Kąpiel solankowa (w domu i basenie) – wskazania, działanie, przeciwwskazania

Solanka – co to jest i jakie są rodzaje?

Solanką określamy wysoce zmineralizowaną wodę, która prócz chlorku sodu zawiera również jony magnezu, potasu, wapnia, jodu, bromu bądź związków siarki. Stężenie minerałów powinno być jednak optymalne i wynosić nie mniej niż 1,5 proc., więc woda powinna zawierać minimalnie 15g pierwiastka na 1 litr wody. W zależności od zawartych w solance minerałów, rozróżniamy m.in. wody:

• chlorkowo-sodowe,
• jodowo-bromowe,
• fluorkowe,
• wodoro-węglanowo-sodowe.

Są one pobierane z naturalnych źródeł podziemnych, zwłaszcza w Karpatach, Sudetach, z okolic Krakowa i niżu Polski. Solankę w celach leczniczych wykorzystujemy nie tylko do kąpieli. Dostępna jest woda solankowa do picia, a także solanki do inhalacji.

Zabiegi solankowe są przyjemną formą terapii dolegliwości różnego pochodzenia. Haloterapia niesie wiele korzyści nie tylko dla naszego zdrowia, ale również samopoczucia. Solanki są popularne od wielu lat i najczęściej kojarzą się z takimi miejscami jak: uzdrowiska czy sanatoria, aczkolwiek współcześnie są już łatwo dostępne w klinikach SPA, miejskich tężniach lub w grotach solnych.

Woda solankowa zawiera niezbędne dla naszego organizmu jony chloru i sodu i wspomaga leczenie różnych dolegliwości, może być z powodzeniem stosowana nie tylko u dorosłych, ale również u dzieci.

Solanka – działanie i właściwości – na co pomaga?

Jak działa solanka? Wnikając przez skórę, powoduje wiele miejscowych reakcji, takich jak: zmniejszenie pobudliwości nerwów czuciowych i ruchowych, rozszerzenie naczyń krwionośnych i przekrwienie skóry oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych. Solanka powoduje rozrzedzenie krwi, poprawę sprawności pracy serca i normalizację ciśnienia krwi, dzięki czemu nasz oddech jest szybszy i lepiej dotlenia się organizm.

Woda solankowa pobudza błony śluzowe jelit, reguluje pracę narządów wewnętrznych, polepsza przemianę materii oraz poprawia łaknienie. U osób z problemami reumatycznymi zmniejsza bóle stawów i rozluźnia mięśnie. Regularne korzystanie z wody solankowej pomaga poprawić odporność organizmu, wspiera szybszą regenerację po infekcjach oraz aktywację wytwarzania witaminy D₃ w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Istotną właściwością solanki jest także poprawa nastroju psychicznego, wyciszenie oraz rozluźnienie.

inhalacje solankowe przeprowadza się za pomocą nebulizatora lub nawilżacza. Działają one na alergie, choroby górnych dróg oddechowych czy przeziębienia objawiające się kaszlem, katarem lub zapaleniem zatok. Opary solankowe, które roznoszą się po mieszkaniu, nawilżają, oczyszczają i odgrzybiają powietrze.

Kąpiel solankowa – temperatura, jak długo trwa, jak często, przygotowanie

Kąpiele w solance są całkowite, częściowe lub nasadowe i ich rodzaj zalecany jest w zależności od wieku, choroby i stanu ogólnego pacjenta. Woda ma odpowiednie stężenie substancji mineralnych. Temperatura wody w kąpieli solankowej całkowitej waha się w granicach 35–38 stopni Celsjusza, (zaczyna się od niższej i powoli ulega zwiększeniu). W półkąpieli woda jest cieplejsza, ma 39–40 stopnie. Czas pierwszego zabiegu wynosi 10–12 minut i, podobnie jak w przypadku temperatury wody, najpierw trwa krócej, a później wydłużamy go o 2 minuty, aż do 20–24 minut. Specjaliści zalecają skorzystać z 8–10 zabiegów w serii, najlepiej co drugi lub co trzeci dzień, do godzin południowych.

Przygotowanie do kąpieli solankowej obejmuje dokładne umycie ciała i usunięcie pozostałości maści i kremów, aby działanie solanki na skórę było bardziej efektywne. Do wody wchodzimy bez biżuterii, tylko w kostiumie kąpielowym lub kąpielówkach. Do kąpieli solankowej częściowej odsłaniamy najczęściej nogi lub ręce. Jeśli na skórze obecne są zmiany (drobne rany), należy je posmarować odpowiednią ochronną maścią.

Podczas zabiegu nie ruszamy się, odprężamy i stopniowo przyzwyczajamy się do temperatury wody. Po kąpieli solankowej nie płuczemy ciała zwykłą wodą, również nie wycieramy ręcznikiem, lecz czekamy, aż skóra sama wyschnie. Służy to wytworzeniu płaszczu solnego. Warto w tym czasie się położyć i odpoczywać, nawet do 30 minut.

