Bóle rąk – przyczyny bólu w rękach

Najczęstsze przyczyny bólu rąk

Ręka stanowi precyzyjny zespół ruchowo-czuciowy pełniący w życiu człowieka wiele funkcji poznawczych, wykonawczych i społecznych. Ze względu na pełnione zadania jest narażona na liczne przeciążenia, urazy i choroby zapalne, które powodują ból. Często zgłaszanym przez pacjentów problemem jest drętwienie, mrowienie, przeczulica i bóle rąk. Dolegliwości tej nie należy lekceważyć, ponieważ przyczyn bólu rąk jest wiele – zarówno błahych, jak i bardzo poważnych, sygnalizujących groźną chorobę.

Choroby, w których najczęściej występuje ból rąk i dłoni to między innymi: zmiany zwyrodnieniowe kręgów szyjnych, zespół cieśni nadgarstka, zespół rowka nerwu łokciowego, reumatoidalne zapalenie stawów itd.

Opisywane dolegliwości najczęściej są następstwem urazów i przeciążenia, braku proporcji pomiędzy pracą a odpoczynkiem. Innym czynnikiem jest nieprawidłowa praca tkanek sterujących stawem oraz tak zwane czynniki pozastawowe.

Przyczyną bólu ręki może być:

• choroba zwyrodnieniowa stawów,
• zapalne choroby stawów,
• zapalenie pochewki ścięgna zginacza palca,
• zespół cieśni nadgarstka,
• zespół de Quervaina,
• objaw Raynauda,
• ganglion (torbiel galaretowata),
• przykurcz Dupuytrena.

Bóle stawów rąk a zwyrodnienie i choroby stawów

Jedną z przyczyn występowania bólu rąk jest choroba zwyrodnieniowa. Występuje często, zwłaszcza u osób powyżej 40. roku życia. Częściej chorują kobiety. Swoje dolegliwości pacjentki opisują jako ból dłoni, który utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Do objawów tej choroby należą ból i sztywność stawów międzypaliczkowych bliższych i dalszych, jak również stawu podstawy kciuka. Podczas ruchu dolegliwości te nasilają się, natomiast w spoczynku zmniejszają. Jednak w czasie zaostrzeń, objawy choroby zwyrodnieniowej stawów rąk może występować stale. Bóle stawów rąk pojawiają się również nocą. Zazwyczaj po nasileniu choroby następuje znaczne złagodzenie bólu.

Inną, ważną przyczyną bólu rąk są zapalne choroby stawów. Schorzenia te, do których zalicza się reumatoidalne zapalenia stawów (RZS) oraz łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS), przebiegają z występowaniem bólu i obrzęku stawów. Towarzyszy im charakterystyczna sztywność poranna, która występuje po przebudzeniu i ustępuje po rozruszaniu się. Do innych objawów zapalnych chorób stawów zaliczyć można także osłabienie, uczucie rozbicia oraz stany podgorączkowe.

Ból rąk a choroby dłoni, nadgarstka i palców

• Częstą przyczyną bólu ręki i palców u rąk oraz problemów z ich zginaniem jest zapalenie pochewki ścięgna zginacza. Poszerzona pochewka utrudnia ślizganie się ścięgna podczas ruchu, co dodatkowo może prowadzić do zablokowania palca w zgięciu, czyli tak zwanego palca zatrzaskującego. Zapalenie pochewki ścięgna zginacza palca częściej jest następstwem powtarzanych mikrourazów, a rzadziej wynika z zakażenia lub choroby stawów.
• Zespół cieśni nadgarstka jest to choroba powstająca na skutek długotrwałego i intensywnego uciskania nerwu pośrodkowego, znajdującego się w kanale nadgarstka. Ucisk powoduje obrzęk nerwów oraz tkanek otaczających, a także zacieśnienia przestrzeni kanału nadgarstka. Początkowo występuje uczucie mrowienia w nadgarstku oraz w palcach, a w miarę rozwoju choroby zanikają mięśnie kłębu, osłabia się chwyt oraz możliwość zaciśnięcia ręki w pięść. Charakterystycznym objawem jest ból nadgarstka.
• Ganglion, czyli torbiel galaretowata, jest guzkiem wypełnionym galaretowatym płynem. Występuje w okolicach torebek stawowych i ścięgien – najczęściej na nadgarstku. Tworzy się on na skutek wzmożonej produkcji płynu stawowego, przez co uwypukla się fragment skóry nadgarstka w postaci guzka.

Inne przyczyny bólu w rękach

• Zespół de Quervaina – w przebiegu choroby de Quervaina dochodzi do zapalenia pochewki ścięgnistej mięśni prostowników. Powoduje to dokuczliwy ból w obrębie kciuka i dłoni, jak również ogranicza sprawność ręki. Ból może promieniować do przedramienia, powstaje obrzęk oraz stan zapalny.
• Objaw Raynauda to napadowy skurcz tętnic dotyczący głównie palców rąk. Najczęściej występuje on na skutek niskiej temperatury, stresu emocjonalnego lub bez uchwytnej przyczyny. Atak rozpoczyna się zblednięciem palców do barwy woskowo-białej oraz ostrym, nieprzyjemnym bólem. Następnie dochodzi do zasinienia palców i kolejno do ich obrzęku oraz zaczerwienienia. Czas trwania ataku jest różny.

Leczenie bólu rąk

Sposób leczenia bólu w rękach zależy od przyczyny, która go wywołuje. Urazy i przeciążenia wymagają oszczędnego try życia i czasu na regenerację delikatnych struktur ręki. Stałym elementem leczenia ręki jest rehabilitacja i fizjoterapia, które nie tylko łagodzą ból, ale także przyspieszają powrót chorego do zdrowia.

Objawowo stosuje się jednak leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, które szybko i skutecznie mogą zwalczyć ból. Leki te przyjmować można w postaci tabletek oraz stosować miejscowo w postaci maści lub żelu. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki sterydowe, które są podawane w postaci iniekcji bezpośrednio w miejsce, które jest źródłem bólu.

Elementem leczenie zachowawczego, oprócz leczenia farmakologicznego, jest rehabilitacja. Zabiegi jakie mogą zostać wykonane w celu zmniejszenia bólu rąk to:

• krioterapia – działanie ciekłego azotu zmniejsza dolegliwości bólowe,
• jonoforeza – podanie leku za pomocą prądu stałego wykazuje działanie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne,
• pole magnetyczne – zmniejsza ból i zapobiega stanom zapalnym,
• laseroterapia – wspomaga naturalne procesy regeneracyjne,
• kąpiel wirowa – rozluźnia napięte mięśnie.

Dodatkowo wykwalifikowany fizjoterapeuta wykonać może zabiegi z zakresu terapii manualnej, które przynoszą korzystne efekty. W przypadkach, gdy leczenie zachowawcze jest nieskuteczne i ból w dalszym ciągu występuje, konieczne może okazać się leczenie operacyjne.