Przywra kocia – objawy, diagnostyka, leczenie opistorchozy

Przywry wątrobowe – charakterystyka

Przywry wątrobowe (przywrzyce wątrobowe) to pasożyty przyjmujące postać spłaszczonych robaków o długości ciała około kilkunastu milimetrów. Pasożyty te bytują w środowisku wodnym – w słodkowodnych rzekach. Rozpowszechnione są przede wszystkim na Dalekim Wschodzie (np. w Tajlandii), a także na Syberii i w niektórych krajach europejskich. W Polsce dotychczas odnotowano zaledwie kilka przypadków zakażenia przywrą kocią. Głównym rezerwuarem pasożyta są mięczaki i ryby słodkowodne.

Jak można się zarazić przywrą kocią?

Najważniejszym źródłem zakażenia opistorchozą jest niedogotowane lub surowe mięso ryb, głównie karpiowatych, a także kawior. Rzadziej do zakażenia dochodzi po spożyciu niedomytych liści warzyw, a także po wypiciu wody zanieczyszczonej pośrednimi formami rozwojowymi.

Cykl życiowy (rozwojowy) przywry kociej rozpoczyna się od spożycia jaj pasożyta przez pierwszego żywiciela pośredniego, którym jest ślimak z rodzaju Bithynia. W ciele ślimaka jaja przekształcają się w orzęsione miracidium, czyli pierwsze stadium larwalne. Kolejne stadia rozwijające się w ciele ślimaka to: sporocysta, redia i cerkaria. Dalszy rozwój przywry wątrobowej zachodzi w ciele drugiego żywiciela pośredniego, jakim jest ryba.

Po opuszczeniu ciała ślimaka cerkarie przebywają w wodzie, po czym dostają się do ciała ryby. Tu cerkaria przechodzi w postać otorbioną, czyli metacerkarię, która bytuje w mięśniach. Jeśli żywiciel ostateczny spożyje surową zakażoną rybę, wtedy larwa dostaje się do jelita, a stąd do dróg żółciowych. Żywicielem ostatecznym może być człowiek, a także kot, pies, lis. W organizmie żywiciela ostatecznego przywra osiąga dojrzałość i produkuje jaja, które są następnie wydalane z kałem.

Czytaj również: Niedrożność dróg żółciowych – przyczyny, objawy, leczenie

Przywra kocia – objawy choroby

Najczęściej opistorchoza przebiega bezobjawowo. Jeśli jednak pojawiają się objawy choroby, wówczas bardzo często mają mało specyficzny charakter. Chory może odczuwać osłabienie i zmęczenie, spadek masy ciała i zmniejszenie apetytu. Pojawiają się bóle brzucha (ból w prawym podżebrzu), niestrawność, biegunki lub zaparcia.

Wraz z postępem choroby dochodzi do zapalenia dróg żółciowych i ich niedrożności, a nawet rozwoju raka dróg żółciowych. Możliwym powikłaniem jest także marskość wątroby. Wtedy charakterystyczne jest powiększenie obwodu brzucha, wodobrzusze oraz żółtaczka. U niektórych chorych w kilka dni po zakażeniu może dojść do rozwoju ostrej fazy choroby. Wówczas występuje gorączka, wysypka skórna, obrzęk twarzy. Takie objawy zakażenia przywrą kocią mogą utrzymywać się przez wiele dni.

Diagnostyka zakażenia przywrą kocią

Podstawowym badaniem potwierdzającym rozpoznanie zakażenia przywrą kocią jest stwierdzenie obecności jaj pasożyta. Znaleźć można je w kale lub żółci. Badanie jest najdokładniejsze dopiero po 3–4 miesiącach od zakażenia, gdy pasożyt osiągnie dojrzałość i rozpoczyna produkcję jaj. Rzadziej stosowane są badania serologiczne, które polegają na detekcji przeciwciał we krwi metodą ELISA. Bardzo dokładnym badaniem jest metoda PCR, która umożliwia wykrycie materiału genetycznego pasożyta w próbce krwi.

Czytaj również: Marskość wątroby – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rokowania

Leczenie opistorchozy

Terapia zakażenia przywrą kocią polega na stosowaniu leków przeciwpasożytniczych. Prazykwantel podawany jest w dawce 25 mg/kg masy ciała w trzech dawkach przyjętych w ciągu dnia. Niekiedy wymagana jest interwencja endoskopowa lub chirurgiczna – gdy drogi żółciowe zostają uszkodzone lub są niedrożne.

Czytaj również: Choroba kociego pazura – co to jest? Przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Profilaktyka zakażeń przywrą kocią

W celu zapobiegania zakażeniu przywrą wątrobową konieczne jest unikanie surowego lub niedogotowanego mięsa ryb. Niewskazane jest także picie nieprzegotowanej wody bezpośrednio z naturalnego zbiornika oraz spożywanie roślin rosnących w pobliżu rzek.

Czytaj również: Motylica wątrobowa – co to? Przyczyny, objawy i leczenie fascjolozy