Artroskopia barku – na czym polega, wskazania, rehabilitacja po artroskopii stawu barkowego

Co to jest artroskopia stawu barkowego?

Ból barku spowodowany urazem zgłaszany jest często, a uszkodzenia są zazwyczaj poważne. Poza złamaniami kości ramiennej, złamaniem obojczyka czy zmianami zwyrodnieniowymi zdarzają się również przeciążeniowe urazy tkanek miękkich. Powszechne są dziś takie jednostki chorobowe barku jak: bark zamrożony, niestabilny lub bolesny oraz uszkodzenie stożka rotatorów czy ciasnota podbarkowa. W przypadku tych oraz innych schorzeń najlepszym narzędziem diagnostycznym jest artroskopia stawu barkowego, która również stanowi najskuteczniejszy sposób leczenia. Obecnie artroskopia barku jest powszechnie stosowana przy wielu problemach, którym towarzyszy ból barku, zarówno u osób młodych, aktywnych fizycznie, sportowców oraz ludzi w wieku podeszłym.

Artroskopia stawu barkowego to procedura medyczna, określana również wziernikowaniem, która służy do diagnostyki oraz leczenia chorób stawów bez jego operacyjnego otwierania. Pozwala ona na oglądanie stawu od wewnątrz za pomocą specjalnej kamerki, która wprowadzana jest do jego wnętrza przy znieczuleniu pacjenta. Widok z miniaturowej kamery wyświetlany jest na zewnętrznym monitorze. Jeśli jest konieczność przeprowadzenia procedur leczniczych i naprawczych – wprowadzane są dodatkowo do stawu mikronarzędzia, którymi ortopeda wykonuje zabieg. Artroskopia barku trwa około godziny – zależnie od tego jakie procedury naprawcze są przeprowadzone.

Sprawdź również: Ból kolana – co robić, jakie badania?

Artroskopia barku – na czym polega?

Dla pacjenta ważne jest, jak przebiega artroskopia stawu barkowego.

Przygotowanie do zabiegu artroskopii obejmuje odpowiednie ustawienie pacjenta. Należy ułożyć go w pozycji półsiedzącej lub leżącej na barku zdrowym, z chorą kończyną położoną na specjalnym wyciągu. Tego typu operacja barku nie boli. Przy artroskopii barku znieczulenie najczęściej jest miejscowe, podawane u podstawy karku lub wysoko na ramieniu, stosuje się również znieczulenie ogólne w wyjątkowych przypadkach.

Sam zabieg obejmuje:

• wykonanie dwóch małych nacięć na skórze; w okolicy wyrostka barkowego oraz na powierzchni przedniej barku;
• wstrzyknięcie do wnętrza stawu płynu w postaci soli fizjologicznej, który pozwala lepiej oglądać struktur wewnątrzstawowe;
• wprowadzenie kamerki i narzędzi badawczych;
• ocenę struktur stawu m.in. obrąbka stawu barkowego, chrząstki, ścięgien poszczególnych mięśni oraz przestrzeni podbarkowej;
• wprowadzenie narzędzi operacyjnych do przeprowadzenia zabiegu rekonstrukcji lub resekcji struktury wewnątrz stawu, jeśli istnieje taka konieczność;
• zamknięcie nacięć za pomocą szwów lub plastrów.

Jakie są wskazania do wykonania artroskopii barku?

Bolący bark powinien zostać poddany ocenie lekarza i fizjoterapeuty, którzy, w pierwszej kolejności, zlecą leczenie zachowawcze. Jeżeli problemy z barkiem nie ustępują, pomimo wdrożenia fizjoterapii czy podawania leków, rozważa się wykonanie zabiegu. Artroskopia stawu barkowego jest zalecana przy:

• nieskutecznym i przedłużającym się leczeniu zachowawczym;
• uszkodzeniach stożka rotatorów;
• naprawie uszkodzonych tkanek miękkich (zerwanego ścięgna barku, więzadeł, obrąbka stawowego);
• usuwaniu tkanki zapalnej;
• niestabilności barku;
• konflikcie podbarkowym;
• zaawansowanym zwyrodnieniu stawu barkowego;
• usunięciu ciał obcych ze stawu;
• uwolnieniu nerwu;
• naprawie złamań (stabilnych, bez przemieszczenia),
• naprawie zwichniętego barku.

