Łuszczyca krostkowa – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie, dieta

Co to jest łuszczyca?

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą skóry, w przebiegu której dochodzi do przyspieszenia namnażania komórek naskórka. Łuszczyca jest chorobą, która ma tendencję do nawrotów. Nie jest chorobą zakaźną, łuszczycą nie można się zarazić.

Cechą charakterystyczną łuszczycy jest pojawianie się na skórze łuszczących się wykwitów i grudek. Mogą być one lekko zaróżowione, czerwone lub brunatne. Ich brzegi są wyraziste. Krostki na skórze pokryte są szaro-srebrną łuską (martwy naskórek), stąd nazwa choroby – łuszczyca.

Suche płatki skóry łuszczą się. W chorobie dochodzi także do powstawania zmian naczyniowych. Nasilony jest proces powstawania nowych naczyń, są one rozszerzone i zachodzi w nich wzmożony przepływ krwi. U osób cierpiących na łuszczycę naskórek jest bardzo pogrubiony.

Lekarze wyróżniają różne typy łuszczycy. Najcięższą jej postacią jest łuszczyca krostkowa. Jest to choroba skóry, którą głównie diagnozuje się u dorosłych. Szacuje się, że łuszczyca u dziecka to problem mniej niż 1 proc. małych pacjentów. Objawy łuszczycy u dzieci mogą przy tym różnić się od obrazu choroby u dorosłych.

To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?

Łuszczyca krostkowa – przyczyny

Łuszczyca krostkowa jest chorobą, której rozwój uwarunkowany jest zarówno przez czynniki genetyczne, jak i czynniki środowiskowe. Wyróżnia się dwa okresy w życiu człowieka, w których najczęściej może pojawić się łuszczyca: pomiędzy 15. a 25. rokiem życia oraz pomiędzy 45. a 55. rokiem życia. Sama predyspozycja genetyczna do łuszczycy nie musi jej wywołać.

Choroba może się ujawnić dopiero po zadziałaniu odpowiedniego czynnika. Takimi czynnikami, które mogą mieć wpływ na powstanie zmian łuszczycowych są m.in.:

• niedoleczone infekcje,
• próchnica zębów,
• przewlekłe przyjmowanie kortykosteroidów, które są następnie gwałtownie odstawiane,
• palenie papierosów,
• stres,
• nadużywanie alkoholu.

To też może Cię zainteresować: Łuszcząca się skóra – czy zawsze oznacza łuszczycę?

Objawy łuszczycy krostkowej

Łuszczyca krostkowa może współistnieć z łuszczycą zwyczajną. Łuszczyca zwykła może również ulec przekształceniu w łuszczycę krostkową i odwrotnie. Na skórze chorego pojawiają się wykwity w postaci krost o wielkości 2–3 mm, które są wypełnione jałową ropą.

Wyróżnia się kilka rodzajów łuszczycy krostkowej, która w zależności od intensywności objawów może być ostra lub przewlekła.

Łuszczyca krostkowa ogólna – łuszczyca uogólniona von Zumbuscha

Charakterystycznym objawem łuszczycy krostkowej ogólnej są pojawiające się na dużych powierzchniach ciała zaczerwienienia skórne, w okolicy których umiejscawiają się zazwyczaj małe krostki. Powierzchnie te mogą się zlewać, zajmując coraz większe obszary ciała. Zlewające się krosty mogą tworzyć pęcherze o wiotkiej i cienkiej pokrywie, a nawet tworzyć nadżerki i złuszczające się strupy.

Występuje tutaj objaw Nikolskiego, który charakteryzuje się spełzaniem naskórka w wyniku potarcia skóry. Chory dodatkowo ma objawy uogólnione: osłabienie, uczucie zimna, wysoką temperaturę ciała – nawet do 41^oC. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się leukocytozę i podwyższone OB. W okresie „wyciszenia” występują zmiany o charakterze łuszczycy zwykłej.

Łuszczyca krostkowa dłoni i stóp

Zmiany na skórze, w tym łuszcząca się skóra, pojawiają się na dłoniach, podeszwach stóp, a także na palcach rąk i nóg. Pojawiają się one początkowo na piętach i łuku stopy; na kciuku i piątym placu po stronie zginaczy, nie obejmują dalszych części palców dłoni i stóp. Zmiany te są lekko zaczerwienione i obrzmiałe. Pojawiają się krosty wypełnione jałową ropą. Miejsca te są wrażliwe na ból. Na ten rodzaj łuszczycy krostkowej zapadają częściej kobiety w 50.–60. roku życia.

