Zapalenie stawu barkowego

Czym jest zapalenie stawu barkowego?

Zapalenie stawu jest zróżnicowaną chorobą spowodowaną reakcją zapalną tkanek budujących staw barkowy. Zmiany chorobowe mogą dotyczyć elementów kostnych, chrząstki na powierzchniach stawowych, kaletek maziowych lub tkanek miękkich; więzadeł, ścięgien, błony maziowej lub torebki stawowej. Choroba może mieć przebieg ostry, podostry lub przewlekły.

Problemy ze stawem barkowym mogą skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie. Są one dość powszechne, gdyż staw barkowy jest bardzo eksploatowany poprzez dźwiganie ciężkich zakupów, wykonywanie pracy fizycznej lub uprawianie sportu. Niestety zapalenie stawu barkowego jest jedną z najczęstszych dolegliwości barku i może przybierać różne formy schorzeń zapalnych. Schorzenie może dotykać zarówno osoby starsze jak i młode. Powszechnie zapalenie stawu określa się artropatią; artropatia jednak obejmuje zarówno zmiany chorobowe zapalne jak i niezapalne. Leczenie niestety jest długie i trudne, często zdarzają się nawroty procesu zapalnego oraz powikłania.

Jakie są przyczyny zapalenia stawu barkowego?

Do przyczyn zapalenia stawu barkowego zaliczamy:

• bezpośrednie infekcje drobnoustrojami (wirusy, bakterie) do stawu na skutek ran otwartych lub zakażenie w przebiegu chorób zakaźnych (kiła, rzeżączka, gruźlica lub borelioza),
• urazy, mikrourazy oraz przeciążenia; pourazowe zapalenie stawów jest najpowszechniejszą forma zapalenia barku, rozwija się na skutek obrażeń więzadeł, ścięgien lub chrząstki stawowej,
• reakcje autoimmunologiczne,
• choroby tkanki łącznej (reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów),
• inne choroby zapalne (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, dna moczanowa),
• martwicę aseptyczną; na skutek słabego krążenia krwi do powierzchni stawowych barku.

Jakie są objawy zapalenia stawu barkowego?

Objawy zapalenia obejmują:

• silny ból stawu barkowego, potęgujący się wraz z rozwojem zapalenia,
• wrażliwość stawu na dotyk,
• obrzęk i ocieplenie chorego stawu,
• zaczerwienienie okolicy stawu,
• upośledzenie funkcji stawu (sztywność poranna, ograniczenie ruchomości, trudności z poruszaniem),
• ogólne złe samopoczucie (zmęczenie, bóle mięśni, wzrost temperatury ciała, brak apetytu),
• pogorszenie samopoczucia i dolegliwości na skutek czynników atmosferycznych.

Lekarz ortopeda lub reumatolog przeprowadzi wywiad oraz badanie chorego stawu. W celu wykluczenia innych przyczyn schorzenia może zlecić wykonanie zdjęcia RTG lub USG stawu. Przy podejrzeniu zapalenia potwierdzeniem są: badanie krwi z uwzględnieniem OB u białka CRP oraz posiew krwi, aby zidentyfikować drobnoustrój odpowiedzialny za zapalenie.

Leczenie zapalenia stawu barkowego

Leczenie zapalenia wymaga stałej kontroli lekarskiej; zalecana jest hospitalizacja chorego, zwłaszcza jeśli mamy do czynienie z zapaleniem na skutek zakażenia. Leczenie obejmuje:

• leżenie w łóżku i odpoczynek do czasu ustąpienia objawów choroby,
• odciążenie zajętego stawu; chory staw barkowy powinien być lekko uniesiony, można skorzystać z zaopatrzenia ortopedycznego w postaci ortez lub stabilizatorów w celu jego dodatkowej ochrony,
• farmakoterapię – antybiotyki doustne lub w zastrzykach domięśniowych są podawane nawet przez okres 8–10 tygodni, środki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych,
• chirurgiczne opracowanie rany na stawie w przypadku jeśli jest ona wrotami wniknięcia drobnoustroju do organizmu,
• wykonywanie zimnych okładów na staw barkowy, aby zmniejszyć obrzęk i stan zapalny,
• zabiegi fizykoterapeutyczne – zaleca się podskórną stymulację nerwów (TENS), która łagodzi ból i zapalenie stawu, krioterapię, aby zmniejszyć ciepłotę i obrzęk stawu barkowego, krioterapię ogólnoustrojową w kriokomorze, aby poprawić ogólny stan pacjenta oraz kąpiele solankowe i siarczkowo–siarkowodorowe,
• ćwiczenia lecznicze; zaleca się wykonywanie delikatnych ćwiczeń rozciągających tkanki miękkie oraz pobudzających stymulację nerwowo-mięśniową,
• masaż tkanek miękkich zmniejszający ich napięcie i poprawiający elastyczność,
• taping – elastyczne taśmy wykorzystuje się do stabilizacji, ochrony i przyspieszenia procesów gojenia,
• terapię hiperbaryczną – pozwala usunąć patogen z ustroju oraz przyśpiesza proces gojenia,
• zdrową dietę: stosowanie suplementów, aby odżywić elementy wewnątrzstawowe, nawadnianie oraz utratę wagi w przypadku nadwagi.

Leczenie i powikłania po zapaleniu stawu barkowego?

Niestety powikłania zapalenia stawu barkowego się zdarzają. Zaliczamy do nich:

• przewlekłe zapalenia stawu barkowego,
• powstanie torbieli,
• zmiany zwyrodnieniowe na powierzchniach stawowych.

Leczenie operacyjne zapalenia stawu barkowego rzadko jest konieczne. Jeśli już jest niezbędne to obejmuje artroskopowe wygładzenie powierzchni stawowych lub odtworzenie chrząstki, wymianę całego stawu (artroprotezoplastyka) albo jego usztywnienie w jednej pozycji (artrodeza).