Solanka do kąpieli – wskazania

Kąpiel solankowa pomaga na wiele dolegliwości związanych z funkcjami naszego ciała. Wskazania do solanki obejmują:

• problemy dermatologiczne (np. łuszczyca, grzybica, łojotok, alergia skórna),
• przewlekłe infekcje górnych dróg oddechowych oraz zatok (astma, alergia),
• zmiany zwyrodnieniowe oraz reumatyczne stawów (obrzęki, choroba Bechterewa),
• choroby neurologiczne (zespoły bólowe, nerwobóle, porażenia nerwów obwodowych, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona),
• niektóre choroby ginekologiczne (bezpłodność, nerwice wegetatywne, zespół klimakteryczny, starczy zanik narządów płciowych, zapalenie przydatków),
• otyłość,
• zaburzenia neurowegetatywne,
• osłabioną odporność,
• rekonwalescencję po chorobach i zabiegach operacyjnych,
• problemy psychiczne (nerwice, stres, pobudzenie psychiczne),
• przemęczenie,
• kłopoty ze snem,
• ciągle marznięcie stóp,
• nadmierną potliwość,
• anemię i krzywicę,
• zaburzenia przemiany materii,
• regenerację powysiłkową u sportowców.

Kąpiel solankowa – przeciwwskazania

Niestety kąpiele solankowe przeciwwskazane są w pewnych stanach chorobowych. Najważniejszym przeciwwskazaniem do kąpieli w solance są przewlekłe choroby układu krążenia takie jak: niewydolność krążeniowa, choroba naczyń wieńcowych, przebyty zawał serca czy wady zastawek.

Inne obejmują: ostre stany zapalne, otwarte rany, nadczynność tarczycy, gruźlicę, nowotwory, niewydolność jajników, zaburzenia rozwojowe narządów rozrodczych. Nie zaleca się kąpieli solankowych w ciąży, osobom z osteoporozą i zaawansowanym gośćcem.

Należy pamiętać, że przed zapisaniem się na zabieg warto skonsultować się z lekarzem specjalistą.

Basen solankowy i kąpiel solankowa w domu

Basen solankowy znajduje się w ofercie wielu uzdrowisk lub ośrodków odnowy biologicznej. W solankowym basenie termalnym znajduje się odpowiednio stężona, wysoce zmineralizowaną woda. Ponieważ korzysta z niego wiele osób jednocześnie, temperatura jest odpowiednio wypośrodkowana. W basenie solankowym często prowadzone są zajęcia ruchowe, gdyż solanka ułatwia odchudzanie i spalanie tkanki tłuszczowej. W takim basenie można przebywać do 20 minut.

Kąpiel w soli w domu stanowi alternatywę dla zabiegów uzdrowiskowych. Jak ją przygotować? Wystarczy mieć wannę oraz zakupić sól np. morską, ciechocińską, iwonicką lub inowrocławską. Przy wrażliwej skórze do soli dodawany jest kolagen, a jeśli chcemy się odprężyć przy aromaterapii, można zakupić sól z olejkiem eterycznym. Przy odpowiedniej ilości soli w wodzie i właściwej temperaturze wody, można zaznać przyjemnej terapii i relaksu przez 20 minut. Działanie takiej domowej kąpieli na organizm jest jednak słabsze niż tej wykonywanej w uzdrowiskach z naturalnej solanki termalnej.

Kąpiel solankowa dla dzieci

Woda solankowa jest również dobra i bezpieczna dla dzieci. Solankowe kąpiele lecznicze zaleca się zwłaszcza przy problemach z przemianą materii, brakiem apetytu oraz przy opóźnionym rozwoju ruchowym. Dzieci, które skończyły 5 miesięcy i są zdrowe, mogą korzystać z kąpieli solankowej, przygotowanej z 2-procentowej solanki o temperaturze 37 stopni, trwającej do 10–15 minut. Do kąpieli solankowej dla niemowląt i dzieci starszych można dodać krochmal, aby woda nie drażniła skóry maluszka.

W przypadku dzieci z problemami górnych dróg oddechowych, zaleca się wykonywanie inhalacji z solanki, połączonej z wodą lub solą fizjologiczną w proporcji 1:2. Dziecko może się inhalować nawet do 5 minut, 2–3 razy dziennie. Solanka nawilża drogi oddechowe, co ułatwia oddychanie, a stosowana w domowych nawilżaczach – nawilża powietrze i oczyszcza pomieszczenie z pyłków i alergenów.

Solanki w uzdrowiskach, tężnie i groty solankowe

Wody solankowe są popularne w takich uzdrowiskach, jak m.in.: Busko-Zdrój, Iwonicz-Zdrój, Rabka-Zdrój, Goczałkowice-Zdrój, Ciechocinek, Połczyn-Zdrój, Kołobrzeg, Konstancin, Polańczyk czy Solec-Zdrój, gdyż tam są ich naturalne, najczęściej chlorkowo-sodowe źródła podziemne.

Poza kąpielą, sposobem skorzystania z solanki są tężnie solankowe, w których po specjalnej konstrukcji z drewna i tarniny płynie solanka. Zaleca się korzystać z tężni w ciepły i wietrzny dzień kiedy solanka dobrze paruje. Są one już dostępne poza uzdrowiskami, na osiedlach miejskich lub w parkach. Popularne są także groty solankowe, w których odwiedzający inhalują się suchym aerozolem solnym.