Swędząca wysypka – przyczyny i rodzaje wysypki na skórze

Świąd skóry a wysypka

Wysypka to nieswoisty objaw polegający na obecności zmian skórnych o różnorodnym typie (plamy, grudki, pęcherzyki, bąble itp.). Wysypce na skórze w niektórych przypadkach towarzyszy świąd – nieprzyjemne uczucie wywołujące potrzebę drapania się, pocierania.

Swędząca wysypka często ma podłoże alergiczne (wysypka alergiczna), może być też wywołana chorobami zakaźnymi. Obserwujemy różne rodzaje wysypki, np. grudkową, pęcherzykową, pokrzywkową.

To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?

Choroby skóry powodujące swędzącą wysypkę

Pokrzywka na skórze

Pokrzywka to choroba objawiająca się wysypką na ciele o typie bąbli na rumieniowym i obrzękowym podłożu, z silnym świądem skóry, pojawiającą się po kontakcie z uczulającym czynnikiem. Skóra chorego z wysypką alergiczną wygląda jak po poparzeniu pokrzywą – stąd nazwa. Towarzyszącymi objawami mogą być: osłabienie i zawroty głowy wskutek obniżenia ciśnienia tętniczego, nudności, wymioty.

Często pokrzywka ma podłoże alergiczne (uczulenie na pokarmy, leki, pyłki), ale zdarza się też podtyp niealergiczny (np. pokrzywka fizyczna w odpowiedzi na czynniki termiczne, światło itp.). W leczeniu pokrzywki stosuje się leki przeciwhistaminowe oraz glikokortykosteroidy.

Przeczytaj również: Świerzb, objawy, przyczyny, leczenie

Wyprysk kontaktowy

Wyprysk kontaktowy to choroba skóry objawiająca się swędzącymi grudkowymi i pęcherzykowymi wykwitami na podłożu rumieniowym po kontakcie z uczulającym czynnikiem (np. detergentami, metalami, lekami stosowanymi miejscowo).

W leczeniu wyprysku kontaktowego stosuje się glikokortykosteroidy, leki przeciwhistaminowe, preparaty do natłuszczania skóry. Konieczne jest także przerwanie ekspozycji na czynnik uczulający.

To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?

Liszaj płaski

Liszaj płaski to choroba dermatologiczna objawiająca się powstawaniem purpurowych i sinych grudkowych wykwitów skórnych pokrytych białą siateczką, z towarzyszącym silnym świądem skóry. Choroba zwykle pojawia się u osób dorosłych, często towarzyszy cukrzycy i chorobom wątroby. Ma przebieg przewlekły. W leczeniu liszaja płaskiego stosuje się glikokostykosteroidy oraz leki immunosupresyjne (np. metotreksat).

Przeczytaj: Krostki na twarzy – co może je powodować?

Swędząca wysypka w wirusowych chorobach zakaźnych

Wśród chorób zakaźnych przebiegających ze swędzącą wysypką wyróżniamy niżej opisane schorzenia.

• Ospa wietrzna – choroba wywołana przez wirus VZV (wirus ospy wietrznej i półpaśca), objawiająca się polimorficzną (wielopostaciową) wysypką – równocześnie na skórze chorego obserwuje się różne typy wykwitów (plamki, grudki, pęcherzyki). Charakterystyczny jest fakt, że swędzące krosty pojawiają się także na owłosionej skórze głowy oraz na błonach śluzowych. Wysypka swędzi, chory się drapie, co sprzyja nadkażaniu bakteryjnemu wykwitów. Ospa wietrzna jest chorobą samoograniczającą się, leki przeciwwirusowe (np. acyklowir) stosowane są rzadko, znaczenie pomocnicze mają kąpiele w nadmanganianie potasu i stosowanie gencjany na zmiany skórne.

To też może Cię zainteresować: Jakie schorzenia wywołują plamy na skórze?

• Półpasiec – również wywołany przez wirusa VZV, który ma zdolność do pozostawania w organizmie w postaci latentnej (uśpionej) i reaktywacji po pewnym czasie od zachorowania pierwotnego. Półpasiec objawia się swędzącymi, pęcherzykowymi wykwitami na ograniczonej powierzchni ciała, z towarzyszącym silnym bólem (tzw. neuralgią półpaścową). W leczeniu półpaśca i wysypki pęcherzykowej stosuje się leki przeciwwirusowe (np. acyklowir, gancyklowir) oraz leki przeciwbólowe.
• Choroba bostońska – wywoływana jest przez wirusy Coxsackie należące do enterowirusów. Choroba bostońska, inaczej nazywana jest chorobą dłoni, stóp i ust, gdyż zmiany o typie swędzących pęcherzyków zlokalizowane są w jamie ustnej oraz na skórze dłoni i stóp. Świąd prowokuje drapanie się, co z kolei sprzyja wtórnym nadkażeniom bakteryjnym.
• Zespół Gianottiego-Crostiego – to nieswoisty zespół mogący pojawić się w przebiegu zakażenia EBV, CMV, HBV, adenowirusami itd., dotyczący przede wszystkim małych dzieci. Objawia się swędzącą wysypką plamisto-grudkową zlokalizowaną przede wszystkim na pośladkach i kończynach dolnych, utrzymującą się nawet kilka miesięcy. Nie ma swoistego leczenia zespołu Gianottiego-Crostiego, w uporczywej chorobie ulgę przynoszą glikokortykosteroidy.
• Łupież Gilberta (łupież różowy) – choroba wywoływana jest najprawdopodobniej przez wirusy z grupy wirusów opryszczki. Objawia się różowymi, rumieniowymi wykwitami ze świądem i tendencją do złuszczania, zlokalizowanymi na tułowiu i kończynach. Choroba jest samoograniczająca się, w celu łagodzenia dolegliwości stosuje się papki z mentolem i maści steroidowe.

Zobacz też: Wysypka na nogach – jakie są przyczyny krostek na nogach?

Swędząca wysypka w zakażeniach skóry

Różnego typu zakażenia bakteryjne, grzybicze lub pasożytnicze mogą być przyczyną wysypki na skórze.

• Zakażenia grzybicze – mogą objawiać się plamistą, swędzącą wysypką z tendencją do złuszczania się skóry. W leczeniu stosuje się leki przeciwgrzybicze.
• Liszajec zakaźny – zakażenie skóry wywołane przez paciorkowce i/lub gronkowce, którymi można zarazić się od chorego człowieka lub nosiciela drogą kontaktową. Objawia się pęcherzowymi zmianami ze świądem, które szybko pękają, tworząc miodowożółte strupy. Liszajec zakaźny leczony jest antybiotykami – miejscowo lub ogólnoustrojowo, w zależności od stopnia nasilenia choroby.

To też może Cię zainteresować: Swędząca wysypka na rękach – przyczyny, leczenie

• Świerzb to zakaźna choroba pasożytnicza, której objawem jest czerwona wysypka z dokuczliwym świądem nasilającym się po ekspozycji na ciepło (ciepła kąpiel, sen w ciepłej pościeli) i obecność przeczosów (linijnych ubytków w skórze). Zlokalizowana przede wszystkim w dobrze ucieplonych miejscach (naturalne fałdy skóry, np. pachwiny, zgięcia stawowe, np. nadgarstki). Schorzenie to leczone jest za pomocą leków przeciwpasożytniczych, takich jak permetryna (kuracji muszą poddać się wszyscy domownicy). W łagodzeniu dolegliwości mogą pomóc leki przeciwhistaminowe łagodzące świąd, papki mentolowe oraz maści steroidowe.