Bóle na dole pleców mogą mieć różną przyczynę. Najczęściej ból lędźwi wynika z chorób kręgosłupa – zmian zwyrodnieniowych, rwy kulszowej, wypadnięcia krążka międzykręgowego. Bywa jednak, że ból w lędźwiach wywołany jest chorobami układu moczowego, schorzeniami wywodzącymi się z kobiecych dróg rodnych, chorób przewodu pokarmowego.
Ból w dole pleców – jakie przyczyny powodują ból w dole kręgosłupa?
- Ból w dolnej części pleców a choroby kręgosłupa
- Zapalenie i choroby nerek a ból na dole pleców
- Bóle dołu pleców a kamica i kolka nerkowa
- Choroby ginekologiczne a ból w okolicy krzyża
- Choroby układu pokarmowego – przyczyna bólu w lędźwiach
- Gruźlica kręgosłupa a ból lędźwi
- Bóle pleców – wypowiedź fizjoterapeuty
Ból w dolnej części pleców a choroby kręgosłupa
Ból w lędźwiach kojarzony jest przede wszystkim z chorobami układu kostno-stawowego i rzeczywiście są to najczęstsze przyczyny bólu w dolnych partiach pleców. Bóle pleców, które pochodzą od kręgosłupa mogą mieć charakter ostry lub przewlekły. Są następstwem zmian zwyrodnieniowych, stanów zapalnych, urazów.
Czytaj również: Ból brzucha i pleców
Jeżeli przyczyną bólu jest choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, i towarzyszą jej zmiany w krążku międzykręgowym, to tego typu ból często promieniuje do kończyn dolnych, a nawet pośladka. Dolegliwości te ograniczają codzienne funkcjonowanie i wykonywanie części ruchów.
Oprócz zmian zwyrodnieniowych i przepukliny jądra miażdżystego, do innych przyczyn bólu w dole kręgosłupa należą:
- wrodzone wady postawy,
- choroby reumatyczne.
- nowotwory kręgosłupa,
- gruźlica kości,
- urazy kręgosłupa i miednicy,
- osteoporoza.
To też może Cię zainteresować: Ból pleców po prawej stronie
Zapalenie i choroby nerek a ból na dole pleców
Do chorób układu moczowego prowadzących do bólu w dolnych partiach pleców zaliczamy choroby zapalne nerek i kamicę nerkową, a objawem świadczącym o występowaniu tych chorób jest tzw objaw Goldflama wywołany uderzeniem pięścią badającego w drugą rękę przyłożoną w okolicę lędźwi gdzie znajdują się nerki. W okolicy nerki, w której występuje proces zapalny badany odczuje ból. W nerkach nie objętych procesem chorobowym wstrząsanie tej okolicy nie wywołuje żadnych dolegliwości.
Do chorób zapalnych nerek zaliczamy przede wszystkim kłębuszkowe zapalenie nerek (KZN). Kłębuszkowe zapalenie nerek mogące prowadzić do bólu lędźwi dzieli się na wiele typów w zależności od objawów i wyników histopatologicznych.
Zobacz również: Gdzie boli trzustka?
Do podstawowych objawów Kłębuszkowego zapalenia nerek zaliczamy zespół nefrytyczny lub zespół nerczycowy.
W skład zespołu nerczycowego zaliczamy:
- białkomocz powyżej 3,5 g/dobę,
- hiperlipidemia,
- lipiduria,
- hipoalbuminemia (spadek poziomu albumin),
- obrzęki.
Do objawów zespołu nefrytycznego zaliczamy:
- białkomocz ale w odróżnieniu od zespołu nerczycowego poniżej 3,5 g/dobę,
- nadciśnienie tętnicze,
- mała ilość oddawanego moczu (skąpomocz),
- krwiomocz,
- nieduże obrzęki,
- aktywny osad moczu (mocz zawierający wyługowane krwinki czerwone, wałeczki erytrocytarne).
Kłębuszkowe zapalenie nerek, w którym jednym z objawów jest ból w dolnych partiach pleców dzielimy również ze względu na czas występujących objawów na przewlekłe KZN, ostre KZN, oraz bardzo groźne gwałtownie postępujące KZN.
