Które produkty wzmagają apetyt?

Jakie produkty wzmagają apetyt?

Łatwo zauważyć, że po zjedzeniu niektórych produktów spożywczych niemal natychmiast znowu odczuwamy głód, a po innych jesteśmy syci przez kilka godzin. Z czego wynika ta zależność? Żywność wzmagającą apetyt można podzielić na:

• powodującą duże wahania poziomu glukozy we krwi,
• sprzyjającą wydzielaniu enzymów trawiennych,
• stymulującą ośrodki w mózgu.

Niemal każdy z produktów sprzyjających nadmiernemu apetytowi działa według jednego lub kilku wymienionych mechanizmów. Przyjrzyjmy się im dokładniej.

Owoce, soki owocowe i alkohol

Owoce i soki owocowe zawierają dużo fruktozy (cukru prostego), którego zjedzenie nie wywołuje wzrostu poziomu leptyny (hormonu sytości) oraz nie wpływa na zahamowanie łaknienia. Po spożyciu soku spada poziom insuliny i leptyny we krwi, przez co trudniej jest zapanować nad głodem. Owoce działają nieco łagodniej, bo zawierają błonnik spowalniający wchłanianie cukru oraz opróżnianie żołądka, jednak również nie są wskazane jako przekąska, szczególnie dla osób zmagających się z nadwagą i otyłością.

Z kolei po wypiciu alkoholu zwiększa się apetyt na tłuste i wyraziste w smaku jedzenie – pikantne czy słone. Zależność tę potwierdzono m.in. w badaniach z 1999 roku, w których kobietom i mężczyznom przed posiłkiem podawano różnego typu napoje o tej samej kaloryczności. Na nasilenie apetytu najbardziej wpływa piwo. Dzieje się tak ze względu na obecność chmielu należącego do roślin konopijnych i pobudzających ośrodek nagrody w mózgu. Ponadto piwo ma bardzo wysoki indeks glikemiczny i powoduje gwałtowne wahania poziomu cukru we krwi.

Słodycze i produkty zawierające cukier oraz sztuczne słodziki

Słodycze zawierają bardzo dużo cukrów prostych, które są szybko uwalniane do krwiobiegu, powodują gwałtowny skok poziomu glukozy we krwi, następnie wyrzut dużej ilości insuliny i spadek poziomu glukozy poniżej jej wyjściowego poziomu. Gwałtowny spadek poziomu cukru to sygnał dla mózgu, że trzeba natychmiast uzupełnić zapasy, stąd pojawiający się wilczy głód i chęć sięgnięcia po kolejne słodkości.

Nie tylko słodycze działają w ten sposób. Trzeba uważać na wszystkie produkty, do których dodaje się cukier, np. płatki śniadaniowe, jogurty owocowe, napoje gazowane i niegazowane.

Badania naukowe pokazują, że spożywanie słodkiej żywności wpływa na zwiększenie apetytu niezależnie od tego, czy smak pochodzi z cukru, czy ze słodzika. Słodziki aktywują ośrodek nagrody w mózgu jeszcze silniej niż cukier, co niebezpiecznie sprzyja nadkonsumpcji. Ośrodek nagrody pobudzany przez słodki smak oczekuje dopływu energii, jednak w przypadku słodzików energia się nie pojawia. W konsekwencji zwiększa się łaknienie i jemy więcej.

Substancje słodzące w długofalowym ujęciu nie pomagają schudnąć. Wieloletnie badania naukowe pokazują, że jest wręcz odwrotnie.

Produkty z białej mąki, produkty kwaśne i gorzkie

Białe pieczywo, bułki, ciasta, naleśniki czy makarony to produkty o wysokim indeksie glikemicznym. Zawarte w nich węglowodany są trawione szybko, co powoduje nagły wzrost poziomu glukozy we krwi, a następnie jej spadek w wyniku wytworzenia przez trzustkę dużej ilości insuliny. Duże wahania cukru nasilają potrzebę jedzenia w niedługim czasie po spożyciu nawet obfitego posiłku złożonego głównie z łatwo przyswajalnych węglowodanów. Warto pamiętać, że im więcej insuliny krąży we krwi, tym trudniej spalać tkankę tłuszczową.

Lista pokarmów, które wzmagają chęć jedzenia jest o wiele dłuższa. Znajdują się na niej także produkty kwaśne i gorzkie. Wydawać by się mogło, że gorzki i kwaśny smak raczej tłumią apetyt, niż go wzmagają. Jest jednak inaczej. Warzywa w zalewie octowej, kwaśne jabłka, pigwa, rukola, cykoria, bakłażan, kawa czy cytryny zwiększają wydzielanie soków trawiennych, które podrażniają ściany żołądka, a przez to zwiększają apetyt.

Zioła, przyprawy i wzmacniacze smaku

Do ziół i przypraw, które pobudzają apetyt należą m.in.: anyż, bazylia, czosnek, kolendra, koper ogrodowy i włoski, kminek, melisa, macierzanka, mięta pieprzowa, tymianek, majeranek i cząber. Zioła te działają pobudzająco na apetyt dzięki zawartości olejków eterycznych.

Mają orzeźwiający lub lekko korzenny oraz gorzkawy smak. Powodują zwiększone wydzielanie enzymów trawiennych i ułatwiają rozkład pokarmów w przewodzie pokarmowym. Pożywienie nie zalega zbyt długo w żołądku, co wpływa na zwiększenie apetytu.

Apetyt pobudzają także wzmacniacze smaku. Najbardziej znany jest glutaminian sodu, który sam jest prawie bezsmakowy, jednak dodany do potraw i produktów wydobywa z nich głębię, podkreślając aromaty właściwe dla dania.

Spożywanie pożywienia z glutaminianem sodu wpływa na zwiększenie apetytu, ponieważ jedzenie smakuje bardziej intensywnie, jest na tyle atrakcyjne, że ciężko przestać jeść. Dodawanie glutaminianu sodu do produktów grozi nadmiernym objadaniem się, gdyż mechanizm kontroli apetytu zostaje zaburzony.