Meloksykam – zastosowanie, wskazania, skutki uboczne, w jakich lekach występuje?

Czym jest meloksykam i gdzie występuje?

Meloksykam jest substancją czynną z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Pod kątem chemicznym meloksykam jest zbliżony do piroksykamu, jednak jest preparatem nowszym i gwarantującym większe bezpieczeństwo stosowania. Po raz pierwszy do użytku medycznego został wprowadzony w 1995 roku w Niemczech przez firmę Boehringer Ingelheim, a 5 lat później był obecny w Stanach Zjednoczonych.

Meloksykam jako niesteroidowy lek przeciwzapalny występuje w różnych preparatach leczniczych, zarówno tych dostępnych bez recepty (OTC), jak również z przepisu lekarza, w postaciach takich, jak:

• tabletki,
• tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej,
• roztwór do iniekcji.

Można go spotkać w powszechnie dostępnych preparatach, jak: Opokan, Mel, Moilec, Aglan czy Remolexam.

Jak działa meloksykam?

Podobnie jak inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, meloksykam wykazuje działanie:

• przeciwzapalne,
• przeciwbólowe,
• przeciwgorączkowe.

Opiera się ono na hamowaniu syntezy prostaglandyn, leukotrienów i tromboksanu, czyli mediatorów stanu zapalnego odpowiedzialnych za odczuwanie bólu, podwyższoną temperaturę ciała czy pojawienie się innych symptomów stanu zapalnego. Jest to możliwe dzięki ograniczeniu aktywności cyklooksygenazy (COX). Występuje ona w dwóch izoformach, jednak to właśnie COX-2, do której meloksykam wykazuje największe powinowactwo, jest obecna przede wszystkim w tkankach objętych procesem zapalnym. Dzięki temu stosowanie meloksykamu pozwala na uniknięcie wielu działań niepożądanych, które występują w trakcie stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych wykazujących duże powinowactwo również do izoformy COX-1, obecnej między innymi w żołądku, naczyniach krwionośnych czy nerkach.

Na co pomaga meloksykam? Wskazania do stosowania

Leki zawierające meloksykam, podobnie jak inne preparaty z grupy NLPZ, są wskazane w przypadku:

• łagodzenia różnych rodzajów bólu, w tym zwłaszcza wywołanych przez choroby układu mięśniowo-szkieletowego,
• zaostrzeń choroby zwyrodnieniowej stawów,
• długotrwałego leczenia takich schorzeń jak RZS (reumatoidalne zapalenie stawów) czy ZZSK (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa).

Przeciwwskazania do stosowania meloksykamu

Meloksykam, pomimo swojej skuteczności i dużego bezpieczeństwa stosowania w porównaniu z innymi lekami z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, nie zawsze może być stosowany. Do głównych przeciwwskazań do przyjmowania meloksykamu zalicza się:

• nadwrażliwość na meloksykam, a także jakikolwiek inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ),
• nadwrażliwość na substancje pomocnicze zawarte w preparacie leczniczym,
• krwawienia z przewodu pokarmowego,
• chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy,
• niewydolność serca,
• ciężką niewydolność nerek,
• ciężką niewydolność wątroby,
• wiek poniżej 15. roku życia,
• karmienie piersią,
• ciążę (zwłaszcza III trymestr),
• astmę oskrzelową,
• obrzęk naczynioruchowy,
• zaburzenia mogące prowadzić do zwiększonego ryzyka krwotoków (w tym również z przewodu pokarmowego).

Szczególną ostrożność należy zachować także w przypadku, gdy meloksykam jest stosowany:

• razem z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi,
• u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobami układu krążenia,
• u kobiet w I i II trymestrze ciąży (tylko gdy stosowanie meloksykamu uzna się za bezwzględnie konieczne i korzyści ze stosowania przewyższają ewentualne ryzyko jego stosowania).

Jak stosować meloksykam?

Meloksykam to substancja czynna, która może być stosowana doustnie lub w formie iniekcji domięśniowych. Stosowana dawka zależy od wieku pacjenta, chorób towarzyszących oraz zdiagnozowanej jednostki chorobowej i powinna być zawsze konsultowana z lekarzem.

W przypadku iniekcji domięśniowych, meloksykam podaje się najczęściej w mięsień pośladkowy. Ważne, by zastrzyk został wykonany umiejętnie, w przeciwnym razie pacjent może odczuwać ból w miejscu podania.

Najczęściej jednak meloksykam stosowany jest w formie doustnej. Przeciętna dawka dobowa dla osób dorosłych wynosi 7,5 mg do maksymalnie 15 mg na dobę. Meloksykam przyjmuje się raz na dobę, najczęściej w trakcie posiłku, popijając dużą ilością wody, co zmniejsza ryzyko wystąpienia działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego (przyjmowany na czczo często podrażnia błonę śluzową żołądka).

Czy meloksykam jest bezpieczny? Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) także meloksykam może powodować pewnie skutki uboczne. Ryzyko ich wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem i liczbą chorób współistniejących. Najczęściej zgłaszane przez pacjentów działania niepożądane po zastosowaniu meloksykamu to:

• dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak: nudności, wymioty, bóle brzucha, problemy trawienne, wzdęcia, zaparcia lub biegunki, smoliste stolce,
• zapalenie błony śluzowej żołądka lub jamy ustnej,
• zapalenie błony śluzowej jelita grubego,
• krwawienie z przewodu pokarmowego,
• zaburzenia czynności wątroby,
• wzmożona senność,
• bóle głowy,
• przewlekłe zmęczenie,
• problemy ze snem (koszmary, trudności w zasypianiu),
• zaburzenia widzenia,
• objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego, takie jak szumy uszne czy zawroty głowy,
• wzmożona nerwowość,
• zaburzenia hematologiczne,
• nadciśnienie tętnicze,
• zaburzona praca nerek.

Warto pamiętać, że meloksykam negatywnie wpływa na płodność u kobiet, a długotrwale stosowany może zwiększać ryzyko zawału mięśnia sercowego.

Meloksykam i jego interakcje z innymi lekami

Stosowanie wielu preparatów leczniczych jednocześnie zawsze powinno być konsultowane z lekarzem lub farmaceutą. Meloksykam, jako niesteroidowy lek przeciwzapalny może wchodzić w interakcje z innymi lekami, osłabiając lub wzmacniając ich działanie. Może to także zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Z tego względu nie zaleca się stosowania meloksykamu z:

• doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi,
• innymi lekami z grupy NLPZ, w tym kwasem acetylosalicylowym,
• litem,
• lekami moczopędnymi,
• lekami obniżającymi ciśnienie krwi,
• metotreksatem,
• kortykosteroidami,
• antybiotykami chinolonowymi,
• cyklosporyną,
• takrolimusem.

Stosowanie meloksykamu może także zmniejszać skuteczność antykoncepcyjną wkładek wewnątrzmacicznych.