Czytaj również: Torbiel jądra – przyczyny, objawy, leczenie. Czy torbiel jądra jest groźna?
Jedynym pewnym sposobem rozpoznania bólu pleców w przebiegu Kłębuszkowego zapalenia nerek i jego typu jest biopsja nerki. Do badań pomocniczych zaliczamy Badanie ogólne moczu (pozwalające wykryć białkomocz, krwinkomocz albo różnego typu wałeczki np. erytrocytarne czy leukocytarne) oraz badanie krwi, w której oznaczane jest stężenie kreatyniny i określony poziom przesączania kłębuszkowego.
Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg
Bóle dołu pleców a kamica i kolka nerkowa
Kolejnym przykładem schorzenia mogącego prowadzić do bólów w okolicy lędźwiowej oraz dodatniego objawu Goldflama jest Kamica nerkowa. Stan ten oznacza obecność złogów w drogach moczowych; najczęściej kamienie nerkowe zbudowane są z soli wapnia. Typowym objawem jest kolka nerkowa czyli ból w okolicy lędźwi promieniujący do spojenia łonowego i/lub zewnętrznych narządów płciowych.
Leczenie kamicy nerek polega na doraźnym zniesieniu silnego bólu występującego w okolicy pleców podając niesteroidowe leki przeciwzapalne czy opioidy. W okresie między napadami osoba cierpiąca na kamicę powinna pić duże ilości płynów, ograniczyć pokarmy zawierające składniki złogów oraz sól. W niektórych przypadkach jedynym skutecznym leczeniem jest leczenie inwazyjne. Do metod inwazyjnych leczenia kamicy zaliczamy litotrypsję pozaustrojową lub ureterorenoskopową, nefrolitotrypsję przezskórną czy klasyczne operacyjne usunięcie złogu.
Choroby ginekologiczne a ból w okolicy krzyża
Ból w dolnej części pleców, domniemany ból kręgosłupa lędźwiowego, może także pochodzić z kobiecych narządów rodnych. Do bólu lędźwi dochodzi w wypadku wystąpienia poronienia, bolesnych nieprawidłowych miesiączek, chorób macicy jak stan zapalnego macicy, a nawet endometriozy.
Poronienie to najczęstsze powikłanie ciąży. W terminologii medycznej oznacza wydalenie z jamy macicy jaja płodowego do 22 tygodnia ciąży. Występujące po sobie trzy lub więcej poronienia nazywane jest jako poronienia nawracające.
Do przyczyn poronienia zaliczamy czynniki genetyczne, hormonalne, anatomiczne czy immunologiczne.
Do objawów poronienia zaliczamy:
- plamienie lub krwawienie z dróg rodnych,
- ból podbrzusza,
- ból w okolicy krzyża.
Kolejnym schorzeniem dróg rodnych mogących objawiać się bólem w lędźwiach zaliczamy bolesne, nieprawidłowe miesiączkowanie. Bolesne miesiączki dzielimy na pierwotne i wtórne. Pierwotne bolesne miesiączkowanie związane jest z bólami podbrzusza i/lub dolnej części pleców, biegunkami, nudnościami i wymiotami bez towarzyszących jednocześnie procesów patologicznych w obrębie miednicy. Wtórne bolesne miesiączkowanie, w których jednym z objawów może być ból w okolicy krzyża, związane jest natomiast z towarzyszącymi procesami chorobotwórczymi.
Endometrioza to występowanie błony śluzowej macicy poza jamą macicy. Częstość występowania określana jest na około 15% kobiet. Endometriozie towarzyszą następujące objawy:
- ograniczenie płodności,
- zespół bólowy miednicy mniejszej, bóle krzyża,
- bolesne miesiączkowanie,
- bóle związane ze współżyciem (dyspareunia).
Choroby układu pokarmowego – przyczyna bólu w lędźwiach
Ból w dolnym odcinku kręgosłupa może wystąpić również w przebiegu chorób przewodu pokarmowego. I tak w ciężkim zapaleniu trzustki występuje objaw Greya Turnera czyli brunatnoczerwone plamy podskórne w okolicy lędźwiowej pleców świadczące o martwicy okolicznej tkanki tłuszczowej, któremu często towarzyszy ból w okolicy lewego nadbrzusza promieniujący do lędźwiowej okolicy pleców.