Ciągłe krostkowe zapalenie skóry kończyn

Ciągłe krostkowe zapalenie skóry kończyn to najbardziej ograniczona forma łuszczycy krostkowej. Krosty ograniczone są do jednego bądź kilku dalszych paliczków i obejmują łożysko paznokcia. Może tutaj dojść do utraty paznokcia.

Łuszczyca krostkowa obrączkowata

W łuszczycy krostkowej obrączkowanej występują zmiany wielkości 30–50 cm o ciemnym zabarwieniu, które otacza krostkowa obwódka. Mają one tendencję do zanikania w części środkowej. Często współistnieje ona z łuszczycą zwyczajną.

Łuszczyca krostkowa ciężarnych

Łuszczyca krostkowa w ciąży występuje rzadko. Jest to choroba, która może wystąpić w trzecim trymestrze ciąży. Przebiega z gorączką, występują obrączkowate krostkowe zmiany łuszczycowe. Metabolizm wapnia jest nieprawidłowy i zagraża życiu płodu.

Leczenie łuszczycy krostkowej

W leczeniu łuszczycy krostkowej na samym początku konieczne jest wyeliminowanie czynników wywołujących bądź zaostrzających zmiany łuszczycowe. Czynniki te u każdej osoby są inne. Do leczenia łuszczycy krostkowej wykorzystuje się preparaty do stosowania zewnętrznego:

• preparaty keratolityczne;
• dziegcie;
• cygnolinę;
• glikokortykosteroidy miejscowe – te preparaty na łuszczycę stosowane są tylko na niewielkie ogniska, nie należy ich stosować na rozległe zmiany skórne, gdyż mogą wystąpić ogólne powikłania związane z ich wchłanianiem się; długotrwałe stosowanie kortykosteroidów miejscowych może powodować częstsze nawroty choroby, oporność na leczenie, a nawet może sprowokować wysiew łuszczycy krostkowej;
• analogi witaminy D₃.

Jakie leki na łuszczycę krostkową?

Niekiedy w leczeniu łuszczycy krostkowej konieczne może być zastosowanie preparatów ogólnych. Lekarz dermatolog może zastosować wówczas następujące preparaty:

• metotreksat;
• cyklosporynę – jest to bardzo silnie działający lek, stosowany u pacjentów z ciężką postacią łuszczycy krostkowej, opornej na inne leczenie;
• retinoidy – jest to lek stosowany z wyboru w łuszczycy krostkowej.

Warto wspomnieć, że ten ostatni lek na łuszczycę wykazuje działanie teratogenne (uszkadzające płód), dlatego u kobiet w wieku reprodukcyjnym retinoidy mogą być stosowane wyłącznie, jeżeli kobieta przyjmuje leki antykoncepcyjne.

W przebiegu leczenia łuszczycy tymi preparatami może wystąpić szereg działań ubocznych, takich jak suchość błon śluzowych, zwiększona wrażliwość skóry na urazy, wypadanie włosów, bóle mięśniowo-stawowe. W badaniach laboratoryjnych może dojść do podwyższenia poziomu cholesterolu, trójglicerydów, transaminaz i bilirubiny.

W leczeniu łuszczycy krostkowej stosuje się także fototerapię oraz fotochemioterapię. Fototerapia wykorzystuje naturalne światło ultrafioletowe bądź odpowiednie dawki sztucznego światła ultrafioletowego. Światło UV, które pochłaniane jest przez skórę, hamuje proces powstawania zmian łuszczycowych.

Fotochemioterapia, inaczej PUVA to połączenie promieni UVA z lekiem światłouwrażliwiającym. Przeciwwskazaniem do fototerapii w łuszczycy jest okres wysiewu łuszczycy krostkowej uogólnionej.

Stosuje się także leczenie biologiczne łuszczycy krostkowej. Leki te są stosowane u pacjentów z bardzo ciężką postacią łuszczycy, która jest oporna na podstawowe metody leczenia, bądź jeśli istnieją przeciwwskazania do tych metod. Niestety, leczenie to jest bardzo drogie i nie zawsze finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Łuszczyca krostkowa – dieta przy łuszczycy

Odpowiednia dieta w łuszczycy stanowi ważny element terapii. Zaobserwowano, iż niektóre produkty mogą powodować nawrót bądź nasilenie zmian łuszczycowych. Ważnym składnikiem diety łuszczycowej są produkty bogate w kwasy omega 3 – ryby i owoce morza.

Do produktów, które powinny być wykluczone z diety, należą m.in.: wysokoprzetworzone produkty, ostre przyprawy oraz produkty czekoladowe. Ważne jest, aby pacjent sam postarał się zaobserwować, które produkty wywołują u niego zaostrzenie zmian i w miarę możliwości wyeliminował je z diety.