Peptyd natriuretyczny BNP – badanie – wskazania, normy i interpretacja wyników

Co to jest peptyd natriuretyczny typu B (BNP)?

Peptyd natriuretyczny B to organiczny związek chemiczny, powstały przez połączenie kilkudziesięciu aminokwasów wiązaniem chemicznym. W organizmie człowieka peptyd natriuretyczny B jest wytwarzany przez kardiomiocyty znajdujące się w komorach mięśnia sercowego, głównie w komorze lewej. Jego pełna nazwa to mózgowy peptyd natriuretyczny, ang. brain natriuretic peptide. Nazwano go tak, ponieważ po raz pierwszy został wyizolowany z mózgu świni.

Jakie funkcje pełni peptyd natriuretyczny B?

Do zadań peptydu natriuretycznego B należy utrzymanie prawidłowego ciśnienia i objętości krwi.

Peptyd natriuretyczny B (BNP):

• zwiększa filtrację kłębuszkową,
• rozszerza łożysko naczyniowe,
• ma działanie obniżające ciśnienie,
• działa hamująco na układ renina-angiotensyna-aldosteron.

Wzrost stężenia peptydu natriuretycznego typu B świadczy o uruchomieniu mechanizmów kompensacyjnych ustroju (wyrównawczych, ochronnych).

Peptyd natriuretyczny B a niewydolność serca

Peptyd natriuretyczny B (BNP) jest uwalniany w następstwie przeciążenia serca, wzrostu ciśnienia wewnątrz jam serca. Ma to miejsce jeszcze przed pojawieniem się objawów niewydolności serca .

Objawy niewydolności serca

Objawy niewydolności serca, które wówczas się pojawiają to m.in.:

• duszność ,
• zmęczenie ,
• obrzęki ,
• uczucie przyspieszonego bicia serca,
• zmiany masy ciała – wraz z początkiem choroby jest to wzrost masy ciała, natomiast wraz ze stopniem zaawansowania masa może spadać.

Badanie BNP jest podstawowym parametrem oznaczanym:

• w przebiegu rozpoznawania niewydolności serca,
• oceny rokowania i monitorowania leczenia niewydolności serca,
• służy do oceny ryzyka w ostrych zespołach wieńcowych.

Kiedy wykonuje się badanie BNP?

Badanie stężenia peptydu natriuretycznego typu B oznacza się w diagnostyce niewydolności serca:

• diagnostyka ostrej niewydolności serca,
• wykrywanie bezobjawowej dysfunkcji skurczowej,
• diagnostyka zaburzeń funkcji rozkurczowej,
• w celu określenia stopnia zaawansowania choroby,
• w celu określenia rokowania niewydolności serca,
• w celu monitorowania leczenia niewydolności serca.

Badanie stężenia BNP wykonuje się również w celu oceny dysfunkcji skurczowej lewej komory u chorych po przebytym zawale serca .

Badanie BNP może być również wykonywane w diagnostyce duszności.

Jak wykonuje się badanie BNP?

By wykonać badanie BNP (badanie określające stężenie peptydu natriuretycznego typu B), należy pobrać od pacjenta próbkę krwi. Materiał pobierany jest zazwyczaj z żył najlepiej widocznych i zlokalizowanych w dole łokciowym. Otrzymaną próbkę przesyła się do analizy.

Jakie są normy badania BNP?

Wartością referencyjną dla określenia stężenia peptydu natriuretycznego typu B we krwi jest (norma BNP):

• 0,5-30pg/ml (0,15-8,7pmol/l).

Za wartość decyzyjną dla rozpoznania niewydolności serca uznaje się: 100pg/ml.

Należy pamiętać, że na wartość stężenia peptydu natriuretycznego (wynik badania BNP) wpływ mogą mieć różne czynniki (np. wiek, płeć, przyjmowane leki), dlatego każdy wynik badania BNP należy skonsultować z lekarzem.

Interpretacja wyniku badania BNP - peptydu natriuretycznego typu B

Wzrost stężenia peptydu natriuretycznego powyżej górnej granicy normy może świadczyć o:

• niewydolności serca,
• zawale serca,
• przeroście lewej komory,
• nadciśnieniu tętniczym ,
• zatorowości płucnej ,
• nadczynności tarczycy ,
• marskości wątroby ,
• niewydolności nerek ,
• zespole Cushinga ,
• hiperaldosteronizmie pierwotnym ,
• krwotoku podpajęczynówkowym .

Wzrost wartości peptydu natriuretycznego obserwuje się także:

• w podeszłym wieku,
• u kobiet,
• u osób z niską masą ciała.

Obniżone stężenie w badaniu BNP obserwuje się u osób otyłych.