Dlaczego wyrzucanie bananów z brązową skórką to błąd?

Wartość odżywcza bananów

Banany to bardzo odżywcze owoce – sycące i pełne witamin. Jeden banan waży przeciętnie 120 g, dostarcza 105 kcal, ok. 1 g białka, ok. 23 g węglowodanów oraz 2,6 g błonnika. Ponad połowa węglowodanów w bananie to cukry proste. Banany są kalorycznymi owocami, dlatego zwykle ogranicza się je w diecie osób odchudzających się. W bananach znajdziemy witaminę A, C, E, K oraz z grupy B, potas, fosfor, wapń i magnez. Ze względu na bardzo dużą zawartość potasu (360 mg/100g) banany są polecane w diecie osób z nadciśnieniem oraz w prewencji tej choroby.

Są też doskonale znanym środkiem w leczeniu biegunki u dzieci. Działają ochronnie na przewód pokarmowy. Prawdopodobnie, co wykazały badania na zwierzętach, mogą być skuteczne w leczeniu wrzodów żołądka, gdyż pobudzają rozrost komórek błony śluzowej żołądka i chronią przed powstawaniem uszkodzeń. Co bardzo ciekawe, lektyny z bananów mogą być użyte w ochronie przed zakażeniem wirusem HIV, gdyż wiążą się z białkiem tego wirusa, powstrzymując proces związany z zakażeniem.

Przeczytaj: Mąka owsiana, właściwości i zastosowanie

Dlaczego warto jeść banany z brązowymi plamami na skórce?

Wbrew opinii, pojawiające się na skórce bananów brązowe plamy nie są oznaką ich zepsucia. Wręcz przeciwnie – banan pokryty drobnymi plamkami jest idealnie dojrzały i najbardziej nadaje się do jedzenia. Dojrzały banan, który pokrywa się plamkami, jest najbardziej bogaty w antyoksydanty i bioaktywne fitozwiązki, które korzystnie działają na zdrowie. To typowe dla wszystkich owoców – im są bardziej dojrzałe, tym więcej prozdrowotnych związków zawierają. Jednak brązowy kolor kojarzy się z zepsuciem, dlatego często wyrzucamy takie banany.

Warto pamiętać również o tym, że owoc, którego miąższ staje się brązowy, rzeczywiście zaczyna się psuć i traci część witamin. Dlatego brązowiejące banany, których nie jesteśmy w stanie zjeść, warto zamrozić i wykorzystać później, np. do deserów. Ponadto w bananach z brązowymi plamkami wytwarzają się enzymy ułatwiające trawienie. Stąd właśnie takie owoce są polecane osobom z problemami trawiennymi, bólami brzucha i zespołem jelita drażliwego. Zielony banan jest dużo trudniejszy do rozłożenia w przewodzie pokarmowym i po jego zjedzeniu może wystąpić dyskomfort. Podczas dojrzewania owoców zmagazynowana w nich skrobia przekształca się w sacharozę, co sprawia, że banany są bardziej słodkie i lepiej nadają się do deserów. Przez to też są łatwiej trawione.

Przeczytaj: Brązowe plamy na skórze – jakie mogą być przyczyny?

Indeks glikemiczny bananów

Banany są owocami bardzo bogatymi w cukier. Im owoc bardziej dojrzały, tym więcej prostych cukrów zawiera. Jest to niekorzystne dla osób z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, insulinoopornością i cukrzycą typu II. Osobom tym poleca się produkty o niskim indeksie glikemicznym, których wartość nie przekracza 50, a po ich zjedzeniu nie dochodzi do gwałtownego podniesienia się poziomu glukozy we krwi.

IG banana wynosi 60, a bardzo dojrzałego – nawet 70. Dlatego też cukrzycy typu II powinni obserwować reakcje swojego organizmu na banany. Nie oznacza to jednak, że nie mogą w ogóle ich jeść. Banany wystarczy odpowiednio połączyć z produktami zawierającymi zdrowe tłuszcze (orzechami, mlekiem kokosowym), aby obniżyć ładunek glikemiczny posiłków, a tym samym spowolnić uwalnianie cukru do krwi.

Dojrzałe banany a ochrona przed rakiem

Czy banany z brązowymi plamkami mogą chronić przed nowotworami? Okazuje się, że tak. W dodatku o wiele silniej niż mniej dojrzałe banany. Potwierdzają to m.in. badania prowadzone japońskich naukowców na Uniwersytecie Teikyo opublikowane w 2009 roku w czasopiśmie Food Science and Technology Research.

Wykazali oni, że pojawianie się brązowych plam na skórce bananów wskazuje na największe stężenie w owocach bardzo ważnej immunoglobuliny związanej z procesem zapalnym – TNF alfa (tumor necrosis factor czyli czynnika martwicy nowotworu), która ma zdolność hamowania rozwoju guza nowotworowego. Banany z brązowymi plamkami wykazują 8 razy silniejsze właściwości antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe niż zielone banany. Zatem zamiast je wyrzucać, warto zjeść dla smaku i zdrowia.

Zastosowania dojrzałych bananów

Banany coraz chętniej wykorzystuje się jako naturalny słodzik, który zastępuje rafinowany cukier. To dobre wyjście, ponieważ nie dosypujemy do dania samych pustych kalorii, ale dodajemy też błonnik, składniki mineralne i witaminy. Jako dodatek do ciast, chlebków bananowych, muffinek i ciasteczek najlepiej nadają się banany z brązowymi plamkami. Są słodkie i mają odpowiednią konsystencję ułatwiającą łączenie się składników.

Na ich bazie można też łatwo ulepić zdrowe ciasteczka, np. z kawałkami gorzkiej czekolady i płatkami owsianymi. Dojrzałe banany świetnie komponują się w koktajlach z wszelkiego rodzaju nabiałem – mlekiem, kefirem, maślanką, a także z mlekiem kokosowym i innymi napojami roślinnymi, np. owsianym i ryżowym.