie, w formie inhalacji donosowej i odoskrzelowej. Leczenie trwa od 3 do 5 lat.

Oprócz terapii swoistej, jaką jest odczulanie mamy do dyspozycji również leczenie farmakologiczne. Ma ono na celu złagodzenie objawów zapalenia oskrzeli o poprzez hamowanie uwalniania mediatorów zapalnych. Jednym z takich mediatorów pozapalnych jest histamina, dlatego podstawową grupę leków stanowią leki przeciwhistaminowe. Dodatkowo w przypadku chorób alergicznych podaje się czasem glikokortykosteroidy, które działają przeciwzapalnie.