Hiperlipidemia – przyczyny, objawy, leczenie

Co to jest hiperlipidemia?

Hiperlipidemie są grupą zaburzeń gospodarki lipidowej organizmu. Charakteryzują się one nadmiarem:

• cholesterolu LDL – hipercholesterolemia,
• trójglicerydów (cholesterolu VLDL) – hipertrójglicerydemia,
• obu tych parametrów – hiperlipidemia mieszana.

Ich przyczyny mogą być pierwotne, czyli spowodowane chorobą uwarunkowaną genetycznie, złą dietą, brakiem aktywności fizycznej lub wtórne do innych chorób, zażywanych leków. Do hiperlipidemii wtórnej zaliczamy ok. 40% wszystkich hiperlipidemii.

Diagnostyka hiperlipidemii

Hiperlipidemię rozpoznaje się, gdy wyniki co najmniej dwóch badań lipidogramu wykonanych w odstępie 2-3 tygodni są podwyższone. Należy pamiętać o przestrzeganiu kilku istotnych reguł przed wykonaniem oznaczenia, aby badania miały wartość diagnostyczną. Przed wykonaniem lipidogramu należy:

• 1-2 tygodnie przed badaniem przestrzegać swojej zwykłej diety, zwykłej aktywności fizycznej i unikać utraty masy ciała, tzn. nie odchudzać się,
• nie pić alkoholu 3 dni przed badaniem,
• ostatni posiłek zjeść 14-16 godzin przed badaniem, powinien być on lekki,
• nie przyjmować leków wpływających na gospodarkę lipidową przed badaniem,
• przez 30 minut przed badaniem pozostać w spoczynku.

Badania powinny być wykonane w odstępie 3 tygodni od przebycia łagodnej choroby, np. przeziębienia i 3 miesięcy od przebycia ostrych chorób, zabiegów chirurgicznych, zawału serca.

Objawy hiperlipidemii

Jedynym charakterystycznym objawem hiperlipidemii są tzw. kępki żółte albo żółtaki. Są to żółtawe guzki różnego kształtu i rozmiaru. Najczęściej występują na powiekach, a także kolanach, łokciach, ścięgnie Achillesa. Występują one rzadko, zwykle przy bardzo podwyższonym stężeniu cholesterolu. Ich brak nie jest równoznaczny z brakiem podwyższonych parametrów lipidowych.

Hiperlipidemie są zaburzeniami przyspieszającymi rozwój miażdżycy tętnic i jej powikłań. Objawami pośrednimi wystąpienia zaburzeń gospodarki lipidowej są więc objawy powikłań miażdżycy:

• nadciśnienie tętnicze,
• bóle w klatce piersiowej, pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego, zmęczenie, duszności – są to objawy choroby niedokrwiennej serca,
• zawał serca – uciskający ból za mostkiem, promieniujący do żuchwy, do lewej ręki, do łopatki,
• zawroty głowy, szumy w uszach, zaburzenia równowagi – mogą sugerować zwężenie tętnic szyjnych i predysponować do udaru mózgu,
• udar mózgu – porażenie mięśni twarzy, trudności w mówieniu, porażenie mięśni kończyn,
• ból w kończynach dolnych, trudności w chodzeniu – niedokrwienie kończyn dolnych.

Hiperlipidemia mieszana

Hiperlipidemia mieszana jest zaburzeniem, w którym występuje zarówno zwiększona ilość cholesterolu LDL, jak i trójglicerydów. Pierwotną przyczyną jest zaburzenie zwane rodzinną hiperlipidemią mieszaną. Jest to zaburzenie dziedziczne, dlatego dzieci w rodzinach dotkniętych ta chorobą powinny być wcześnie diagnozowane. Ryzyko chorób sercowo-naczyniowych jest bardzo nasilone, dlatego zaleca się stosowanie bardzo ograniczonej diety i leczenie farmakologiczne, najlepiej w postaci statyn.

Zaburzenia wtórne występują w przebiegu takich chorób, jak:

• cukrzyca,
• otyłość,
• insulinooporność,
• spożywanie estrogenów,
• przewlekłe stosowanie alkoholu.

Leczenie, jak w hipercholesterolemii i hipertrójglicerydemii, powinno przebiegać ze zmianą stylu życia, diety oraz leczeniem farmakologicznym.

Czytaj również: Hipercholesterolemia rodzinna – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie