Liść Damiana – właściwości, działanie, preparaty i przeciwwskazania

Ziele Damiana – co to jest?

Damiana, inaczej zwana turnerą rozpierzchłą (Turnera diffusa Willd. Ex Shult.) to niewielki, sięgający wysokości do 2 metrów krzew naturalnie występujący na terenach Ameryki Południowej, Środkowej, Indii i Afryki. Należy do rodziny męczennicowatych. Posiada ząbkowane, aromatyczne liście o długości do 25 cm. Jego kwiaty, które pojawiają się latem są drobne i mają barwę żółtą. Owoce tej rośliny są niewielkie i mają zapach podobny do aromatu fig. Liście Damiana zastosowanie znalazły wiele wieków temu w obszarze medycyny ludowej. Podejrzewa się, że były stosowane już przez starożytnych Majów. Miały one zapobiegać zawrotom głowy i zaburzeniom równowagi.

Stanowiąca synonim turnery nazwa Damiana aphrodisiaca wyraźnie sugeruje, w jakim celu używane było i nadal jest to ziele. Głównym zastosowaniem liści Damiana jest podawanie ich w celu pobudzenia libido. Stosowane powszechnie w Ameryce Południowej i Środkowej, do Europy dotarły prawdopodobnie dzięki misjonarzom w XVII wieku. Doceniano je nie tylko w roli afrodyzjaku, ale również jako środek o licznych właściwościach leczniczych.

Przeczytaj więcej na temat: Niski progesteron – leczenie, objawy, skutki

Zioła Damiana – właściwości i skład chemiczny

Damiana liść cięty właściwości swe zawdzięcza licznym substancjom biologicznie czynnym w nim zawartym. Warto zaznaczyć, że dane na temat działania i składu ziela Damiana są stosunkowo nieliczne. Wynika z nich jednak, że w liściach tej rośliny występują:

• flawonoidy,
• węglowodany, m.in. glukoza, ramnoza, fruktoza, sacharoza,
• steroidy,
• skwalen,
• piron,
• tetrafilina B,
• arbutyna,
• garbniki,
• witamina C,
• pierwiastki, takie jak magnez, miedź, żelazo, cynk,
• saponiny,
• białka,
• olejek eteryczny zawierający związki takie jak np. tymol.

Do najlepiej poznanych grup związków zawartych w zielu Damiana należą flawonoidy. Za wyjątkowe właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne turnery odpowiadają należące do tego zbioru pochodne apigeniny i luteoliny. W wyciągu z liści obecna jest także kofeina.

Jak działa liść Damiana?

Do najbardziej znanych i udokumentowanych działań liści Damiana należą zwiększanie libido i poprawa satysfakcji z aktywności seksualnej zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Właściwości afrodyzjakalne tego ziela wynikają z wielokierunkowego działania. Zawarte w nim substancje działają hamująco na aktywność aromatazy, czyli enzymu umożliwiającego przemianę androgenów (m.in. testosteronu) do estrogenów. Zwiększona jego aktywność prowadzi do spadku poziomu wolnego testosteronu, co skutkuje obniżeniem libido i potencji.

Inhibitory aromatazy będą pożądane nie tylko w sytuacji niskiego poziomu androgenów, ale stanowią też obiecujący kierunek terapii nowotworów estrogenozależnych, takich jak np. hormonozależny rak piersi. Korzystny wpływ liści Damiana na libido będzie wynikał również ze zwiększania syntezy tlenku azotu, który jest regulatorem zachowań seksualnych. Warto podkreślić, że afrodyzjakalne działanie turnery dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet.

Liść Damiana efekty może dawać również w zakresie działania przeciwbakteryjnego. Medycyna ludowa stosowała go również w leczeniu choroby wrzodowej żołądka. Wykorzystywano tutaj wpływ na mechanizmy przeciwulteniające, immunomodulujące i zdolność do hamowania peroksydacji lipidów zawartych w T. diffusa związków. Warto również wspomnieć, że apigenina obecna w alkoholowych wyciągach z liści tej rośliny łagodzi objawy nerwic lękowych i depresji.

Dzięki związkom fenolowym ziele Damiana ma właściwości przeciwutleniające. Niektóre z zawartych w nim substancji, jak np. kwercetyna, wykazuje równie silne działanie antyoksydacyjne. Umożliwiają one zmiatanie wolnych rodników, których nadmiar skorelowany jest z większym ryzykiem chorób, takich jak miażdżyca, cukrzyca, nowotwory czy choroby neurodegeneracyjne. Spowalniają również procesy starzenia się komórek.

Obecne w liściach Damiana arbutyna i apigenina mają także właściwości cytotoksyczne wobec niektórych komórek nowotworowych. Badania na modelu zwierzęcym nie udowodniły jednoznacznie działania hipoglikemicznego wyciągów z turnery. Sprawdza się również ich zastosowanie jako składnika suplementów przyspieszających proces redukcji masy ciała. Należy wspomnieć, że liście Damiana mają także właściwości moczopędne, które można wykorzystywać w infekcjach dróg moczowych oraz żółciopędne, które sprawdzają się w przypadku trudności z trawieniem ciężkostrawnych, tłustych pokarmów.

Preparaty z liściem Damiana – gdzie je kupić i jakie mają przeciwwskazania?

Liść Damiana właściwości swe zawdzięcza licznym bioaktywnym związkom, takim jak apigenina, luteolina czy arbutyna. Jest on nie tylko cenionym afrodyzjakiem, ale i surowcem o działaniu wzmacniających, moczopędnym, przeciwbakteryjnym czy anksjolitycznym.

Wiele osób zastawia się gdzie można kupić liść Damiana? Jest on dostępny w aptekach oraz sklepach zielarskich. Najczęściej spotyka się go w postaci suszu, z którego przygotowuje się napary. Dostępne są również nalewki z tego surowca. Liść Damiana nalewka charakteryzuje się odpowiednio długim czasem przydatności do spożycia. Cena suszu to około 16 złotych za 100 g. Liść Damiana tabletki kosztują około 40 złotych za opakowanie 100 sztuk.

Liść Damiana przeciwwskazania do stosowania ma następujące: ciąża, karmienie piersią oraz alergia na rośliny z rodziny męczennicowatych. W przypadku osób chorujących na cukrzycę należy skonsultować decyzję o zastosowaniu turnery z lekarzem, ze względu na możliwe interakcje z lekami hipoglikemizującymi. Podobnie sprawa ma się w przypadku pacjentek przyjmujących leki z progesteronem (także tabletki antykoncepcyjne). Liść Damiana skutki uboczne może dawać w przypadku nadmiernego spożycia. Powoduje wtedy biegunkę i inne zaburzenia żołądkowo-jelitowe.