Gruszka – składniki odżywcze, właściwości zdrowotne, przeciwwskazania, kalorie, przepisy

Czym różnią się poszczególne odmiany gruszek?

Gruszki (łac. Pyrus spp) to jedne z najstarszych owoców uprawnych. Do dziś znanych jest kilka tysięcy odmian gruszek, choć uprawia się około 100.

W Polsce najpopularniejsze są odmiany takie jak:

• klapsa: słodki miąższ, delikatnie wyczuwalny korzenny aromat, czerwony rumieniec na zielonej skórce;
• konferencja: żółto-biały miąższ, matowa i gładka skórka, soczysty smak;
• komisówka: słodki i kremowy miąższ, winny posmak, zielono-żółta skórka;
• lukasówka: średnioziarnisty miąższ o słodkim, winnym posmaku;

Do jakich dań nadają się poszczególne odmiany gruszek? Klapsa jest najczęściej jedzona na surowo jako zdrowa przekąska, dodatek do owsianki czy sałatki. Lukasówka to odmiana, która traktowana jest jako owoc deserowy, ale z powodzeniem może być wykorzystana do robienia suszu lub soku. Z kolei konferencja doskonale sprawdza się w deserach i przetworach.

Gruszka – właściwości, witaminy i wartości odżywcze

Gruszka to jeden z najpopularniejszych owoców w Polsce. Jej zakup nie stanowi problemu. Jednak pojawia się pytanie, czy warto jeść gruszki? Może lepiej wybrać inne ogólnodostępne owoce? Żeby na nie odpowiedzieć, sprawdźmy jakie są wartości odżywcze gruszki.

Średniej wielkości gruszka (o wadze około 130 g po obraniu ze skórki) dostarcza:

• 75 kcal;
• 0,8 g białka;
• 0,3 g tłuszczu;
• 16 g węglowodanów;
• 2,7 g błonnika pokarmowego;

O ile zawartość białka czy tłuszczów nie jest duża, to na uwagę zasługuje błonnik pokarmowy . Jest to składnik, który zajmuje ważne miejsce w zdrowej diecie, ponieważ:

• sprawia, że uczucie sytości utrzymuje się przez dłuższy czas;
• normuje stężenie cholesterolu i glukozy we krwi;
• ma korzystny wpływ na mikroflorę jelit;
• obniża ryzyko wybranych chorób (m.in. nowotworu jelita grubego);

Poza tym w tym soczystych owocach kryje się sporo innych składników o cennych właściwościach.

Witaminy

Spożywanie gruszek jest zalecane nie tylko ze względu na wysoką zawartość błonnika pokarmowego, ale i witamin. Jakie witaminy zawierają gruszki?

• witamina C – wykazuje właściwości antyoksydacyjne. Oznacza to, że chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Co więcej, jest potrzebna do: syntezy kolagenu, sprawnego funkcjonowania układu immunologicznego i lepszego wchłaniania żelaza niehemowego;
• witamina B3 – jest niezbędna do sprawnego funkcjonowania układu immunologicznego i nerwowego oraz gospodarki hormonalnej;
• witamina B9 – zajmuje ważne miejsce w diecie kobiet planujących dziecko i ciężarnych, ponieważ zmniejsza ryzyko wad cewy nerwowej. Oprócz tego jest potrzebna do sprawnego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego i nerwowego.

Owoce gruszki zawierają również niewielkie ilości beta-karotenu (czyli prowitaminy A) oraz witamin B1, B2 i B6.

Składniki mineralne

Jedzenie gruszek zaleca się również ze względu na to, że są one źródłem składników mineralnych. Wyróżniają się przede wszystkim wysoką zawartością potasu (około 87 mg w 100 g owoców). Jest to pierwiastek, który reguluje ciśnienie tętnicze krwi i jest potrzebny do utrzymania równowagi wodno-elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej.

Gruszki są także źródłem innych składników mineralnych:

• magnezu;
• wapnia;
• fosforu.

Warto pamiętać też o mniej znanych pierwiastkach. Gruszki zawierają bor , który jest niezbędny do prawidłowego metabolizmu witaminy D. Ponadto ma pozytywny wpływ na koncentrację.

Czy gruszki obniżają ciśnienie krwi?

