Zapalenie ścięgna

Jakie są przyczyny zapalenia ścięgna?

Ścięgno jest to struktura stanowiąca przedłużenie mięśnia aż do jego przyczepu. Są bardzo wytrzymałą strukturą w organizmie ludzkim – wytrzymałość ścięgna Achillesa wynosi ok. 300 kg. Pomimo tego często dochodzi do ich uszkodzenia. Najczęściej przyczyną wystąpienia stanu zapalnego w jego obrębie jest uraz spowodowany nagłym i silnym bodźcem lub też bodźcem słabym, jednak często powtarzanym. Schorzenie to często występuje u sportowców, np. u biegaczy zapalenie ścięgna Achillesa, ale też u osób, które prowadzą siedzący tryb życia i bez odpowiedniego przygotowania podejmują aktywność fizyczną.

Zapalenie ścięgna nie zawsze jednak jest spowodowane urazem. Inną przyczyną mogą być choroby układowe, które przyczyniają się do wystąpienia stanu zapalnego. Jest to np. dna moczanowa, czy reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). W chorobach tych często występuje właśnie zapalenie ścięgna Achillesa. Wszelkiego rodzaju infekcje również mogą spowodować zapalenie ścięgien, jednak jest to rzadko spotykane.

Przeczytaj też: Wybity palec – przyczyny i objawy

W przypadku, kiedy dojdzie do zapalenia przyczepów ścięgnistych do kości, mówi się o entezopatii. Przykładem entezopatii jest np. zapalenie ścięgien nadgarstka (zespół de Quervaina).

Jak objawia się zapalenie ścięgna?

W związku z tym, że ścięgno objęte jest stanem zapalnym, pojawiają się charakterystyczne objawy, takie jak:

• ból, który nasila się podczas ruchu;
• obrzęk;
• zmniejszenie zakresu ruchu;
• ocieplenie okolicy;
• osłabienie;
• tkliwość.

W przypadku, gdy występują podane objawy, należy zgłosić się do lekarza lub fizjoterapeuty, który postawi właściwą diagnozę i skieruje na leczenie. Brak interwencji w tej sytuacji może spowodować, że czas leczenia będzie dłuższy, stan zapalny będzie powracał i z czasem może dojść do naderwania czy całkowitego zerwania ścięgna.

Jak leczyć zapalenie ścięgna?

Pierwszą rzeczą, o której należy pamiętać, jest fakt, że nie wolno obciążać zajętej okolicy ciała. Należy zatem stosować odpowiednie pozycje ułożeniowe, które odciążą miejsce objęte chorobą. Osoby uprawiające sport i drażniące ścięgno, w którym występuje stan zapalny, powinny zaprzestać treningów lub zmienić aktywność na mniej szkodliwą dla danego ścięgna. Skorzystać można także z zaopatrzenia ortopedycznego, które ustabilizuje i odciąży bolesne miejsce. Sposobem odciążenia np. ścięgna piętowego, czyli ścięgna Achillesa, jest stosowanie pod piętę wkładki do obuwia. Powinno się również pamiętać o ćwiczeniach wzmacniających i rozciągających dla zachowania odpowiedniej długości i siły mięśnia wraz ze ścięgnem.

Aby zwalczyć stan zapalny, stosuje się zabiegi fizykoterapeutyczne. Skuteczne są zabiegi z zastosowaniem zimna, np. okłady lodem, czy masaż lodem. Można wykonywać je w warunkach domowych kilka razy dziennie – będą działać przeciwbólowo, przeciwzapalnie, zmniejszą obrzęk, a dzięki temu ruchomość będzie większa. Inne zabiegi z zakresu fizykoterapii to: krioterapia oraz laser, czy ultradźwięki, których celem również jest zmniejszenie stanu zapalnego.

Efekty w leczeniu daje też leczenie farmakologiczne, a dokładniej stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Można je zażywać doustnie lub też miejscowo w formie maści czy żelu. Lekarz może zlecić również glikokortykosteroidy, które podaje się poprzez wstrzyknięcie w bolesne miejsce. Nie można ich jednak stosować zbyt często.

W sytuacji, gdy leczenie farmakologiczne i rehabilitacja nie dają efektów, należy rozważyć leczenie operacyjne.

Zapalenie ścięgna Achillesa

Ścięgno Achillesa, inaczej zwane ścięgnem piętowym, jest utworzone ze ścięgien mięśni łydki. Jest to najsilniejsze ścięgno w organizmie ludzkim – jego wytrzymałość wynosi aż 250-300 kg. Pomimo tego jest jednak ścięgnem, które najczęściej jest uszkadzane. Zapalenie w obrębie tego ścięgna dotyczy głównie osób w wieku 30-50 lat. Może być wynikiem gwałtownego urazu, jednak częściej spowodowane jest mikrourazami, które się sumują i powodują zapalenie Achillesa. Schorzenie to występuje u sportowców, np. biegaczy, ale też u osób, które nagle i bez prawidłowego przygotowania podejmują wysiłek fizyczny. Warto wiedzieć, że nie tylko urazy powodują zapalenie ścięgna piętowego. Zapalenie to często występuje również w przebiegu chorób, np. dny moczanowej, w wyniku odkładania się w ścięgnie kwasu moczowego.

Objawy zapalenia ścięgna Achillesa:

• ból o charakterze piekącym, który pojawia się na początku wysiłku, następnie się zmniejsza i ponownie narasta po jego zakończeniu;
• tkliwość w okolicy 2-6 cm nad guzem piętowym;
• ból występujący rano i zmniejszający się w ciągu dnia;
• czasami można usłyszeć trzeszczenie w okolicy ścięgna.

Zapalenie pochewek ścięgien nadgarstka

Zapalenie pochewek ścięgien nadgarstka jest nazywane zespołem de Quervaina. Dochodzi w nim do zapalenia ze zwłóknieniem wspólnej pochewki ścięgnistej prostownika krótkiego kciuka i odwodziciela długiego kciuka. Zapalenie to jest spowodowane sumowaniem się urazów oraz przeciążeniem wymienionych ścięgien (powtarzanie mocnego chwytu z odchyleniem łokciowym nadgarstka, np. długie pisanie, serw tenisowy). Zespół de Quervaina dotyczy głównie kobiet.

Objawy zapalenia ścięgien nadgarstka:

• bolesność uciskowa;
• obrzęk w okolicy kciuka i promieniowej strony nadgarstka;
• przewlekły ból w okolicy wyrostka rylcowatego kości promieniowej – ruchy kciuka oraz silny chwyt nasilają ból.