Do pozostałych chorób układu pokarmowego powodujących ból lędźwi zaliczamy:
- chorobę wrzodową żołądka lub jelit;
- choroby zapalne jelit do których zaliczamy chorobę Leśniewskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
- zapalenie pęcherzyka żółciowego;
- zaparcia i inne przyczyny niedrożności jelita grubego;
- tętniak aorty brzusznej, który także może powodować ból w dolnych partiach kręgosłupa.
Gruźlica kręgosłupa a ból lędźwi
Gruźlica to choroba zakaźna wywoływana przez bakterie – prątki gruźlicze. W gruźlicy najczęściej zajęte są płuca, jednak w przypadku choroby rozsianej może być zajęty każdy narząd i tkanka. Kręgosłup to najczęstsze umiejscowienie gruźliczego zapalenia kości, a najczęściej zajęte są dwa sąsiednie kręgi wraz z krążkiem międzykręgowym.
Najwcześniejszym objawem obok osteoporozy jest ból w odcinku lędźwiowym lub piersiowym, ropnie przykręgosłupowe oraz uwypuklenie mięśnia biodrowo-lędźwiowego w odcinku lędźwiowym. Wygojenie czasami doprowadza do powstania zrostu kostnego i powstaje tzw garb gruźliczy, który należy różnicować ze zmianami wrodzonymi i pourazowymi kręgosłupa.
Bóle pleców – wypowiedź fizjoterapeuty
Zdaniem eksperta
Bóle pleców są jednym z najczęstszych schorzeń, z którymi pacjenci zgłaszają się do fizjoterapeuty. Zazwyczaj są to przewlekłe dolegliwości, które z biegiem czasu się nasilają. Bóle dotyczą przede wszystkim kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego, gdyż są to najbardziej przeciążane partie kręgosłupa. W zależności od przypadku, pacjenci mogą odczuwać początkowo delikatne ćmienie i dyskomfort w okolicy szyi lub pleców, który z czasem staje coraz bardziej ostry i uciążliwy. Z drugiej strony, równie często występują przypadki, gdzie ból pojawia się momentalnie i jest tak duży, że pacjent nie może się ruszyć. Jest to charakterystyczne przy dyskopatii, czyli przy pęknięciu dysku.
W przypadku ostrego bólu pleców, który uniemożliwia nam normalne funkcjonowanie, tzn. chodzenie, siedzenie czy wykonywanie pracy zawodowej, należy przyjmować niebolesne pozycje ułożeniowe, które mają na celu odciążenie podrażnionych tkanek. Można się również wspomagać lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi. Następny krok to wizyta u lekarza, który skieruje nas na odpowiednie badania lub bezpośrednio na rehabilitację.
Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty polega na zbadaniu pacjenta. Przeprowadza się różne testy kliniczne i funkcjonalne, które pozwolą ocenić, w jakim stanie jest pacjent oraz pozwolą monitorować postępy leczenia. Pierwszym celem, jaki należy osiągnąć podczas rehabilitacji, to zredukowanie bólu pleców. W tym celu stosuje się różne techniki terapii manualnej, fizykoterapię, kinesiotaping oraz wyciągi mechaniczne kręgosłupa. Dodatkowo pacjent zostaje odpowiednio poinstruowany, co robić w ciągu dnia, a jakich czynności unikać – jest to bardzo ważny element całego procesu leczenia. Następnie wprowadza się indywidualnie dobrane ćwiczenia, które mają zapewnić utrzymanie się efektów rehabilitacji. Należy pamiętać, że proces leczenia nie kończy się w momencie ustąpienia bólu pleców. Dlatego ważna jest systematyczna kontrola u specjalisty, wykonywanie zaleconych ćwiczeń domowych oraz profilaktyczna ochrona kręgosłupa.
Łukasz Wolak
Lekarz
Absolwent Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Siemianowicach Śląskich. Przyszłość zawodową wiąże z chirurgią ogólną i ginekologią.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 27.07.2021
opublikowany 28.07.2021