Czy regularne spożywanie gruszek może pomóc osobom z nadciśnieniem tętniczym? Tak, ponieważ są to owoce bogate w potas. Jest to pierwiastek, który wywiera ochronny wpływ na układ sercowo-naczyniowy i zapobiega nadciśnieniu tętniczemu.

Kto nie powinien jeść gruszek?

Nie ulega wątpliwości, że gruszki mają cenne wartości odżywcze. Jednak pomimo tego, że są to zdrowe, a do tego pyszne i soczyste owoce nie każdy powinien je jeść. Jakie są przeciwwskazania do spożywania gruszek?

Na gruszki powinny uważać osoby ze stanami zapalnymi układu pokarmowego. W ich przypadku zaleca się stosowanie diety lekkostrawnej z ograniczoną ilością błonnika pokarmowego. Tymczasem w jednej średniej gruszce jest go sporo (około 2,7 g).

Jedzenie gruszek jest niewskazane również w przypadku zespołu jelita drażliwego (IBS) oraz przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego (SIBO). Zarówno w IBS, jak i SIBO zaleca się dietę low FODMAP. Jednym z jej założeniem jest wyeliminowanie (w pierwszym etapie) produktów o dużej zawartości łatwo fermentujących węglowodanów. Należą do nich także gruszki.

Poza tym należy pamiętać, że gruszki to owoce, które mogą uczulać. Po zaobserwowaniu reakcji alergicznej należy wyeliminować je z jadłospisu.

Zdrowe przepisy z gruszkami

Świeże owoce możesz jeść jako zdrową przekąskę lub dodatek do sałatek owocowych czy owocowo-warzywnych, jaglanek i owsianek. Dojrzałe gruszki doskonale sprawdzają się również jako składnik koktajlów czy dodatek do dań obiadowych (np. pieczonej kaczki).

Sałatka z gruszką, serem, orzechami włoskimi i rukolą

Szukasz pomysłu na proste i smaczne danie, które zapewnia długie uczucie sytości? Sałatka z dodatkiem gruszki, sera, rukoli i orzechów będzie świetnym wyborem!

Składniki:

• 2 gruszki;
• garść orzechów włoskich;
• garść rukoli;
• 100 g sera pleśniowego;
• 1 łyżeczka oleju lnianego;
• sok z cytryny do smaku;
• ulubione przyprawy do smaku.

Sposób przygotowania:

• umyj gruszki i rukolę;
• pokrój gruszkę i ser według uznania;
• wymieszaj kawałki gruszki i sera z rukolą, olejem lnianym i przyprawami;
• skrop sałatkę sokiem z cytryny i olejem lnianym.

Egzotyczny koktajl gruszkowy z siemieniem lnianym

Gruszki świetnie nadają się do przygotowania prostych i zdrowych koktajli. Co powiesz na taki, który zawiera nie tylko owoce, ale i siemię lniane (bogate m.in. w kwasy omega-3)?

Składniki:

• 1 dojrzała gruszka;
• 1 łyżeczka erytrytolu, stewii lub ksylitolu;
• 1 szklanka mleka kokosowego bez dodatku cukru;
• 1 łyżeczka mielonego siemienia lnianego;

Sposób przygotowania:

• umyj, obierz i pokrój gruszkę, a następnie wrzuć ją do naczynia blendera kielichowego;
• wlej mleko, dodaj zamiennik cukru i siemię lniane;
• zmiksuj wszystkie składniki.

Migdałowa jaglanka z dodatkiem gruszki

Zdarza Ci się pomijać śniadania, bo rano nie masz ochoty na nic do jedzenia? Spróbuj migdałowej jaglanki z dodatkiem gruszki. Jest duża szansa na to, że zmienisz zdanie!

Składniki:

• 1 szklanka mleka migdałowego bez dodatku cukru;
• 3 łyżki płatków owsianych;
• 1 gruszka;
• 1 łyżeczka nasion chia.

Sposób przygotowania:

• ugotuj płatki owsiane na mleku;
• umyj, obierz, a potem pokrój gruszkę;
• dodaj kawałki gruszki do płatków;
• posyp owsiankę nasionami chia.

Gruszki to owoce, które wykazują właściwości prozdrowotne, a przy tym są smaczne, soczyste i mają szerokie zastosowanie kulinarne. Warto to wykorzystać i włączyć je do codziennego jadłospisu.