Haloterapia - co to, przebieg, wskazania

Co to jest haloterapia?

Haloterapia to termin pochodzący od greckiego słowa halos, oznaczającego sól. Jest to metoda leczenia różnych schorzeń w mikroklimacie podziemnych jaskiń solnych. Metoda ta praktykowana jest na szeroką skalę od lat 80. XX wieku.

Jako pierwszy skuteczność haloterapii oraz leczniczego działania powietrza nasyconego kryształkami soli na organizm udowodnił polski lekarz Feliks Boczkowski. Na podstawie wieloletnich badań nad górnikami pracującymi w kopalni zaobserwował on, że panujący pod ziemią mikroklimat ma bardzo korzystnie działanie na funkcjonowanie układu oddechowego. Warto nadmienić, że pierwsze sanatorium solne na świecie powstało w 1958 roku właśnie w Polsce, w Wieliczce.

Inhalacje i kąpiel solankowa

Istnieją dwa podstawowe sposoby, w których stosowana jest sól w haloterapii, mianowicie:

1. inhalacje w postaci aerozolu,
2. kąpiele solankowe.

Oddychanie jest jedną z najbardziej podstawowych i niezbędnych czynności życiowych. Układ oddechowy jest odpowiedzialny za wymianę gazową. W procesie oddychania do organizmu dostają się substancje znajdujące się w powietrzu, są to między innymi pyły, zarodniki grzybów, szkodliwe gazy, lecz także leki oraz związki bogate w witaminy i minerały. Haloterapia wykorzystuje właśnie tę właściwość układu oddechowego i dzięki zastosowaniu inhalacji dostarcza do organizmu powietrze, które zawiera lecznicze związki soli.

Z kolei na poprawę kondycji skóry lub wyleczenie schorzeń dermatologicznych najskuteczniejsze są zabiegi w postaci kąpieli solankowych. Skóra stanowi pewnego rodzaju barierę fizyczną, która chroni przed czynnikami środowiska zewnętrznego. Pełni również funkcję nośnika substancji pomiędzy środowiskiem zewnętrznym a wnętrzem organizmu. Poza tym umożliwia wydalanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii.

Trzeba pamiętać, iż sól jest składnikiem organizmu. Natomiast składniki mineralne w ciele mają postać soli, które są rozpuszczone w wodzie. Właśnie ciepłe kąpiele solankowe w haloterapii sprawiają, że:

• otwierają się pory skóry,
• następuje stymulacja procesów wymiany jonowej,
• ma miejsce oczyszczenie organizmu ze zbędnych toksyn.

Organizm dzięki tej wymianie przyswaja zawarte w solance mikroelementy i minerały, które są niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania. W trakcie kąpieli solankowych organizm zostaje odpowiednio odżywiony.

Czytaj również: Masaż próżniowy – co to jest? Wskazania, przeciwwskazania, przebieg zabiegu

Jak przebiega zabieg haloterapii?

Obecnie nowoczesną formą haloterapii jest stosowanie w warunkach wewnętrznych aerozolowych generatorów chlorku sodu zwanych halogeneratoramii. Są to urządzenia stanowiące wyposażenie halokomnat. Wykorzystywane są w celu uzyskania w nich środowiska mikroklimatycznego, podobnego do tego, jakie panuje w podziemnych jaskiniach solnych.

Ściany takiego pomieszczenia pokryte są z reguły blokami solnymi. Wywiera to pozytywny emocjonalny wpływ na pacjentów, pozwala na utrzymanie prawidłowego poziomu nawilżenia i odpowiedniej temperatury.

Halokomora składa się z dwóch odpowiednio wyposażonych pomieszczeń:

1. w głównym, leczniczym pomieszczeniu pacjenci siedzą w wygodnych fotelach i słuchają relaksującej muzyki;
2. w osobnym pomieszczeniu obsługa rejestruje tzw. wskaźniki pacjentów i obsługuje halogenerator, ten zaś dostarcza do komnaty leczniczej strumień osuszonego i oczyszczonego powietrza, które jest nasycone wysokodyspersyjnymi cząsteczkami aerozolu solnego, w tym cząsteczkami respiracyjnymi (80%).

Specjalne czujniki zamontowane w pomieszczeniu leczniczym zapewniają temperaturę 20–24°C i wilgotność na poziomie 40–60%. Zabiegi trwają około 45 minut dla dorosłych oraz około 30 minut w przypadku dzieci; w celach profilaktycznych mogą się odbywać 2 razy w tygodniu.

Jak działa haloterapia?

Stosowany w zabiegu suchy aerozol solny posiada cenne właściwości lecznicze. Wpływa pozytywnie na układ oddechowy, uaktywniając jego naturalne oczyszczanie, zmniejsza obrzęk oskrzeli, wspomaga ruch rzęsek oraz polepsza krążenie krwi. Haloaerozol wywiera także działanie antybakteryjne, z dużym powodzeniem likwiduje i wydala szkodliwe mikroorganizmy.

Po sesjach haloterapii pacjenci odczuwają dużą ulgę, są mniej podatni na alergie, choroby wirusowe i infekcje. Suchy aerozol solny usprawnia układ immunologiczny oraz procesy biologiczne zachodzące w organizmie, dlatego w znacznym stopniu poprawia się ogólna odporność pacjenta.

Zabiegi haloterapii polepszają oddychanie u chorych, łagodzą kaszel oraz zmniejszają uczucie duszności. Systematyczne cykle haloterapii pozwalają na ograniczenie dawki przyjmowanych leków.

Haloterapia – wskazania

Zabieg haloterapii w szczególności zalecany jest w przypadku chorób i schorzeń związanych z układem oddechowym. Polecany jest pacjentom z:

• astmą oskrzelową z różnorodnymi klinicznie patogenetycznymi wariantami przebiegu,
• chorobą rozstrzeniową,
• przewlekłymi alergiami,
• zastoinową chorobą płuc,
• mukowiscydozą,
• przedłużającym się zapaleniem płuc,
• ostrym nieżytem oskrzeli,
• przewlekłą chorobą zaporową płuc,
• częstymi infekcjami i przeziębieniami.

W pediatrii haloterapię stosuje się jako metodę rehabilitacji u dzieci chorujących na astmę w okresie po ataku choroby oraz w okresie pomiędzy atakami. Haloterapia jest stosowana także w wielu innych dziedzinach medycyny, m.in. w alergologii, dermatologii (łuszczyca, egzema) czy otolaryngologii (chroniczne zapalenie gardła).

Haloterapia może być łączona z innymi fizjoterapeutycznymi i niefarmakologicznymi metodami leczenia. Efekty zabiegu haloterapii są znacznie większe w połączeniu z gimnastyką leczniczą, masażem próżniowym klatki piersiowej czy kinezyterapią.