Artroskopia stawu barkowego jest refundowana przez NFZ, jednak na zabieg czeka się nawet kilka lat. Z uwagi na tak długi czas oczekiwania, wielu pacjentów decyduje się wykonać go odpłatnie. Cena artroskopii barku może jednak sięgać nawet kilku tysięcy złotych.

Artroskopia stawu barkowego – przeciwwskazania

Jest niewiele przeciwwskazań do artroskopii barku, zaliczamy do nich:

• uszkodzenie torebki tylnej stawu;
• zmniejszoną lub brak ruchomości w stawie;
• masywny uraz barku w stawie;
• rozległa rana w okolicach stawowych;
• infekcje ogólnoustrojowe;
• otyłość utrudniająca dostęp artroskopu do stawu.

Jak wygląda rehabilitacja po artroskopii barku?

Powrót do zdrowia po artroskopii barku trwa około 6 miesięcy. W tym okresie zaleca się przez pierwsze 2 tygodnie stosowanie usztywnienia barku w postaci temblaku lub ortezy (lub dłużej w przypadku artroskopii operacyjnej). Jeżeli ból barku po zabiegu artroskopii jest nasilony, można stosować leki przeciwbólowe. Na dolegliwości, w tym obrzęk stawu barkowego, pomaga także chłodzenie, w tym celu można wykorzystać owinięty bawełną lód lub specjalny zakupiony worek z żelem wielokrotnego użytku.

Wskazane jest również stosowanie zabiegów fizykalnych, takich jak krioterapia (przeciwbólowo i przeciwzapalnie), magnetoterapia, laseroterapia, ultradźwięki (naprawa i regeneracja tkanek miękkich, prądy TENS (poprawa ukrwienia oraz odżywiania tkanek miękkich) oraz elektrostymulacja (wzmocnienie siły mięśni stawu barkowego). Dobre efekty może przynieść masaż tkanek głębokich – zmniejsza wzmożone napięcie oraz poprawia ukrwienie.

Należy wdrożyć odpowiednie ćwiczenia. Po artroskopii barku zaleca się prowadzone delikatnie i rozważnie ćwiczenia: izometryczne, rozciągające oraz pobudzające stymulację nerwowo-mięśniową, wzmacniające siłę mięśniową, poprawiające stabilizację, elastyczność tkanek miękkich oraz propriocepcję, czyli czucie stawu w przestrzeni. Na koniec ćwiczenia całej kończyny górnej, zwiększające siłę i poprawiające dynamikę ruchów stawu barkowego najlepiej metodą PNF.

Po zabiegu artroskopii barkowej potrzebna jest ponadto mobilizację łopatki oraz kinesiotaping, czyli plastrowanie, które zapewni lepszą stabilizację, usprawni procesy gojenia oraz zmniejszy ryzyko kontuzji podczas podejmowanej aktywności fizycznej.

Zalety zabiegu i powikłania po artroskopii barku

Pamiętajmy, że artroskopia nie jest typową operacją, przebiegającą z otwarciem stawu, dlatego w związku z tym, ma wiele zalet w postaci:

• małego nacięcia na skórze i braku blizny,
• mniejszej bolesności,
• krótkiej hospitalizacji,
• szybkiego czasu odzyskania pełnej sprawności,
• szerokiego zakresu zastosowań.

W większości przypadków artroskopowe leczenie barku jest zabiegiem bezpiecznym, bez powikłań. Jeśli powikłania się zdarzają to obejmują:

• zakażenie,
• nadmierne krwawienie,
• uszkodzenia naczyń krwionośnych lub nerwów.