Pokrzywka – przyczyny, objawy, leczenie

Co to jest pokrzywka?

Pokrzywka charakteryzuje się występowaniem na skórze zmian, które wyglądem przypominają pręgi, wykwity – bąble pokrzywkowe. Zmiany te mogą powodować świąd skóry. Mogą pojawiać się obrzęki o różowym odcieniu. Wspomniane zmiany mogą pojawiać się na każdym obszarze ciała. Widoczne objawy pokrzywki różnią się od siebie rozmiarem – od niewielkich śladów po olbrzymie obrzęki, których średnica może być mieć kilkanaście centymetrów. Zmiany skórne mogą się łączyć, tworząc większe skupiska.

Pokrzywka zazwyczaj znika w ciągu 24 godzin lub krócej. W miejsce starych śladów pojawiają się nowe, co oznacza, że pokrzywka może trwać nawet kilka dni. Atak choroby w większości przypadków nie trwa dłużej niż 6 tygodni. Taka postać nazywana jest pokrzywką ostrą. Jeśli pokrzywka utrzymuje się przez czas dłuższy niż 6 tygodni, mamy wtedy do czynienia z postacią przewlekłą. Przewlekła pokrzywka jest wynikiem alergii, ale może mieć także wiele innych przyczyn.

Medycznym terminem opisującym pojawienie się obrzęków zlokalizowanych głębiej w skórze jest obrzęk naczynioruchowy . Obrzęk ten często występuje razem z pokrzywką i wywołuje obrzmienie powiek i ust. W bardzo poważnych przypadkach dochodzi także do obrzęku gardła i górnych dróg oddechowych, co utrudnia oddychanie lub połykanie.

To też Cię może zainteresować: Pęcherze, pęcherzyki i bąble na skórze – co mogą oznaczać?

Pokrzywka – objawy

Najczęstszymi widocznymi objawami pokrzywki są:

• nieznacznie uwypuklone obrzęki na skórze w kolorze różowym lub czerwonym,
• pręgi, które występują samodzielnie, w grupach lub też łączą się ze sobą na większym obszarze skóry,
• opuchlizna skóry, która w jednym miejscu zanika lub ustępuje w ciągu 24 godzin, ale może pojawić się gdzie indziej.

Innymi charakterystycznymi objawami pokrzywki są swędzenie skóry oraz bolesne obrzęki.

U niektórych osób pokrzywka pojawia się zawsze w tym samym miejscu lub miejscach na ciele. Najczęściej pokrzywka wywoływana jest przez jeden konkretny czynnik i pojawia się za każdym razem, gdy czynnik ten jest obecny.

Taka postać pokrzywki często występuje u osób, które przyjmują specyficzne leki (wykwity polekowe o stałej lokalizacji) lub nadmiernie się opalają (pokrzywka słoneczna).

Zobacz też: Wysypka na nogach – jakie są przyczyny krostek na nogach?

Pokrzywka – przyczyny

Pokrzywka to powszechny problem skórny, może być skutkiem reakcji alergicznej. Najczęściej wywołują reakcję alergiczną i mogą przyczyniać się do pojawienia pokrzywki:

• owoce (w szczególności cytrusy), mleko, jaja, orzeszki ziemne, migdały i skorupiaki,
• leki,
• ukąszenia owadów,
• zwierzęta,
• pyłki kwiatowe,
• dotykanie czegoś, co powoduje alergię, np. lateks.

Inne przyczyny pokrzywki:

• infekcje, w tym także przeziębienie i infekcje wywołane przez pewne szczepy bakterii lub grzyby,
• niektóre choroby, takie jak zapalenie naczyń, toczeń lub choroba tarczycy,
• wystawienie skóry na oddziaływanie promieni słonecznych (pokrzywka słoneczna), ciepła, zimna lub wody,
• stres,
• ucisk na skórę, np. podczas zbyt długiego siedzenia,
• przerwanie ciągłości powłok skórnych,
• kontakt ze środkami chemicznymi.

Pokrzywka może pojawić się w ciągu zaledwie kilku minut od wystąpienia czynnika wyzwalającego, jednak istnieje także możliwość pojawienia się reakcji opóźnionej o ponad dwie godziny.

Diagnozowanie pokrzywki

W razie występowania obrzęków i zmian charakterystycznych dla pokrzywki można szybko postawić diagnozę. Wystarczy dokładna obserwacja skóry. Niemniej jednak określenie przyczyny pokrzywki jest w wielu przypadkach trudne, szczególnie gdy objawy choroby są obecne ponad 6 tygodni.

Aby znaleźć przyczynę, dermatolog musi dokładnie przeanalizować dokumentację medyczną i przeprowadzić wywiad z pacjentem. Czasami konieczne jest także wykonanie specjalistycznych testów alergicznych (na skórze lub próbce krwi), przeprowadzenie badania krwi (w celu wykluczenia choroby lub infekcji) oraz pobranie wycinka skóry. Podczas biopsji dermatolog usuwa niewielki skrawek skóry, a następnie przeprowadza badanie pod mikroskopem.

Zobacz też: Jak działa hydroksyzyna?

Leczenie pokrzywki

W przypadku łagodnej i umiarkowanej postaci pokrzywki najczęściej stosuje się leki antyhistaminowe, które łagodzą takie objawy jak swędzenie. Dermatolog może także przepisać leki antyhistaminowe pacjentom cierpiącym na przewlekłą pokrzywkę. Wówczas, preparat taki należy przyjmować każdego dnia, aby nie dopuścić do ponownego wystąpienia objawów. niektóre z tych leków mogą powodować senność. Bywa, że terapia musi być skojarzona. Wówczas leki antyhistaminowe podaje się wraz z innymi preparatami, np.:

• kortyzonem (tylko do krótkoterminowego użytku ze względu na skutki uboczne w przypadku długofalowego przyjmowania),
• lekami przeciwbakteryjnymi lub innymi lekami przeciwzapalnymi (likwidującymi zaczerwienienia i opuchliznę).

W niektórych przypadkach pokrzywki lub obrzęku naczynioruchowego konieczne jest wykonanie zastrzyku z epinefryny (adrenaliny).

Leczenie nie jest wymagane w przypadku łagodnej postaci pokrzywki. Swędzenie można złagodzić poprzez stosowanie zimnych okładów na skórze lub kąpiel w chłodnej wodzie. Jednak najważniejsze jest unikanie czynników, które mogą wywołać pokrzywkę. W przypadku bardzo ciężkiej reakcji alergicznej (duszności) lekarz może przepisać lek pod postacią ampułkostrzykawki, który po wstrzyknięciu w udo pozwala zahamować reakcję alergiczną.