Skutki uboczne restrykcyjnej diety – do czego prowadzi radykalne odchudzanie?

Odwodnienie – uczucie zmęczenia i bóle głowy

Radykalne diety obiecują utratę kilku kilogramów w ciągu najwyżej tygodnia. Rzeczywiście taka sytuacja może mieć miejsce przy drastycznym ograniczeniu dowozu energii i składników odżywczych. Trzeba jednak pamiętać, że to ubytek wody, a nie tkanki tłuszczowej, powoduje kilkukilogramowe chudnięcie w krótkim czasie.

Dzieje się tak, ponieważ w pierwszych dniach restrykcyjnego odchudzania organizm pozyskuje energię z glikogenu zmagazynowanego w mięśniach i wątrobie. Glikogen to cukier zapasowy, który na 1 gram swojej masy związuje 4 gramy wody. Zużycie glikogenu powoduje uwolnienie wody i jej usunięcie z organizmu. Gwałtowna utrata wody, a wraz z nią składników mineralnych, może doprowadzić do odwodnienia, co objawia się bólem i zawrotami głowy oraz przemęczeniem.

Przeczytaj również: Progesteron – normy u kobiet, w ciąży i u mężczyzn

Zaburzenia glikemii – nadpotliwość, drżenie mięśni

Nadmierne ograniczanie ilości pożywienia podczas stosowania diety może doprowadzić do zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Częstym problemem jest hipoglikemia, czyli stan, w których poziom cukru we krwi spada poniżej normy. Glukoza jest podstawowym źródłem energii dla mózgu, narządów wewnętrznych i mięśni, a jej zbyt niski poziom objawia się osłabieniem, zawrotami głowy, drżeniem mięśni, poceniem się i bladą skórą.

Hipoglikemia wiąże się bezpośrednio z niedostateczną ilością jedzenia i pogłębia się dodatkowo przy włączeniu aktywności fizycznej. W związku z tym, że radykalne diety prawie zawsze kończą się efektem jo-jo, zwiększają ryzyko insulinooporności i cukrzycy typu 2 poprzez gwałtowne przybieranie na wadze w krótkim czasie od zakończenia diety.

Przeczytaj więcej na temat: Niski progesteron – leczenie, objawy, skutki

Utrata masy mięśniowej – ryzyko problemów z sercem

Podczas prawidłowo przeprowadzonej redukcji czyli utraty 1 proc. masy ciała na tydzień chudnie się w ok. 75 proc. z tkanki tłuszczowej i w 25 proc. z wody i mięśni. Agresywne programy odchudzające powodują, że mięśnie stają się jednym z podstawowych źródeł energii dla organizmu. Szybkie odchudzanie powoduje 3-krotnie większą utratę masy mięśniowej niż ma to miejsce podczas racjonalnej diety, co potwierdzają badania naukowe.

Mimo szybkiej utraty kilogramów ciało wcale nie wygląda lepiej, bo pozbywa się głównie mięśni, nie tłuszczu. Pamiętajmy, że serce też jest mięśniem, a nadmierne restrykcje żywieniowe odbijają się na jego stanie. Długotrwałe radykalne diety prowadzą do zanikania mięśnia sercowego, arytmii, a nawet śmierci, najczęściej we śnie.

To też może Cię zainteresować: Drżenie ciała – jakie mogą być przyczyny drżenia mięśni ciała?

Spowolnienie metabolizmu – brak efektów odchudzania

Gwałtowne ograniczenie dowozu kalorii i składników odżywczych prowadzi do spowolnienia metabolizmu, czyli wszystkich procesów życiowych na poziomie komórkowym. To naturalna reakcja organizmu, który szybko adaptuje się do nowych warunków funkcjonowania przy niedostatecznej ilości energii. Spowolnienie metabolizmu prowadzi do sytuacji, w której nie chudniemy, mimo ograniczenia ilości spożywanych pokarmów. Mniejsze zużycie energii także związane jest z utratą masy mięśniowej podczas radykalnych diet, a to właśnie mięśnie są narządem zużywającym najwięcej energii zaraz po mózgu.

Spowolniony metabolizm sprawia, że powrót do normalnego odżywiania po restrykcyjnej diecie powoduje efekt jo-jo. Wygłodzony organizm pracujący w wolniejszym tempie nie jest w stanie zużyć dostarczanej mu energii i w dużej części przekształca ją w tkankę tłuszczową – magazyn na kolejny okres głodu.

Niedobory – problemy z pamięcią i koncentracją

Mózg zużywa aż 20 proc. energii z dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Z tej przyczyny restrykcyjna ubogokaloryczna dieta wiąże się z pogorszeniem zdolności myślowych i poznawczych. Również niedostateczny dowóz witamin, składników mineralnych i kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 oraz omega-6 powoduje problemy z zapamiętywaniem i koncentracją.

Przy niedostatecznej ilości kalorii i bardzo niskowęglowodanowych dietach może pojawiać się uczucie osłabienia, przewlekłego zmęczenia, które wynika z braku podstawowego substratu energetycznego – glukozy.

Problemy hormonalne – zaburzenia miesiączkowania

Zaburzenia hormonalne podczas restrykcyjnego odchudzania dotyczą najczęściej kobiet. W szczególności są niebezpieczne dla młodych dziewcząt, których gospodarka hormonalna jest bardzo delikatna. Gwałtowne odchudzanie i nadmierna aktywność fizyczna są czynnikami stresogennymi, które wpływają na jej rozregulowanie.

Mogą doprowadzić do wzrostu poziomu prolaktyny, utrudnić produkcję progesteronu i estrogenów, wywołać zaburzenia miesiączkowania, osłabić pracę tarczycy oraz wpłynąć negatywnie na nadnercza. Tkanka tłuszczowa jest aktywna endokrynnie, a jej nadmierna utrata w krótkim czasie również wiąże się z zachwianiem funkcjonowania układu hormonalnego.

Początek niedożywienia – anemia, zniszczone włosy i paznokcie

Bardzo niskokaloryczna dieta lub dieta oparta na jednym produkcie spożywczym (np. jaglana, kapuściana) może bardzo szybko doprowadzić do niedoborów pokarmowych i niedożywienia. W zależności od rodzaju stosowanej radykalnej diety niedobory mogą dotyczyć różnych witamin i składników mineralnych. Najczęściej niedożywienie jest przyczyną:

• anemii,
• spadku odporności,
• wypadania włosów i łamliwości paznokci,
• matowienia włosów,
• przesuszonej skóry.

Szybkie odchudzanie – opinia specjalisty